Chính thức đề xuất Chính phủ gia hạn thuế tiêu thụ đặc biệt ô tô sản xuất trong nước

Gia hạn hơn 11 nghìn tỷ đồng tiền thuế

Bộ Tài chính đề xuất phương án gia hạn nộp thuế TTĐB đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước theo phương án như tại Nghị định số 32/2022/NĐ-CP của Chính phủ gia hạn thời hạn nộp thuế tiêu thụ đặc biệt đối với ô tô sản xuất, hoặc lắp ráp trong nước.

Cụ thể như sau: Gia hạn thời hạn nộp thuế đối với số thuế TTĐB phải nộp phát sinh của kỳ tính thuế từ tháng 6 đến tháng 9/2023 đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước. Thời gian gia hạn kể từ ngày kết thúc thời hạn nộp thuế TTĐB theo quy định của pháp luật về quản lý thuế, cụ thể như sau:

Gia hạn tiền thuế giúp doanh nghiệp có vốn quay vòng nhưng ngân sách không bị ảnh hưởng.

Thời hạn nộp thuế TTĐB phải nộp phát sinh của kỳ tính thuế tháng 6/2023 chậm nhất là ngày 20/11/2023.

Thời hạn nộp thuế TTĐB phải nộp phát sinh của kỳ tính thuế tháng 7/2023 chậm nhất là ngày 20/11/2023.

Thời hạn nộp thuế TTĐB phải nộp phát sinh của kỳ tính thuế tháng 8/2023 chậm nhất là ngày 20/11/2023.

Thời hạn nộp thuế TTĐB phải nộp phát sinh của kỳ tính thuế tháng 9/2023 chậm nhất là ngày 20/11/2023.

Việc đề xuất thống nhất thời gian gia hạn là ngày 20/11/2023 để tránh dồn các khoản phải nộp cho doanh nghiệp vào cuối năm và tránh ảnh hưởng đến việc hoàn thành dự toán thu ngân sách nhà nước (NSNN) trong trường hợp doanh nghiệp gặp khó khăn về tài chính.

Với phương án gia hạn nộp thuế nêu trên thì dự kiến số thuế TTĐB đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước bình quân 1 tháng phát sinh trong các tháng tiếp theo năm 2023 là khoảng 2.600 - 2.800 tỷ đồng/tháng.

Theo đó, tổng số thuế TTĐB đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước được gia hạn trong 4 kỳ tính thuế như phương án đề xuất là khoảng 10.400 tỷ đồng đến 11.200 tỷ đồng. Do thời hạn nộp thuế chậm nhất là ngày 20/11/2023 nên không ảnh hưởng đến dự toán thu NSNN năm 2023.

Việc gia hạn nộp thuế TTĐB đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước đã được thực hiện trong năm 2020, năm 2021, năm 2022 theo quy định tại Nghị định số 109/2020/NĐ-CP, Nghị định số 104/2021/NĐ-CP, Nghị định số 32/2022/NĐ-CP.

Trong trường hợp Thủ tướng Chính phủ cho phép xây dựng Nghị định gia hạn cho năm 2023, Bộ Tài chính báo cáo Thủ tướng Chính phủ cho phép xây dựng Nghị định gia hạn thời hạn nộp thuế TTĐB đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước năm 2023 theo trình tự, thủ tục rút gọn. Đồng thời, đề nghị giao Bộ Công thương chủ trì, phối hợp với các cơ quan có liên quan xây dựng phương án ứng phó trong trường hợp bị khởi kiện vi phạm các cam kết quốc tế.

Hỗ trợ doanh nghiệp vượt qua khó khăn

Trước đó, liên tiếp 3 năm từ năm 2020 đến năm 2022, Bộ Tài chính đã trình Chính phủ ban hành Nghị định số 109/2020/NĐ-CP ngày 15/9/2020, Nghị định số 104/2021/NĐ-CP ngày 04/12/2021 và Nghị định số 32/2022/NĐ-CP ngày 21/5/2022 quy định thời hạn nộp thuế TTĐB đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước với thời gian gia hạn cụ thể nhằm hỗ trợ và phục hồi sản xuất kinh doanh do chịu ảnh hưởng bởi dịch Covid-19.

Kinh tế tăng trưởng chậm lại, rất cần các giải pháp để hỗ trợ doanh nghiệp.

Kết quả, tính đến ngày 15/3/2023, tổng số đơn đề nghị gia hạn thuế TTĐB là 12 doanh nghiệp với tổng số tiền thuế TTĐB được gia hạn theo tờ khai là 9.603 tỷ đồng (trong đó tháng 6/2022 là 1.907 tỷ đồng; tháng 7/2022 là 2.564 tỷ đồng; tháng 8/2022 là 2.761 tỷ đồng; tháng 9/2022 là 2.371 tỷ đồng).

Tổng số tiền thuế TTĐB đã nộp vào NSNN là 8.871 tỷ đồng (trong đó tháng 6/2022 là 1.898 tỷ đồng; tháng 7/2022 là 2.190 tỷ đồng; tháng 8/2022 là 2.538 tỷ đồng; tháng 9/2022 là 2.245 tỷ đồng). Số thuế TTĐB còn phải nộp vào NSNN là 731 tỷ đồng.

Về số thuế TTĐB đã nộp 3 tháng đầu năm 2023 (lũy kế đến ngày 21/4/2023) của 12 doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước như sau: Tổng số thuế TTĐB phải nộp là 4.282 tỷ đồng (trong đó tháng 1 là 1.024 tỷ đồng; tháng 2 là 1.409 tỷ đồng; tháng 3 là 1.849 tỷ đồng), số tiền thuế TTĐB đã nộp là 3.624 tỷ đồng (trong đó tháng 1 là 1.008 tỷ đồng; tháng 2 là 1.393 tỷ đồng; tháng 3 là 1.223 tỷ đồng), tổng số tiền thuế TTĐB còn phải nộp NSNN là 657 tỷ đồng.

Liên quan đến đề xuất thực hiện gia hạn trong năm nay, Bộ Tài chính cũng đã phân tích các ưu, nhược điểm của các trường hợp gia hạn và không gia hạn nộp thuế TTĐB đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước.

Nếu không gia hạn thuế, việc này sẽ giúp Việt Nam đảm bảo tuân thủ các quy định về Đối xử quốc gia của WTO và các Hiệp định FTA mà Việt Nam tham gia, trong đó có Hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam và Liên minh Châu Âu (EVFTA). Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước có thể sẽ gặp khó khăn do lãi suất ngân hàng tăng, hạn mức tín dụng thấp, sức mua thị trường giảm...

Trường hợp gia hạn nộp thuế TTĐB đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước, ưu điểm của phương án này là: Hiện nay, trên cả nước có tổng cộng 12 doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô, trải qua quãng thời gian dịch bệnh bùng phát với nhiều khó khăn, thách thức, nhờ sự hỗ trợ đúng đắn thông qua chính sách của Chính phủ mà ngành công nghiệp ô tô trong nước đã phục hồi mức tăng trưởng và doanh số năm 2022 vượt năm 2019.

Căn cứ số liệu kê khai của các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước cho thấy, sản lượng và số thuế TTĐB đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước đang giảm dần. Nếu loại trừ yếu tố do nghỉ lễ kéo dài (do tháng 1 là tháng Tết Nguyên đán) thì số thuế TTĐB kê khai trong tháng 1/2023 cũng giảm khoảng 200 tỷ đồng so với tháng liền kề.

Như vậy, đối với những khó khăn, thách thức nêu trên thì việc tiếp tục hỗ trợ các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước phục hồi và phát triển sản xuất kinh doanh như đề xuất của UBND tỉnh Quảng Nam, Ninh Bình và các hiệp hội, doanh nghiệp là cần thiết. Hơn nữa, hết thời gian gia hạn thì các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô phải nộp đủ số thuế vào NSNN (khác với đề xuất ưu đãi giảm lệ phí trước bạ).

Tuy nhiên, nếu tiếp tục việc gia hạn nộp thuế TTĐB đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước có thể tạo ra quan ngại, phản ứng từ các đối tác liên quan các quy định về đối xử quốc gia của WTO và các Hiệp định FTA. Tuy nhiên, mức độ phản ứng có thể thấp hơn so với phương án giảm lệ phí trước bạ đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước, do cuối cùng nghĩa vụ thuế mà các doanh nghiệp vẫn phải thực hiện đầy đủ trong năm. Do đó, thời gian áp dụng gia hạn thời hạn nộp thuế TTĐB đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước không nên kéo dài.

Thuế TTĐB kê khai của doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước đang giảm

Sản lượng và số thuế TTĐB đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước đang giảm dần. Nếu loại trừ yếu tố do nghỉ lễ kéo dài (do tháng 1 là tháng Tết Nguyên đán) thì số thuế TTĐB kê khai trong tháng 1/2023 cũng giảm khoảng 200 tỷ đồng so với tháng liền kề.

Minh Anh