Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ vào công tác giữ rừng

Lực lượng kiểm lâm của Vườn quốc gia Cát Tiên đang sử dụng flycam phục vụ công tác phòng cháy, chữa cháy rừng vào mùa khô. Ảnh: T.Nhân

Đến nay, kết quả mang lại nhiều chuyển biến tích cực, góp phần cho công tác QLBVR và đất lâm nghiệp hiệu quả hơn.

* Ứng dụng CNTT có hiệu quả

Giám đốc Khu Bảo tồn thiên nhiên - văn hóa (Khu bảo tồn) Đồng Nai Nguyễn Hoàng Hảo cho biết, thời gian qua, đơn vị đã thành lập tổ CNTT và triển khai nhiều cách làm sáng tạo trong việc ứng dụng CNTT vào công tác QLBVR và PCCCR.

Cụ thể, Khu bảo tồn đã sử dụng máy định vị GPS cầm tay để ghi nhận tọa độ các điểm xảy ra hành vi xâm phạm rừng (như bẫy, đú…), dấu vết động vật rừng và các loài thực vật rừng quý hiếm. Đây sẽ là cơ sở dữ liệu quan trọng để bộ phận chuyên môn tiến hành xây dựng các loại bản đồ phân bố bẫy, đú, động, thực vật rừng. Từ đó giúp cho đơn vị nắm rõ được các khu vực thường xảy ra các vi phạm về bảo vệ rừng; vị trí thường xuyên xuất hiện các loài động vật rừng và địa điểm phân bố loài thực vật rừng quý hiếm để đưa ra giải pháp kịp thời nhằm thực hiện tốt công tác QLBVR.

Giám đốc Khu Bảo tồn thiên nhiên - văn hóa Đồng Nai NGUYỄN HOÀNG HẢO cho biết, đơn vị tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong công tác ghi nhận động vật rừng kết hợp giám sát người dân vào rừng trái phép; mua sắm các thiết bị, phần mềm như: Máy bẫy ảnh, flycam, camera hành trình... để phục vụ tốt công tác tuần tra bảo vệ rừng.

Bên cạnh đó, Khu bảo tồn đã ứng dụng các phần mềm bản đồ trên máy tính (Mapinfo, QGIS, Global Mapper) và điện thoại (Locus Map, GeoPfes) để hỗ trợ lực lượng bảo vệ rừng trong quá trình tuần tra, kiểm tra rừng được thuận lợi hơn và giúp tra cứu các thông tin một cách nhanh nhất liên quan đến vị trí (lô, khoảnh, tiểu khu), trạng thái rừng hoặc xác định các điểm có dấu hiệu biến động rừng, khu vực nghi ngờ xảy ra cháy rừng…

“Đến nay, việc ứng dụng CNTT đã mang lại một số kết quả tích cực, giúp lực lượng của Khu bảo tồn thực hiện các nhiệm vụ chuyên môn một cách dễ dàng, nhanh và hiệu quả hơn, vừa tiết kiệm nhân lực” - ông Hảo chia sẻ.

Giám đốc Ban Quản lý (BQL) rừng phòng hộ Xuân Lộc Hoàng Đình Long cho hay, đơn vị đã sớm chủ động quán triệt và khích lệ toàn thể viên chức, người lao động tự giác nghiên cứu nâng cao trình độ tin học để ứng dụng CNTT trong thực tiễn nhiệm vụ; nghiên cứu, áp dụng các phần mềm vào công tác QLBVR.

Chẳng hạn, ứng dụng các phần mềm Mapinfo, Global mapper, Mapsource, Google earth… để xây dựng các bản đồ trong quản lý đất đai, theo dõi và cập nhật diễn biến rừng, thiết kế các hạng mục lâm sinh, PCCCR; sử dụng các phần mềm như Lucus map trên điện thoại thông minh phục vụ cho công tác tuần tra bảo vệ rừng, giảm thiểu việc sử dụng bản đồ giấy. Ngoài ra, đơn vị còn sử dụng thiết bị bay flycam để xác định sự thay đổi diễn biến rừng, sự phát triển của cây rừng và thuận tiện trong công tác QLBVR, PCCCR; sử dụng camera, bẫy ảnh để mật phục ghi lại hình ảnh đối với hành vi xâm hại rừng…

“Việc ứng dụng CNTT đã giúp cho công tác QLBVR, PCCCR tại đơn vị được hiệu quả hơn. Đất đai được quản lý chi tiết đến từng lô, thửa, hộ nhận khoán. Hiện trạng rừng được cập nhật thường xuyên, liên tục từng lô rừng. Các vụ vi phạm được phát hiện, xử lý kịp thời… Hơn nữa, việc ứng dụng CNTT giúp tiết kiệm thời gian, kinh phí trong công tác QLBVR, PCCCR” - ông Long chia sẻ.

Theo Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm Đồng Nai Ngô Văn Vinh, đơn vị đã tích cực triển khai ứng dụng CNTT trong công tác QLBVR và PCCCR. Trong đó, triển khai thực hiện sâu rộng và vận hành có hiệu quả phần mềm hệ thống thông tin quản lý ngành lâm nghiệp trong QLBVR. Đây là hệ thống được tích hợp cơ sở dữ liệu nền về lâm nghiệp với các phần mềm, ứng dụng web chuyên dụng cho phép khai thác, cập nhật dữ liệu thường xuyên và liên tục.

* Góp phần giữ rừng

Giám đốc BQL rừng phòng hộ Xuân Lộc Hoàng Đình Long cho biết, thời gian tới, đơn vị sẽ nâng cao hiệu quả tuần tra rừng từ trên cao bằng cách sử dụng flycam để quan sát, theo dõi các diện tích rừng; phát hiện cháy rừng hay kiểm tra các khu vực “nóng” có nguy cơ xảy ra các hành vi xâm hại rừng, xây dựng công trình trái phép. Từ những hình ảnh flycam ghi lại, đơn vị có nhiều tư liệu để phục vụ công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức bảo vệ rừng cho người dân.

Theo Chi cục trưởng Chi cục Kiểm lâm Đồng Nai Ngô Văn Vinh, đơn vị sẽ ứng dụng CNTT nhằm nâng cao chất lượng và cung cấp đầy đủ, kịp thời, liên tục thông tin về hiện trạng tài nguyên rừng, thông tin biến động diện tích rừng tại Đồng Nai đáp ứng yêu cầu của công tác QLBVR trong thời kỳ mới. Tăng cường năng lực PCCCR tỉnh Đồng Nai thông qua đầu tư lắp đặt hệ thống tháp quan trắc cháy rừng bằng camera chuyên dụng để phát hiện sớm cháy rừng, nâng cao khả năng kiểm soát cháy rừng của địa phương, chủ động dập tắt các đám cháy rừng ngay từ khi mới hình thành, không để xảy ra cháy lớn.

Phó hạt trưởng Hạt Kiểm lâm Vườn quốc gia Cát Tiên Nguyễn Thanh Long cho biết, đơn vị thường xuyên tăng cường ứng dụng CNTT để phục vụ công tác QLBVR, PCCCR. Trong đó, sử dụng hiệu quả flycam trong việc hỗ trợ lực lượng kiểm lâm kiểm soát được lửa rừng cũng như phát hiện các hành vi xâm hại rừng. Ngoài ra, đơn vị còn tăng cường sử dụng phần mềm quản lý dữ liệu và báo cáo tuần tra (SMART) trong công tác QLBVR, giúp cho lãnh đạo đơn vị có sự chỉ đạo sâu sát, kịp thời, hiệu quả.

Việc ứng dụng CNTT vào công tác QLBVR vẫn còn gặp những khó khăn, hạn chế. Cụ thể, một số khu vực nằm sâu trong rừng không có sóng điện thoại và chưa có điện. Môi trường trong rừng thường khắc nghiệt (độ ẩm cao, ngày nắng nóng, đêm nhiệt độ giảm sâu), trong khi lực lượng tuần tra bảo vệ rừng phải thường xuyên di chuyển dài ngày trong rừng sâu mà lại thiếu thiết bị bảo hộ, bảo quản dẫn đến các thiết bị nhanh hỏng…

Thành Nhân