Việt Nam và Pháp tăng cường hợp tác về đô thị bền vững

Phó chủ tịch UBND TP Hà Nội Dương Đức Tuấn và ông Stéphane Baudet, Phó chủ tịch Hội đồng vùng Ile-de-France đồng chủ trì hội thảo.

Hội thảo tiến hành thảo luận xung quanh 3 vấn đề chính là: Quy hoạch và quản lý đô thị; giao thông đô thị; thời cơ và thách thức của các vấn đề về đô thị góp phần thực hiện mục tiêu phát triển bền vững.

Phó chủ tịch UBND TP Hà Nội Dương Đức Tuấn phát biểu tại Hội thảo chuyên đề “Đô thị bền vững”. Ảnh: hanoi.gov.vn

Phát biểu khai mạc hội thảo, Phó chủ tịch UBND TP Hà Nội Dương Đức Tuấn cho biết, quy hoạch và phát triển đô thị là một trong những nội dung ưu tiên của Việt Nam. Các chương trình, dự án được triển khai ở nhiều cấp độ, nhiều địa phương khác nhau nhưng đều có chung mục đích là giải quyết thách thức của quá trình đô thị hóa, tìm ra giải pháp có tính tổng thể, bền vững, bảo đảm hài hòa giữa hiện đại và truyền thống, giữa bảo tồn và phát triển… để các đô thị ngày càng trở nên đáng sống hơn.

Tại Việt Nam, hệ thống không gian đô thị được mở rộng, tăng cường và cải thiện hạ tầng kỹ thuật; diện mạo đô thị có bản sắc riêng. Tuy nhiên, theo Phó chủ tịch UBND TP Hà Nội, sự phát triển của đô thị Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức, như: Hạ tầng đô thị, giáo dục, giao thông bị quá tải và bộc lộ nhiều hạn chế. Tính trạng thiếu nhà ở xã hội, nhà ở cho đối tượng có thu nhập thấp; tình trạng ngập lụt, biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường đô thị ngày càng gay gắt.

Hà Nội hiện có khoảng 8,5 triệu người, hằng ngày bộ máy chính quyền Thủ đô phải giải quyết khối lượng công việc khổng lồ, liên quan đến mọi mặt đời sống… những thách thức nêu trên đòi hỏi phải có sự tiếp cận tổng thể, mang tầm nhìn chiến lược; tăng cường hợp tác quốc tế với các địa phương có bề dày kinh nghiệm trong xây dựng và phát triển đô thị, trong đó phải kể đến vùng Ile-de-France.

Phó chủ tịch Hội đồng vùng Ile-de-France - ông Stéphane Baudet cho rằng, phát triển giao thông công cộng xanh, bảo đảm khả năng tiếp cận cơ bản của người dân về không gian xanh, năng lượng, tối ưu hóa nguồn tài nguyên, chính là những yếu tố một đô thị bền vững cần có. Đặc biệt, đối với Việt Nam, nơi cư dân đô thị chủ yếu sống ở đồng bằng chịu ảnh hưởng sự nóng lên trái đất, biến đổi khí hậu càng cần lưu ý những yếu tố này trong phát triển đô thị.

Đối với Hà Nội, ông Stéphane Baudet cho biết, Hà Nội và vùng Ile-de-France cần lấy việc giảm thiểu chất thải, chất nhựa là quan tâm hàng đầu trong các dự án xây dựng nhằm cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân. Ile-de-France có kế hoạch hợp tác giúp cho Hà Nội nghiên cứu vấn đề này, công bố xuất bản hướng dẫn phát triển bền vững, chiến lược chính sách xử lý rác thải, xây những “khu chợ không rác” và có sự tham gia của cả cộng đồng doanh nghiệp khởi nghiệp Pháp.

Quang cảnh hội thảo. Ảnh: hanoi.gov.vn

Tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Tường Văn cho biết, định hướng phát triển đô thị Việt Nam trong tương lai sẽ tập trung vào 5 nhóm nhiệm vụ chủ yếu. Trong đó, cần thống nhất nhận thức, tư duy, hành động về vai trò của đô thị. Nâng cao chất lượng quy hoạch và quản lý quy hoạch, đáp ứng yêu cầu xây dựng, quản lý phát triển đô thị bền vững.

Cùng với đó là đầu tư phát triển hệ thống hạ tầng đô thị đồng bộ, hiện đại, liên kết, thích ứng với biến đổi khí hậu. Xây dựng các cơ chế chính sách, văn bản quy phạm pháp luật tạo ra hành lang pháp lý, khơi thông nguồn lực và các điểm nghẽn trong phát triển đô thị thời gian qua, tạo sức bật và lợi thế nhất định cho phát triển đô thị thời gian tới. Ngoài ra, cần thúc đẩy quan hệ hợp tác và đối tác trong phát triển đô thị để xây dựng mô hình phát triển đô thị bền vững, tăng trưởng xanh, có khả năng thích ứng biến đổi khí hậu và phòng, chống thiên tai, dịch bệnh.

Ông Aloïs Gaborit, Phó chủ tịch Cộng đồng đô thị Grand Poitiers phụ trách chuyển đổi năng lượng cho biết: Có 3 nguyên tắc về năng lượng có thể đưa ra để bảo đảm cho quá trình điều chỉnh đô thị theo hướng xanh sạch, thân thiện với môi trường và bền vững: Thứ nhất là tiết kiệm đất đai, thành phố cam kết hạn chế tiêu dùng đất đai để chống lại hiện tượng nhân tạo hóa mặt đất, bảo vệ sản xuất nông nghiệp gần thành phố. Thứ hai là tiết kiệm sử dụng tài nguyên, đó là việc tăng cường sử dụng vật liệu nguồn gốc tự nhiên, khuyến khích đổi mới trong kinh tế tuần hoàn và tái sử dụng vật liệu góp phần tái cơ cấu các ngành tái sử dụng. Thứ ba là bảo đảm đô thị có khả năng chống chịu, thích ứng với biến đổi khí hậu.

Trình bày tham luận với chủ đề "Hà Nội - hướng tới mục tiêu phát triển giao thông bền vững", Phó giám đốc Sở Giao thông vận tải Hà Nội Đỗ Việt Hải cho biết mục tiêu phát triển đến năm 2030, tầm nhìn 2045 của TP Hà Nội là: Hoàn thiện hệ thống kết cấu hạ tầng giao thông và giảm thiểu thời gian di chuyển; tăng tỷ lệ vận tải hành khách công cộng; cải thiện sự thoải mái và an toàn trong vận tải hành khách công cộng; giảm chi phí vận chuyển hàng hóa; áp dụng các công nghệ mới...

Đồng thời đưa ra giải pháp phát triển giao thông đô thị giai đoạn đến 2030, tầm nhìn 2045 như sau: Xây dựng trung tâm điều hành tập trung (NOCC) và hệ thống giao thông thông minh (ITS); cải thiện sự tiện lợi của việc lập kế hoạch di chuyển; tích hợp các hệ thống thẻ vé liên thông giữa các loại hình vận tải hành khách công cộng; loại bỏ các nút thắt cổ chai cục bộ trên mạng lưới đường bộ; áp dụng các phương pháp tiếp cận mới đối với trang thiết bị của các điểm dừng chờ đón trả khách.

Trong phiên hội thảo, các tham luận của các đại biểu đến từ Việt Nam và Pháp cũng đã chia sẻ những vấn đề về phát triển đô thị bền vững trong bối cảnh hiện nay; cùng xây dựng các chiến lược và hành động phát triển đô thị bền vững; những vấn đề tồn tại trong phát triển giao thông công cộng; tạo sự chuyển biến về chính sách công và cách làm thực tiễn trước những thách thức về đô thị bền vững....

Nhìn chung các bài phát biểu và ý kiến trao đổi tại hội thảo đã thể hiện sự đồng tình và thống nhất cao về vai trò ngày càng lớn của đô thị; các đô thị không những trở thành cực tăng trưởng quan trọng làm thay đổi diện mạo và đóng góp vào sự phát triển của mỗi quốc gia, mà còn góp phần đáng kể nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân.

Tuy nhiên, các đại biểu cũng đã thẳng thắn chia sẻ các vấn đề nan giải trong quá trình đô thị hóa mà các chính quyền đô thị đang phải đối mặt. Đặc biệt, đối với đô thị ở các quốc gia đang phát triển như Việt Nam. Các thách thức không chỉ đến từ sự tập trung cao độ về mặt dân cư, sự quá tải về hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội, mà còn đến từ sự thiếu hụt về nguồn lực, tác động của biến đổi khí hậu, ảnh hưởng của dịch bệnh ở quy mô toàn cầu như đại dịch Covid-19 như trong thời gian vừa qua.

Theo số liệu từ Ban tổ chức, đã có 35 đoàn đại biểu đăng ký tham gia với số lượng khoảng 250 người đến từ các cơ quan trung ương, địa phương, các tổ chức, cơ quan ngoại giao; các trung tâm nghiên cứu, hiệp hội, doanh nghiệp của Việt Nam và Pháp. Điều đó cho thấy sự quan tâm và ý thức trách nhiệm của các đại biểu hai nước trong việc xây dựng quan hệ hợp tác chiến lược Việt - Pháp nói chung và lĩnh vực phát triển đô thị nói riêng.

HƯƠNG LINH