'Tiền mất tật mang' vì chữa bệnh theo cách…truyền miệng
Y khoa hiện đại đã phát triển, nhưng nhiều người dân vẫn tin theo những cách chữa bệnh truyền miệng, 'mẹo' chữa bệnh vô căn cứ, phản khoa học như: Nhịn ăn 'thanh lọc cơ thể' bằng nước kiềm, sơ cứu đột quỵ bằng cách châm kim vào hai bên dái tai; giảm đau bằng phương pháp ong châm... Đây đều là những cách làm không được kiểm chứng và tiềm ẩn nhiều mối nguy hại cho sức khỏe người bệnh.
“Thanh lọc cơ thể” bằng nước kiềm
Chỉ trong vòng 1 tháng, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương đã tiếp nhận và điều trị cho nhiều trường hợp bệnh nhân nhập viện trong tình trạng nguy kịch do tự chữa bệnh bằng các “mẹo” truyền miệng và các bài thuốc dân gian không rõ nguồn gốc.
Điển hình như ca bệnh nguy kịch do mắc hội chứng fournier (hoại tử vùng sinh dục và hậu môn) do đắp thuốc lá tại nhà. Theo đó, nam bệnh nhân G.X.S (59 tuổi, ở Hà Giang) đã trải qua những biến chứng nghiêm trọng của hội chứng fournier. Đây là một trường hợp điển hình về sự nguy hiểm của việc điều trị không đúng cách và tình trạng bệnh lý diễn tiến nhanh chóng.
Qua khai thác bệnh sử, bệnh nhân cho biết, trước khi nhập viện 13 ngày, ông đã có triệu chứng sưng nóng, đỏ đau ở vùng bìu. Tin tưởng vào các phương pháp điều trị truyền thống, bệnh nhân đã tìm đến thầy lang trong khu vực để thăm khám và đắp thuốc lá tại nhà. Tuy nhiên, sau khi áp dụng phương pháp này, tình trạng bệnh không những không thuyên giảm, mà còn trở nên trầm trọng hơn, bệnh nhân hoại tử toàn bộ vùng da bìu tầng sinh môn lan lên thành bụng.
Bệnh nhân nhập viện trong tình trạng sốt, vùng bìu tầng sinh môn và thành bụng hoại tử bốc mùi thối, nhiều mủ, giả mạc và rất đau đớn. Sau 2 ngày điều trị tại cơ sở y tế ban đầu nhưng không có cải thiện, bệnh nhân được chuyển đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương. Tại đây, bệnh nhân được chẩn đoán mắc hội chứng fournier, theo dõi nhiễm khuẩn huyết với biểu hiện rõ rệt. Hội chứng này là một tình trạng hoại tử mô mềm vùng sinh dục và hậu môn, một biến chứng rất nguy hiểm có thể dẫn đến tử vong.
Hay trường hợp nam bệnh nhân suýt mất mạng khi nhịn ăn, chỉ uống 10 lít nước kiềm pha muối/ngày để “thanh lọc cơ thể”. Theo bác sĩ Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, nam bệnh nhân nói trên có tiền sử viêm phế quản mãn tính, thường xuyên ốm yếu. Anh đã tìm đến một thầy lang và được “mách” uống nước ion kiềm pha muối. Kết quả sau 18 ngày áp dụng liệu trình (từ ngày 28/8 đến 17/9), người đàn ông này chỉ uống nước kiềm, không ăn và giảm gần 10 kg. Theo gia đình kể lại, thầy lang khuyên uống 10 lít nước ion kiềm pha muối mỗi ngày, và không ăn uống gì thêm để “thanh lọc cơ thể”.
Trong quá trình điều trị tại nhà thầy lang, còn khoảng 40 - 50 người khác cùng áp dụng phương pháp này. Mỗi ngày, một bệnh nhân uống nước chia thành các ca lớn với tổng lượng lên đến 10 lít, không ăn bất cứ loại thực phẩm nào. Tuy nhiên, sau 18 ngày, người nhà đến thăm và phát hiện bệnh nhân S bị suy kiệt nghiêm trọng, nên quyết định đưa về nhà chăm sóc. Vào ngày 20/9, bệnh nhân bắt đầu sốt cao 39,8 độ C, kèm ho, đờm nhiều và mệt mỏi. Mặc dù đã được điều trị tại 2 cơ sở y tế nhưng tình trạng sức khỏe của bệnh nhân không cải thiện.
Ngày 25/9, bệnh nhân được chuyển đến Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương trong tình trạng suy kiệt nghiêm trọng, viêm phổi trên nền bệnh viêm phế quản mãn tính. Tại Khoa Hồi sức tích cực của bệnh viện, bệnh nhân được tiếp nhận trong trạng thái suy kiệt với chỉ số dinh dưỡng rất thấp. Xét nghiệm cho thấy, mức protein trong máu xuống thấp. Bệnh nhân bị teo cơ và mất lớp mỡ dưới da, sức cơ yếu đi đáng kể. Ngoài ra, chỉ số men gan của bệnh nhân đã tăng gần 5 lần so với bình thường.
Các bác sĩ chẩn đoán, bệnh nhân bị sốt xuất huyết, viêm phổi và suy kiệt trên nền viêm phế quản mãn tính. Hiện tại, bệnh nhân được chỉ định đặt sonde nuôi dưỡng vì khả năng nhai nuốt kém và nguy cơ cao mắc hội chứng hít sặc khi ăn uống.
Không nên bỏ qua “thời gian vàng” điều trị bệnh
Chia sẻ với phóng viên về ca bệnh trên, thạc sĩ, bác sĩ Hoàng Thị Thơm, Khoa Dinh dưỡng (Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương) cho biết, bệnh nhân uống nước kiềm hiện đối mặt với nhiều nguy cơ nghiêm trọng, trong đó có khả năng mắc hội chứng nuôi ăn lại. Đây là tình trạng mà cơ thể có phản ứng bất thường khi nhận lại dinh dưỡng sau một thời gian dài nhịn ăn, dẫn đến các biến chứng đe dọa tính mạng.
Bác sĩ Võ Đức Linh, Khoa Hồi sức tích cực (Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương) phân tích, uống nước ion kiềm chưa có cơ sở khoa học và không giúp thay thế thuốc chữa bệnh. Nếu uống nước kiềm số lượng lớn, trong một thời gian dài, có thể gây thay đổi mức PH bình thường của cơ thể. Từ đó, người sử dụng có thể bị kiềm chuyển hóa có thể dẫn tới các biểu hiện buồn nôn, nôn, co giật cơ, run tay chân… Khi kết hợp uống nước kiềm với nhịn ăn, cơ thể bệnh nhân rơi vào tình trạng suy kiệt trầm trọng. “May mắn khi bệnh nhân đã được đưa đến bệnh viện kịp thời. Nếu tiếp tục uống nước ion kiềm mà không ăn thêm trong liệu trình kéo dài 26 ngày như đã được chỉ dẫn, không ai có thể bảo đảm bệnh nhân sẽ sống sót”, bác sĩ Linh nhấn mạnh.
Đáng lo ngại, không chỉ tự chữa bệnh bằng các “mẹo” truyền miệng và các bài thuốc dân gian không rõ nguồn gốc, thời gian qua, nhiều bệnh viện trên địa bàn Hà Nội còn tiếp nhận nhiều bệnh nhân nhập viện vì nghe theo “bác sĩ Google”. Dễ dàng nhận thấy một thực trạng hiện nay, chỉ cần lên mạng, tìm đến “bác sĩ Google” là đủ cách chữa bệnh từ đông y, tây y hay liệu pháp dân gian truyền miệng đều có. Chính vì thế, nhiều người cứ nghe ở đâu có phương pháp chữa bệnh mới là chia sẻ để mọi người làm theo.
Tuy nhiên, việc người dân tự tìm hiểu, tự ý chữa bệnh bằng các thông tin không được kiểm chứng sẽ vô cùng rủi ro. Trước đó, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương cũng tiếp nhận và điều trị cho bệnh nhân nghe “bác sĩ Google” cho ong đốt để chữa thấp khớp, gây hoại tử nặng bàn chân. Kết quả thăm khám và xét nghiệm, bệnh nhân được chẩn đoán nhiễm khuẩn huyết, viêm mô bào cẳng bàn chân phải trên nền bệnh viêm đa khớp dạng thấp. Các bác sĩ đã điều trị cắt cơn sốt cho bệnh nhân, sau đó phẫu thuật cắt lọc tổ chức hoại tử…
Đây là những ví dụ điển hình về việc tự ý điều trị bệnh bằng các phương pháp không được kiểm chứng, gây hậu quả nặng nề, lại bỏ lỡ “thời gian vàng” điều trị bệnh. Do đó, các bác sĩ khuyến cáo khi gặp các vấn đề về sức khỏe, người dân hãy đến các cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời.