Phòng bệnh tay chân miệng: Trách nhiệm của mỗi gia đình

Khi trẻ có các triệu chứng bất thường, bố mẹ cần đưa con đến cơ sở y tế để được khám, chẩn đoán, điều trị.

Không thể chủ quan

Theo báo cáo dịch tễ của ngành Y tế tỉnh, trong tháng 4-2025, toàn tỉnh ghi nhận 7 ca mắc tay chân miệng, tăng 2 ca so với tháng trước. Lũy kế 4 tháng đầu năm 2025 là 20 ca, giảm 5 ca so với cùng kỳ năm ngoái. Tuy nhiên, qua tìm hiểu của chúng tôi, số trẻ mắc tay chân miệng trên thực tế cao hơn nhiều, nhất là từ đầu tháng 5 trở lại đây, do nhiều phụ huynh tự điều trị cho con tại nhà hoặc cho trẻ đi khám ở phòng khám tư nên không cập nhật số liệu lên hệ thống.

Tại Khoa Nhi, Bệnh viện Gang Thép, bác sĩ Trần Thị Trang cho biết: Gần đây, Khoa tiếp nhận một số trường hợp trẻ bị tay chân miệng. Triệu chứng thường thấy là sốt, nổi ban phỏng nước ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, vùng miệng và mông. Những trẻ nhẹ sẽ được kê đơn thuốc điều trị tại nhà, nhưng chúng tôi đều lưu ý phụ huynh nếu trẻ có dấu hiệu nặng lên như sốt cao trên 39 độ không đáp ứng hạ sốt, nôn vọt, ngủ li bì, thở nhanh, tay chân lạnh… thì cần nhập viện để được theo dõi sát, tránh các biến chứng, như: Viêm não, viêm cơ tim hay phù phổi cấp.

Bệnh nhân nhi 9 tuổi bị tay chân miệng được điều trị tại Bệnh viện Gang Thép.

Một bệnh nhi 9 tuổi điều trị tại đây - dù đã vượt qua độ tuổi dễ mắc vẫn bị bội nhiễm do phát hiện muộn, dẫn đến viêm loét miệng, biếng ăn, sút cân. Trường hợp này được chỉ định nhập viện để theo dõi điều trị và nâng cao thể trạng.

Nhiều phụ huynh chia sẻ, do chủ quan với các triệu chứng ban đầu nên không đưa trẻ đi khám sớm, vô tình tạo điều kiện cho bệnh lây lan trong nhóm trẻ cùng chơi. Chị Trần Thị Phương, xóm 11, xã Tân Linh (Đại Từ), kể: Nhà tôi ở gần 1 cháu bị tay chân miệng, nhưng lúc đầu không ai biết. Chỉ vài hôm sau đã có 4-5 trẻ chơi cùng bị lây. Cháu nhà tôi lúc đầu chỉ nổi vài nốt ở mông, tôi cứ nghĩ do nóng trong người vì cháu mới uống kháng sinh điều trị amidan. Hai hôm sau, cháu sốt cao, nốt ban lan kín tay, chân và miệng. Rất may, tôi đã cho cháu nhập viện kịp thời nên sau 5 ngày điều trị, sức khỏe của cháu đã ổn.

Còn chị Lê Kim Anh, xóm Na Hoàng, phường Lương Sơn (TP. Sông Công), cho biết: Cháu nhà tôi 31 tháng tuổi, bị sốt nhưng dùng thuốc không hạ. Hỏi cô giáo thì biết, lớp có vài bạn cũng bị sốt, nổi mụn nước. Gia đình đưa cháu nhập viện thì bác sĩ chẩn đoán tay chân miệng. Rất may là phát hiện sớm, điều trị tích cực nên cháu đã đỡ nhiều.

Chủ động phòng ngừa

Theo bác sĩ CKII Trần Xuân Tuấn, Phó Trưởng khoa Nhi, Bệnh viện A Thái Nguyên: Bệnh tay chân miệng hiện chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, chủ yếu điều trị triệu chứng. Trẻ sốt thì hạ sốt, bù nước điện giải, có thể uống thêm vitamin C. Những nốt mụn thì bôi thuốc sát khuẩn để tránh nhiễm trùng. Cùng với đó là phải theo dõi sát để kịp thời xử trí nếu bệnh chuyển nặng.

Cũng theo các bác sĩ, phụ huynh không nên tự ý làm vỡ các nốt phỏng nước, không dùng các mẹo dân gian chưa kiểm chứng, thay vào đó cần tăng cường dinh dưỡng bằng các món ăn mềm, dễ tiêu như cháo, súp, đồng thời cho trẻ nghỉ học, tránh tiếp xúc bạn bè để hạn chế lây lan.

Các bệnh nhi lây bệnh tay chân miệng chủ yếu qua bạn cùng lớp hoặc nhóm trẻ chơi cùng tại nhà.

Trước tình trạng gia tăng số ca mắc, ngày 10/5/2025, Sở Y tế Thái Nguyên đã ban hành công văn yêu cầu các đơn vị y tế trên địa bàn tăng cường công tác phòng chống bệnh tay chân miệng. Sở yêu cầu các đơn vị y tế dự phòng tăng cường giám sát, phát hiện sớm và xử lý triệt để ổ dịch; đẩy mạnh truyền thông, phối hợp với cơ sở giáo dục triển khai mạnh mẽ các hoạt động phòng chống bệnh tay chân miệng, đặc biệt là tại nhà trẻ, trường mẫu giáo; đề nghị các cơ sở giáo dục phải có đủ các phương tiện rửa tay, xà phòng và vị trí rửa thuận tiện; phát hiện sớm ca bệnh và báo ngay cho y tế địa phương để tổ chức khám, điều trị, xử lý ổ dịch kịp thời.

Về phía Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh, được giao làm đầu mối triển khai Hướng dẫn chẩn đoán - điều trị theo Quyết định 292/QĐ-BYT ngày 6/2/2024 của Bộ Y tế và tổ chức các đoàn kiểm tra, hỗ trợ địa phương xử lý vướng mắc.

Các cơ sở khám, chữa bệnh cần tổ chức phân luồng, điều trị hiệu quả, hạn chế chuyển tuyến không cần thiết; tăng cường kiểm soát nhiễm khuẩn, tránh lây chéo giữa bệnh tay chân miệng với bệnh sởi, viêm phổi, viêm đường hô hấp khác và chuẩn bị sẵn sàng phương án trong trường hợp các trường hợp nhập viện tăng cao.

Có thể nói, tay chân miệng không phải là bệnh mới, nhưng dễ gây thành dịch nếu chủ quan. Thực tế cho thấy, với sự vào cuộc đồng bộ của ngành Y tế và Giáo dục - Đào tạo, cùng sự chủ động của từng gia đình, chúng ta hoàn toàn có thể kiểm soát tốt, không để dịch lây lan trên diện rộng.

Từng hành động nhỏ như rửa tay đúng cách, không cho trẻ đến lớp khi có dấu hiệu bệnh, khai báo kịp thời... sẽ góp phần quan trong để bảo vệ con em chúng ta và cả cộng đồng.

Hạ Liên