Tháo gỡ khó khăn trong triển khai dự án cụm công nghiệp xã An tường
Nghề mộc truyền thống ở xã An Tường, huyện Vĩnh Tường những năm qua đã giải quyết việc làm, tạo thu nhập ổn định cho hàng nghìn lao động, góp phần thay đổi bộ mặt kinh tế của cả địa phương. Tuy nhiên, hiện nay, số gia đình làm nghề ngày một tăng lên, quỹ đất trở nên hạn hẹp, cuộc sống người dân nơi đây dường như bị “bóp nghẹt” bởi bụi, tiếng ồn, hơi dung môi. Tỉnh và địa phương đang nỗ lực đề xuất tháo gỡ vướng mắc để triển khai dự án cụm công nghiệp xã An tường, cải thiện môi trường sống của nhân dân.
Không khí ô nhiễm, bụi và tiếng ồn bao trùm cuộc sống hằng ngày của người dân sống tại làng nghề mộc xã An Tường, huyện Vĩnh Tường. Ảnh: Dương Hà
Nhà ở nằm trong xưởng mộc
Xã An Tường có hai làng nghề mộc truyền thống là Bích Chu và Thủ Độ, thu hút hơn 70% số dân làm nghề với hơn 4.000 lao động địa phương. Nhiều năm qua, do quỹ đất hạn hẹp nên người dân đã duy trì hoạt động sản xuất ngay tại khu vực nhà ở khiến môi trường sống trở nên ô nhiễm, ngột ngạt.
Nhiều gia đình 3 thế hệ ở cùng nhau trong căn nhà chỉ rộng chừng 50m2, bên ngoài là xưởng mộc, bên trong là khu vực ăn uống, ngủ, nghỉ. Việc che chắn qua loa, khiến bụi gỗ, mùn cưa phủ dày trên bề mặt bàn ghế, giường tủ, vương vãi khắp nơi từ trong nhà ra đến ngoài cổng. Chưa kể, tiếng ồn của các loại máy cưa, cắt, đục cả ngày ảnh hưởng lớn đến cuộc sống không chỉ những người trong gia đình mà cả người dân sống lân cận.
Anh Phùng Văn Hòa, thôn Bích Chu chia sẻ: “Biết rằng việc nhà ở kết hợp với xưởng sản xuất đồ gỗ là độc hại nhưng gia đình không còn cách nào khác. Nhiều năm qua, không chỉ riêng nhà tôi mà cả làng đều sống trong bầu không khí ô nhiễm nặng nề. Nhà nào, nhà ấy, đều có người bị bệnh về đường hô hấp, nhất là trẻ nhỏ.
Vì cuộc sống mưu sinh, chúng tôi vẫn cố gắng khắc phục và mong muốn chính quyền các cấp sớm triển khai xây dựng dự án Cụm công nghiệp An Tường để bà con chuyển sang đó sản xuất tập trung, tách biệt hẳn với khu nhà ở, đảm bảo sức khỏe cho cộng đồng”.
Phó Chủ tịch UBND xã An Tường Đàm Thị Thu Hằng cho biết: "Dự án Cụm công nghiệp làng nghề mộc đã có từ lâu. Năm 2007 chính quyền xã đã thực hiện kiểm kê, kiểm đếm tài sản trên đất để phục vụ công tác bồi thường, GPMB. Tuy nhiên, do chưa đạt được sự thống nhất về phương án triển khai giữa chính quyền và nhân dân nên tạm thời phải dừng lại.
Để khắc phục tình trạng ô nhiễm cho người dân, chính quyền xã đã triển khai nhiều giải pháp tạm thời, như phối hợp với Liên hiệp Hội KH&KT tỉnh triển khai dự án hỗ trợ hệ thống xử lý bụi gỗ và hơi sơn.
Dự án này đã mang lại hiệu quả rõ rệt, tuy nhiên, số hộ được triển khai rất ít, còn lại đa phần vẫn phải sống chung với bụi thải phát sinh hằng ngày. Chúng tôi cũng mong muốn sớm nhận được sự chỉ đạo của cấp trên về phương án triển khai dự án, đưa các hộ làm nghề ra khu sản xuất tập trung để giúp bà con có môi trường sống đảm bảo, an toàn hơn".
Đẩy nhanh gỡ vướng cơ chế chuyển đổi chủ doanh nghiệp
Theo phản hồi của UBND huyện Vĩnh Tường, Cụm công nghiệp An Tường được UBND huyện phê duyệt quy hoạch chi tiết tỷ lệ 1/500 tại Quyết định số 343 ngày 20/3/2007; điều chỉnh cục bộ tại Quyết định số 445 ngày 1/4/2011 và giao cho Trung tâm Phát triển cụm công nghiệp huyện Vĩnh Tường làm chủ đầu tư xây dựng hạ tầng.
Lý do đến nay cụm công nghiệp vẫn chưa được triển khai là bởi, ngoài một số khó khăn trong công tác bồi thường GPMB, qua khảo sát lấy ý kiến của người dân, các ô đất quy hoạch có diện tích quá lớn từ 450-750m², trong khi đó, các hộ dân sản xuất mộc trên địa bàn chủ yếu có quy mô gia đình, sản xuất nhỏ, nhu cầu từ 140-200m², nên cơ quan liên quan xem xét điều chỉnh lại quy hoạch. UBND huyện đã làm thủ tục trình UBND tỉnh để bố trí diện tích các ô đất công nghiệp cho phù hợp.
Tại Quyết định số 1152, ngày 9/5/2013, UBND tỉnh giao cho Trung tâm Phát triển cụm công nghiệp huyện Vĩnh Tường làm chủ đầu tư xây dựng hạ tầng. Tuy nhiên, thực hiện Nghị định số 68 ngày 25/5/2017 của Chính phủ về quản lý, phát triển cụm công nghiệp, sẽ ưu tiên hình thức xã hội hóa trong việc đầu tư, xây dựng kinh doanh hạ tầng các cụm công nghiệp.
Do đó, ngày 6/12/2019, UBND tỉnh đã có Văn bản số 9740 chấm dứt việc giao cho Trung tâm Phát triển CCN An Tường làm chủ đầu tư xây dựng hạ tầng cụm công nghiệp An Tường để tổ chức lựa chọn nhà đầu tư theo hình thức xã hội hóa.
Sở Công thương đã tổ chức lựa chọn nhà đầu tư có đủ năng lực, sau đó sẽ triển khai điều chỉnh quy hoạch chi tiết cụm công nghiệp đảm bảo phù hợp với nhu cầu thực tế sử dụng của nhân dân và triển khai xây dựng hạ tầng, giao đất đúng theo quy định…
Trong quá trình thực hiện đã phát sinh một số vướng mắc, chưa có hướng dẫn, chính sách cụ thể về việc chuyển đổi chủ đầu tư xây dựng, kinh doanh hạ tầng kỹ thuật được đầu tư bằng ngân sách đơn vị sự nghiệp công lập sang cho doanh nghiệp, dẫn đến tiến độ bị chậm.
Để giải quyết vấn đề khó khăn nêu trên, ngày 14/12/2021, Sở Công thương đã có Văn bản số 2063 gửi Bộ Công Thương, Cục Công thương đề nghị hướng dẫn chi tiết. Ngay khi có kết quả, sẽ nhanh chóng triển khai các bước tiếp theo và hoàn thiện thủ tục liên quan để dự án được triển khai trong thời gian sớm nhất, giải quyết khó khăn cho bà con.
