Chống ùn tắc của Bộ GTVT có lý do để chưa hiệu quả?

Hiện nay có một thực tế đang tồn tại là cơ sở hạ tầng giao thông đô thị của Việt Nam phát triển chậm hơn kinh tế ít nhất là 15-20 năm. Điều này đang gây ra sự ùn tắc và mất an toàn giao thông trong các đô thị lớn, ảnh hướng đến phát triển kinh tế - xã hội.

Nhiều chuyên gia cho rằng, để khắc phục tình trạng trên, cần phải quy hoạch đô thị theo một hướng mới, cách làm mới, hướng tới sự phát triển bền vững.

Ưu tiên tổ chức phương tiện

Tiến sĩ Doãn Minh Tâm (Viện khoa học và công nghệ Giao thông vận tải) đánh giá, nguyên nhân của tình trạng ùn tắc giao thông đô thị là do cơ sở hạ tầng, thiết bị, công nghệ chưa sẵn sàng.

Cùng với hai vế cung - cầu liên quan đến nhu cầu và khả năng đáp ứng của giao thông nói chung chưa được giải quyết một cách thỏa đáng, do đó tình trạng ùn tắc giao thông đô thị là không tránh khỏi.

TS. Tâm cho rằng, tổ chức lại giao thông một cách quyết liệt là các làm trước mắt làm giảm ùn tắc giao thông. Ảnh chụp trên tuyến Phố Huế.

Trước mắt, để hạn chế phần nào ùn tắc giao thông, theo TS. Tầm cần phải có các giải pháp tổ chức giao thông một cách hiệu quả: Cần phải giải quyết các dòng xe hỗn hợp (một trong những nguyên nhân chính gây ra ùn tắc giao thông đô thị), trong đó cần quy hoạch tổ chức phân luồng, phân tuyến trên cơ sở quy hoạch tổng thể về tổ chức giao thông trên toàn bộ các tuyến đường giao thông tại Hà Nội và TP. HCM;

Sau đó, cần xem xét quy hoạch tổ chức giao thông tại các nút, trong đó tận dụng tối đa hiệu quả các nút đã được bố trí đèn điều khiển; tổ chức phân loại tất cả các nút giao thông trong thành phố để từ đó tiến hành xây dựng các phương án tổ chức và điều khiển giao thông qua nút tùy thuộc và số liệu và đặc điểm các dòng xe.

Theo TS. Tâm giao thông tĩnh cũng cần được quan tâm đầu tư, bố trí các bãi trông xe ô tô và xe máy trong ngày tại nhiều khu vực hợp lý trong thành phố, để phục vụ trung chuyển.

Đặc biệt, TS. Tầm nhấn manh, cần duy trì lệnh cấm xe tải đi vào các tuyến phố nội đô trong giờ cao điểm; thu lệ phí giao thông theo hình thức bán vé một chiều vào các giờ cao điểm đối với các xe ô tô từ ngoại tỉnh vào, nhằm mục đích hạn chế xe vào nội đô trong các giờ cao điểm.

Trong khi đó, ông Nguyễn Quốc Hùng, Giám đốc Sở Giao thông vận tải Hà Nội cho rằng, trong khi nền kinh phí đầu tư cho hạ tầng giao thông còn hạn hẹp, cần ưu tiên tập trung phát triển mạng lưới khung về giao thông vận tải.

Lựa chọn một số công trình giao thông cấp bách, có vai trò quan trọng trong việc làm giảm ùn tắc giao thông trên địa bàn thành phố để triển khai trước, nhằm từng bước thực hiện mục tiêu đề ra là đến năm 2030 mật độ đường giao thông chính phải đạt 3,5 - 5 km/km2, tỷ lệ đất cho giao thông chiếm 20 - 26% quỹ đất xây dựng đô thị.

Ngoài ra, ông Hùng cũng cho rằng cần tập trung xây dựng các bến bãi đỗ xe trong nội đô, ven đô; ưu tiên các bãi đỗ xe cao tầng, đỗ xe ngầm, đỗ xe thông minh; xây các điểm trung chuyển đa phương thức, các bến xe đầu mối… nhằm giải quyết tình trạng thiếu bãi đỗ xe trầm trọng như hiện nay.

Nếu không có giải pháp mạnh mang tính đột phá, thì nhiều tuyến phố Hà Nội sẽ luôn ở trong tình trạng quá tải – ùn tắc, bất kể giờ nào. Ảnh chụp trên phố Chùa Bộc.

Theo PGS.TS Lưu Đức Hải, Phó chủ tịch Hội Quy hoạch và phát triển đô thị Việt Nam, hiện quỹ đất dành cho giao thông nội đô ở Việt Nam còn quá thấp. Tỷ lệ giữa diện tích đường giao thông so với tổng diện tích đất của các quận nội thành Hà Nội là 3,51%. Trong khi đó, theo tiêu chuẩn chung của các nước tiên tiến, để đáp ứng giao thông thông suốt, chỉ số này phải đạt từ 20 -25%.

Theo Sở Giao thông Vận tải Hà Nội, tính đến cuối tháng 6/2011, số lượng xe ô tô tại Hà Nội là hơn 370.000 chiếc, xe máy là 3,7 triệu chiếc; hơn 1.200 xe buýt chỉ đáp ứng được 9% nhu cầu đi lại của người dân thành phố.

Đánh giá về tương quan giữa hạ tầng dành cho giao thông so với lượng phương tiện cá nhân quá lớn tại các thành phố, TS. Doãn Minh Tâm cho rằng, tốc độ đô thị hóa nhanh, mật độ phương tiện và dân số tăng nhanh, trong khi hạ tầng cơ sở giao thông tuy có tăng nhưng không thể đáp ứng được nhu cầu đi lại, dẫn đến tình trạng ùn tắc giao thông đô thị diễn ra như là một quy luật tất yếu.

“Với biến động tăng trưởng của người và phương tiện tham gia giao thông tại Hà Nội như hiện nay, trong thời gian tới, nếu không có giải pháp mạnh mang tính đột phá, thì nhiều tuyến phố Hà Nội sẽ luôn ở trong tình trạng quá tải – ùn tắc, bất kể giờ nào”, ông Tâm khuyến cáo.

Tin liên quan

Lê Việt