Khi bóng tối bao trùm Gaza, theo nghĩa đen

Một trường học ở Gaza, được sử dụng như cơ sở lưu trú tạm cho người dân chạy khỏi nhà, đang chạy bằng máy phát điện dự phòng. Ảnh: Reuters

Nhà chức trách Dải Gaza thông báo điện lưới khu vực đã sập hoàn toàn sau khi nhà máy điện duy nhất dừng hoạt động vì thiếu nhiên liệu trong bối cảnh Israel phong tỏa toàn bộ vùng đất này. Theo người đứng đầu chính quyền Dải Gaza, Jalal Ismail, nhà máy dừng hoạt động vào khoảng 14h ngày 11.10, giờ địa phương (18h giờ Việt Nam), ảnh hưởng nghiêm trọng đến các dịch vụ thiết yếu bao gồm cả bệnh viện.

Gaza lấy điện ở đâu?

Israel đã cắt nguồn cung cấp điện và chặn việc vận chuyển thực phẩm và nhiên liệu vào dải Gaza như một phần của chiến lược “bao vây tổng thể” được áp dụng hôm 10.10, để trả đũa cuộc tấn công của Hamas nhằm vào quốc gia này cuối tuần trước.

Khi nhà máy điện duy nhất của khu vực hết điện, người dân giờ đây sẽ chỉ dựa vào các máy phát điện chạy bằng nhiên liệu dự phòng. Tuy nhiên, Bộ trưởng Y tế Palestine Mai al-Kaila thông báo rằng “nguồn nhiên liệu dự trữ để vận hành máy phát điện trong các bệnh viện ở Dải Gaza hết vào hôm nay, 12.10. Điều này sẽ làm trầm trọng thêm tình trạng thảm khốc trong các bệnh viện”.

Hiện người dân Gaza bị cô lập hoàn toàn khỏi phần còn lại của thế giới và phụ thuộc vào nhiên liệu, thực phẩm và vật tư y tế đến từ hoặc đi qua Israel.

Srinivas Burra, chuyên gia luật nhân đạo quốc tế và giáo sư tại Đại học Nam Á ở New Delhi, mô tả hành động của Israel là “vi phạm luật pháp quốc tế".

“Thủ tướng Israel đã nói rằng đất nước của ông đang có chiến tranh. Một khi đưa ra tuyên bố chiến tranh, luật pháp quốc tế yêu cầu bạn phải tuân theo các quy tắc chiến tranh”, ông Burra nói với Al Jazeera. Mà nguyên tắc đầu tiên của chiến tranh: Là nó chỉ xảy ra giữa các chiến binh”. “Khi bạn trừng phạt thường dân, điều đó rõ ràng là bất hợp pháp”.

Bệnh viện bị ảnh hưởng nặng nề như thế nào?

Hassan Khalaf, giám đốc y tế của Bệnh viện Al-Wafa ở Thành phố Gaza, cho biết các bệnh viện trong khu vực bị bao vây, vốn đã quá tải vì nạn nhân của vụ đánh bom của Israel, đang dựa vào máy phát điện số lượng hạn chế để cung cấp năng lượng cho nhiều thiết bị y tế quan trọng.

Khalaf dự đoán tuổi thọ của các máy phát điện chỉ “tối đa: vài ngày” và có thể ngắn chỉ một hoặc hai ngày, trong bối cảnh nguồn cung cấp nhiên liệu ngày càng cạn kiệt do bị phong tỏa hoàn toàn.

Ông cho biết hiện có 100 trẻ sơ sinh sống dựa vào thiết bị y tế chạy bằng điện ở Dải Gaza. Ông nói với Al Jazeera: “Nếu các thiết bị bị ngắt điện, những đứa trẻ sơ sinh này không thể sống sót… bởi vì mọi sinh tồn của chúng phụ thuộc vào điện và thiết bị”.

Bác sĩ cũng cho biết có khoảng 1.100 bệnh nhân phải dựa vào máy chạy thận để sống sót.

Cộng đồng quốc tế đã phản ứng thế nào?

Cao ủy Nhân quyền Liên Hợp Quốc Volcker Turk cho biết việc Israel từ chối cung cấp thực phẩm, nhiên liệu và các mặt hàng thiết yếu khác cho Dải Gaza là bị cấm theo luật pháp quốc tế.

Ngay cả Liên minh châu Âu, vốn ủng hộ mạnh mẽ khẳng định của Israel rằng phản ứng của họ trước cuộc tấn công của Hamas là do mong muốn tự vệ, cũng đã chỉ trích cuộc bao vây toàn diện ở Gaza.

Quỳnh Vũ