Vụ Công ty Thuận Phong bị nghi làm giả phân bón: Không có dấu hiệu tội phạm

Các thiết bị máy móc của Công ty Thuận Phong hoen gỉ sau thời gian bị niêm phong (Ảnh chụp năm 2016). Ảnh: T.Danh

Đây là lần thứ 2 Cơ quan CSĐT Công an tỉnh ra quyết định không khởi tố vụ án hình sự đối với vụ việc xảy ra tại công ty này.

* Vụ việc kéo dài 7 năm

Báo Đồng Nai đã phản ánh, ngày 24-4-2015, Đoàn kiểm tra của Văn phòng Ban Chỉ đạo quốc gia chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả (gọi tắt BCĐ 389 quốc gia) tiến hành kiểm tra hoạt động sản xuất, kinh doanh tại khu vực xưởng sản xuất của Công ty Thuận Phong (đóng tại KP.7, P.Long Bình, TP.Biên Hòa). Qua kiểm tra, đoàn xác định Công ty Thuận Phong sản xuất, kinh doanh khoảng 50 mã hàng các loại phân bón như: NPK, phân bón hữu cơ sinh học và phân bón nhập khẩu từ Mỹ. Hoạt động sản xuất, kinh doanh của Công ty Thuận Phong có một số vi phạm nên đã chuyển hồ sơ cho Công an tỉnh để tiếp tục điều tra theo thẩm quyền.

Sau khi tiếp nhận tin báo từ đoàn kiểm tra của BCĐ 389 quốc gia, Phòng Cảnh sát kinh tế (PC03) Công an tỉnh đã vào cuộc điều tra. Quá trình điều tra, cơ quan điều tra đã lấy mẫu đối với 7 loại phân bón nghi là hàng giả được Công ty Thuận Phong nhập khẩu từ Công ty Bio Huma Netics (Hoa Kỳ) để giám định. Kết quả xác định các tiêu chí công bố của Công ty Thuận Phong đều đạt và vượt.

Ngoài ra, cơ quan điều tra xác định, việc ông Khiếu Mạnh Tường, Tổng giám đốc Công ty Thuận Phong chỉ đạo công nhân sang chiết, đóng chai và dán nhãn hiệu, ghi thông tin Made in USA trên sản phẩm là đúng bản chất hàng hóa. Riêng về nhãn mác hàng hóa, theo kết quả điều tra, cơ quan công an cũng xác định Công ty Thuận Phong có ký hợp đồng với Công ty Bio Huma Netics để nhập khẩu phân bón hữu cơ sinh học và được ủy quyền sang chiết, đóng chai loại 1 lít và 5 lít, được gắn nhãn nơi đóng gói và độc quyền phân phối sản phẩm.

Với những kết quả thu thập được trong quá trình điều tra, sau 1 năm điều tra, vào tháng 4-2016, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh nhận thấy không có căn cứ để xử lý hình sự nên đã ra quyết định không khởi tố vụ án hình sự. Tuy nhiên, đến tháng 5-2017, Viện KSND tối cao có văn bản yêu cầu hủy bỏ quyết định không khởi tố vụ án hình sự để tiếp tục điều tra. Sau đó, Viện KSND tỉnh đã ra quyết định hủy bỏ quyết định không khởi tố vụ án hình sự của Cơ quan CSĐT Công an tỉnh.

Từ năm 2017 đến nay, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh đã nhiều lần kiến nghị các cơ quan, đơn vị, bộ, ngành liên quan trả lời các vấn đề liên quan đến việc xác định các loại phân bón của Công ty Thuận Phong có phải là giả hay không? Tuy nhiên, sau nhiều năm, các kiến nghị này vẫn không được phản hồi một cách thỏa đáng. Chính vì vậy, vụ việc kéo dài nhiều năm nhưng không thể có kết luận cuối cùng.

Đến giữa năm 2022, khi có đầy đủ các tài liệu, chứng cứ và kết quả giám định từ các cơ quan chức năng, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh xác định không có dấu hiệu tội phạm xảy ra tại Công ty Thuận Phong nên đã ra quyết định không khởi tố vụ án hình sự tại công ty này.

* Do chờ kết quả giám định

Trao đổi về vụ việc này, đại tá Nguyễn Ngọc Quang, Phó giám đốc, Thủ trưởng Cơ quan CSĐT Công an tỉnh cho biết, căn cứ vào các tài liệu, chứng cứ thu thập được trong quá trình tiếp nhận tin báo, tố giác tội phạm cùng với kết quả giám định xác định không có dấu hiệu của tội phạm nên ngày 24-8-2022, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh đã ra quyết định không khởi tố vụ án hình sự.

Số phân bón của Công ty Thuận Phong bị hư hỏng sau thời gian niêm phong. Ảnh: T.Danh

Trước đó, trong các buổi làm việc với các cơ quan chức năng, lãnh đạo Công an tỉnh cho biết, vụ việc xảy ra tại Công ty Thuận Phong kéo dài nhiều năm do liên quan đến công tác giám định. Để có cơ sở xử lý có hay không dấu hiệu tội phạm tại công ty này, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh đã trưng cầu các bộ, ngành liên quan để giám định về chất lượng phân bón của Công ty Thuận Phong. Tuy nhiên, do kết quả giám định không được phản hồi sớm nên vụ việc kéo dài nhiều năm.

Cùng trao đổi về vụ việc này, Viện trưởng Viện KSND tỉnh Nguyễn Mạnh Thắng cho biết, sau khi Cơ quan CSĐT Công an tỉnh ra quyết định không khởi tố vụ án hình sự tại Công ty Thuận Phong, qua công tác kiểm sát, Viện KSND tỉnh xác định quyết định không khởi tố vụ án hình sự của Cơ quan CSĐT Công an tỉnh là phù hợp nên Viện KSND tỉnh đã có văn bản kiểm sát thống nhất quan điểm với cơ quan điều tra không khởi tố vụ án hình sự.

Ông Nguyễn Mạnh Thắng cho biết, để có quyết định không khởi tố vụ án hình sự tại Công ty Thuận Phong, ngoài các tài liệu chứng cứ liên quan, cơ quan tố tụng cũng nhận được kết quả giám định của các bộ, ngành xác định không có dấu hiệu sản xuất hàng giả tại công ty này.

Theo quyết định của Cơ quan CSĐT Công an tỉnh, sau kiểm tra, xác minh nguồn tin về tội phạm xác định hành vi nhập khẩu phân bón, sang chiết, đóng chai phân bón nhập khẩu; sản xuất và buôn bán phân bón của Công ty Thuận Phong chỉ là vi phạm hành chính, không cấu thành tội buôn bán hàng cấm và tội sản xuất, buôn bán hàng giả là phân bón được quy định tại các điều 155 và 158 Bộ luật Hình sự năm 1999.

Căn cứ các quy định pháp luật, Cơ quan CSĐT Công an tỉnh quyết định không khởi tố vụ án hình sự buôn bán hàng cấm và sản xuất, buôn bán hàng giả là phân bón quy định tại các điều 155, 158 Bộ luật Hình sự năm 1999 đối với hành vi nhập khẩu phân bón, sang chiết, đóng chai phân bón nhập khẩu, sản xuất và buôn bán phân bón của Công ty Thuận Phong.

Trao đổi về việc này, Tổng giám đốc Công ty Thuận Phong Khiếu Mạnh Tường cho biết, quyết định không khởi tố vụ án hình sự đối với Công ty Thuận Phong là đúng với bản chất sự việc. Đây là điều mà trong nhiều năm qua công ty mong muốn cơ quan chức năng làm rõ.

Ông Khiếu Mạnh Tường cho biết, quá trình hoạt động của công ty có một số sai phạm về mặt hành chính và đã được cơ quan chức năng ra quyết định xử phạt từ năm 2016 với số tiền 508 triệu đồng. Phía Công ty Thuận Phong đã chấp hành đầy đủ các quyết định này.

Cũng theo ông Tường, vụ việc kéo dài hơn 7 năm qua đã khiến cho hoạt động sản xuất phân bón của công ty gần như bị tê liệt. Hiện nay, lĩnh vực sản xuất phân bón của Công ty Thuận Phong chỉ đạt từ 1-3% so với năm 2015. Những thiệt hại về vật chất trong vụ việc này không thể đong đếm hết. Tuy nhiên, mất mát lớn nhất vẫn là thương hiệu, uy tín của công ty đã gây dựng trong nhiều năm gần như mất hết.

Đại diện Công ty Thuận Phong cho biết, công ty không có kế hoạch về việc khiếu nại yêu cầu bồi thường sau vụ việc này. Phía công ty chỉ mong muốn cơ quan chức năng làm rõ bản chất vụ việc để doanh nghiệp bắt đầu làm lại từ đầu.

Trần Danh