Người cộng sản kiên trung

Đồng chí Nguyễn Thành Nghi. Ảnh: PV

Giữ vững tinh thần của người cộng sản

Đồng chí Nguyễn Thành Nghi tên thật là Nguyễn Xì, sinh ngày 10/5/1914, tại thôn Thọ Lộc, xã Tịnh Hà (Sơn Tịnh). Xuất thân trong một gia đình nông dân nghèo có truyền thống yêu nước. Đồng chí sớm tiếp thu tinh thần yêu nước của các thế hệ cha anh đi trước, nên tích cực tham gia phong trào cách mạng ở địa phương. Tháng 6/1930, đồng chí vinh dự được đứng vào hàng ngũ của Đảng. Thời gian này, đồng chí cùng với các đảng viên tham gia tuyên truyền, vận động quần chúng tiến hành các cuộc đấu tranh, biểu tình chống chính quyền thực dân, phong kiến ở xã, huyện, gây được tiếng vang ở nhiều nơi trong tỉnh.

Năm 1931, đồng chí được cử làm Bí thư Chi bộ xã, làm giao thông và in ấn tài liệu cho Tỉnh ủy Quảng Ngãi. Đầu năm 1932, thực dân Pháp và bọn tay sai ra sức đàn áp phong trào cách mạng ở địa phương, đồng chí bị địch bắt giam ở Nhà lao Quảng Ngãi. Trong tù, tuy bị địch tra tấn, đánh đập tàn nhẫn nhưng đồng chí vẫn giữ vững khí tiết và tinh thần của người cộng sản. Sau khi ra tù, đồng chí tiếp tục liên lạc với tổ chức để xây dựng cơ sở cách mạng trong tỉnh. Từ tháng 6/1936, đồng chí được phân công làm Ủy viên Ban Vận động xây dựng lại cơ sở đảng trong tỉnh, tham gia lãnh đạo các cuộc đấu tranh công khai trong phong trào dân chủ (1936 - 1939). Với những hoạt động cách mạng tích cực, tháng 5/1937, tại Đại hội Đảng bộ huyện Sơn Tịnh lần thứ nhất, đồng chí được tín nhiệm bầu giữ chức vụ Bí thư Huyện ủy và được bổ sung vào Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, rồi làm Bí thư Tỉnh ủy lâm thời. Tháng 7/1937 đến tháng 9/1939, đồng chí làm Bí thư Tỉnh ủy chính thức, đồng thời được Xứ ủy chỉ định tham gia Ban Thường vụ Liên tỉnh Quảng Ngãi - Bình Định - Phú Yên.

Hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao

Với nhiệm vụ được giao, đồng chí cùng với Tỉnh ủy Quảng Ngãi và Ban Thường vụ Liên tỉnh đã kịp thời nắm bắt tình hình thế giới, trong nước và địa phương, chỉ đạo tổ chức các cuộc đấu tranh công khai chống thực dân, phát xít. Đồng chí cùng với Tỉnh ủy chỉ đạo tổ chức nhiều cuộc mít tinh phản đối phát xít Nhật xâm lược Trung Quốc, vận động quyên góp tiền và hiện vật giúp nhân dân Trung Quốc kháng chiến chống Nhật. Nhân kỷ niệm ngày Quốc khánh nước Pháp (14/7) năm 1939, đồng chí đã cùng với Tỉnh ủy huy động hàng vạn quần chúng kéo về sân vận động của tỉnh, giương cao cờ băng, khẩu hiệu đòi "tự do, cơm áo, hòa bình", "Chống phát xít Nhật gây chiến tranh"... Phong trào đấu tranh công khai đòi tự do, dân chủ tiếp tục phát triển mạnh mẽ nhiều nơi trên địa bàn tỉnh.

Trong bối cảnh tình hình phong trào cách mạng chuyển biến nhanh, giữa lúc đồng chí đang cùng với Tỉnh ủy tập trung chỉ đạo những nhiệm vụ khẩn cấp trước mắt về tiếp tục đấu tranh chống chiến tranh phát xít, chống thực dân Pháp, tiến tới giành độc lập dân tộc, thì tháng 10/1939, đồng chí bị địch bắt và đày lên Buôn Ma Thuột, sau đó, chuyển đến Nhà tù Đăk Tô (Kon Tum). Đến tháng 3/1945, sau khi ra tù, đồng chí tiếp tục hoạt động cách mạng tại địa phương.

Từ tháng 4 đến tháng 8/1945, đồng chí được tổ chức phân công làm Ủy viên Thường vụ Ủy ban vận động cứu quốc tỉnh, Ủy viên Thường trực Ủy ban khởi nghĩa tỉnh Quảng Ngãi; Phó Chủ nhiệm Mặt trận Việt Minh tỉnh. Đồng chí cùng với Tỉnh ủy, Ủy ban khởi nghĩa tỉnh Quảng Ngãi lãnh đạo tiến hành Cách mạng Tháng Tám thành công trên địa bàn tỉnh. Tháng 9/1945, đồng chí giữ chức vụ Phó Bí thư Tỉnh ủy kiêm Chủ nhiệm Mặt trận Việt Minh tỉnh, Ủy viên Hội đồng nhân dân tỉnh Quảng Ngãi. Đồng chí đã cùng với Tỉnh ủy lãnh đạo nhân dân xây dựng chính quyền cách mạng và tham gia kháng chiến, kiến quốc, góp phần xây dựng tỉnh Quảng Ngãi trở thành vùng tự do an toàn vững chắc của Khu 5 trong kháng chiến chống Pháp. Năm 1951, đồng chí được cử đi học lớp Cao cấp lý luận Mác - Lênin tại Trường Đảng Bắc Kinh (Trung Quốc). Trở về nước, đồng chí được phân công làm Ủy viên đoàn phát động giảm tô ở Liên khu 3 và Liên khu 4 (Nghệ An, Thanh Hóa). Bí thư Đảng ủy, Trưởng ban Chỉ huy dân công tỉnh Thanh Hóa, tham gia phục vụ chiến dịch Điện Biên Phủ, góp phần cùng quân dân cả nước làm nên thắng lợi lịch sử "lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu".

Hơn 60 năm hoạt động cách mạng, 2 lần bị địch bắt, tù đày, tra tấn hết sức dã man, nhưng đồng chí Nguyễn Thành Nghi vẫn giữ vững khí tiết của người cộng sản. Với những cống hiến, đóng góp to lớn cho sự nghiệp cách mạng của Đảng và nhân dân ta, đồng chí được Đảng, Nhà nước tặng thưởng: Huân chương Độc lập hạng Nhì, Huân chương Kháng chiến chống Pháp hạng Nhất, Huân chương Kháng chiến chống Mỹ hạng Nhất, Huân chương Lao động hạng Ba; truy tặng Huy hiệu 65 năm tuổi Đảng và nhiều huân, huy chương cao quý khác. Đồng chí mất vào tháng 8/1996, thọ 82 tuổi.

THANH THUẬN