TT Hồi sức tích cực Quốc gia COVID-19 Cần Thơ cứu bệnh nhân COVID-19 mắc hội chứng giảm tiểu cầu nguy kịch

Anh N.Đ. A., 34 tuổi, ở huyện Lấp Vò, Đồng Tháp được tuyến trước chuyển đến Trung tâm Hồi sức tích cực Quốc gia điều trị COVID-19 Cần Thơ vào lúc 19h40 ngày 23/9/2021 vào ngày thứ 5 nhiễm COVID-19 trong tình trạng hôn mê, khó thở nặng, phổi tổn thương lan tỏa và đông đặc 2 bên phế trường, phải hỗ trợ can thiệp thở máy bảo vệ phổi nhưng vẫn không đảm bảo độ bão hòa oxy máu cho bệnh nhân.

Sức khỏe của anh A. dần hồi phục

Ngay khi tiếp nhận bệnh nhân, Trung tâm Hồi sức tích cực Quốc gia điều trị COVID-19 Cần Thơ hội chẩn và chẩn đoán: Bệnh nhân viêm phổi nặng có biến chứng ARDS do nhiễm COVID-19 mức độ nguy kịch với tiên lượng rất nặng, nguy cơ tử vong đột ngột bất cứ lúc nào và được chỉ định can thiệp ECMO (hệ thống tim phổi nhân tạo).

Ê kíp thầy thuốc của trung tâm đã tiến hành can thiệp lọc máu liên tục và can thiệp ECMO với hy vọng có thể cứu sống bệnh nhân.

Trong gần 1 tháng can thiệp ECMO, tình trạng bệnh nhân diễn tiến bất lợi liên tục, độ bão hòa oxy máu kém, tiểu cầu giảm thấp, kèm với tình trạng tăng đông liên tục làm tăng nguy cơ đột tử cho bệnh nhân. Khiến việc duy trì kỹ thuật ECMO cho bệnh nhân vô cùng khó khăn vì phải thay đến 3 màng oxy hóa máu để duy trì hiệu quả tối ưu cho người bệnh.

Nhận định đây là trường hợp bệnh lý phức tạp, Trung tâm Hồi sức tích cực Quốc gia COVID-19 bệnh viện đã tiến hành hội chẩn trực tuyến với các chuyên gia hồi sức tích cực Bệnh viện Chợ Rẫy với chẩn đoán theo dõi giảm tiểu cầu miễn dịch nghi do thuốc kháng đông Heparin sử dụng cho bệnh nhân để duy trì hệ thống ECMO.

Ngay lập tức bệnh nhân có chỉ định ngừng Heparin và tiến hành thay thế bằng Xarelto, Argatropan. Được sự hỗ trợ tích cực từ BV Chợ Rẫy trong việc cung cấp thuốc kháng đông Argatroban (một thuốc kháng đông thế hệ mới có thể hạn chế một số bất lợi có thể gặp đối với thuốc kháng đông truyền thống Heparin sử dụng ở bệnh nhân chạy ECMO), tình trạng tăng đông của bệnh nhân nhanh chóng được khống chế và giúp hệ thống ECMO hoạt động thuận lợi hơn, góp phần vào việc tăng tỷ lệ sống còn cho bệnh nhân.

Bên cạnh đó, trong suốt thời gian dài chạy ECMO, các thầy thuốc đã luôn bám sát diễn biến tình hình bệnh nhân để vận hành các thiết bị hồi sức tiên tiến hiện có tại trung tâm, cũng như các phương pháp hồi sức nội khoa tích cực cho bệnh nhân theo đúng phác đồ điều trị của Bộ Y tế như áp dụng kỹ thuật lọc máu liên tục nhiều đợt kết hợp sử dụng quả lọc có chức năng hấp thụ cytokine, thở máy thông số cao, kháng sinh phổ rộng và dinh dưỡng tăng cường cho bệnh nhân.

Sự quyết tâm của các y bác sĩ thể hiện trong từng thao tác tỉ mỉ chăm sóc và định hướng điều trị cho bệnh nhân, bởi vì chỉ cần một sai sót nhỏ cũng có thể đe dọa đến tính mạng bệnh nhân ngay lập tức.

Đến chiều 19/10/2021, bệnh nhân tỉnh táo, hiểu y lệnh của bác sĩ, và đã rút hệ thống ECMO, ống trợ thở thành công, sinh hiệu ổn định, độ bão hòa oxy máu trong giới hạn bình thường.

BS.CKII Dương Thiện Phước, Trưởng Khoa Hồi sức tích cực - Chống độc, BVĐK Trung ương Cần Thơ: Đây là trường hợp bệnh nhân trẻ nhiễm COVID-19 ở mức độ nguy kịch ngay từ thời điểm nhận bệnh từ tuyến trước.

Quá trình vận hành các kỹ thuật cao để hồi sức cho bệnh nhân gặp rất nhiều khó khăn. Trong đó phải kể đến bệnh nhân mắc hội chứng giảm tiểu cầu do heparin (heparin-induced thrombocytopenia - HIT).

Đây là hội chứng ít gặp có liên quan đến việc sử dụng thuốc kháng đông truyền thống - Heparin để duy trì hệ thống ECMO, có thể có liên quan đến yếu tố miễn dịch cơ thể. Theo các báo cáo y khoa, tỷ lệ mắc hội chứng này ở người trưởng thành có can thiệp ECMO là 0,36%.

Bệnh cảnh lâm sàng của giảm tiểu cầu do heparin cũng rất đa dạng, từ không có triệu chứng đến huyết khối đe dọa tính mạng. Việc ngừng sử dụng Heparin ngay lập tức và chuyển sang thuốc khác là xử trí cấp tốc trong trường hợp này.

Trong sử dụng ECMO, các lựa chọn thay thế được ưu tiên là thuốc chống đông máu đường tĩnh mạch như bivalirudin, danaparoid, argatroban và fondaparinux

Theo BS CKII Phạm Thanh Phong, Phó Giám đốc phụ trách chuyên môn BVĐK Trung ương Cần Thơ: Đây không chỉ là niềm vui của gia đình, mà còn là niềm vui của cả ê kíp thầy thuốc của bệnh viện.

Cứu được bệnh nhân nguy kịch, ê kíp thầy thuốc của bệnh viện sẽ có thêm tự tin, sử dụng hiệu quả các trang thiết bị kỹ thuật hiện đại, nâng cao chất lượng khám và điều trị các ca bệnh khó, phức tạp ngay tại bệnh viện thông qua hội chẩn trực tuyến với BV Chợ Rẫy.

Được biết, đây là lần thứ 6 can thiệp ECMO tại Trung tâm Hồi sức tích cực Quốc gia COVID-19 Cần Thơ thực hiện.

Phạm Phong