Quốc hội tiếp tục thảo luận Dự án luật bảo hiểm xã hội (sửa đổi)

Tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa 15, sáng nay (27/5), dưới sự chủ trì của Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn, Quốc hội họp phiên toàn thể tại hội trường, thảo luận về một số nội dung còn ý kiến khác nhau của dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi). Tại phiên họp, nội dung được nhiều đại biểu quan tâm, cho ý kiến, đó là lựa chọn phương án về quy định rút BHXH một lần, đảm bảo quyền lợi tối ưu cho người lao động và hạn chế tình trạng rút BHXH một lần vẫn gia tăng trong thời gian vừa qua.

Dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội (sửa đổi) đang thiết kế 2 phương án trình Quốc hội quyết định việc rút BHXH một lần. Theo đó,

Phương án 1, người lao động có thời gian đóng BHXH trước khi Luật có hiệu lực, sau 12 tháng nghỉ việc, có nhu cầu được rút BHXH một lần. Người bắt đầu đi làm và tham gia BHXH từ sau 1/7/2025 không được rút BHXH một lần, trừ trường hợp theo quy định.

Phương án 2, người lao động chỉ được rút BHXH không quá 50% tổng thời gian đã đóng vào quỹ hưu trí, tử tuất. Thời gian đóng BHXH còn lại được bảo lưu để người lao động tiếp tục tham gia và hưởng chế độ BHXH.

Các đại biểu cho rằng, đây là vấn đề khó, còn nhiều ý kiến khác nhau và liên quan trực tiếp đến quyền lợi của nhiều người lao động trong thời điểm hiện tại và khi hết tuổi lao động. Theo đó, đa số ý kiến đại biểu tán thành Phương án 01.

Đại biểu Trần Khánh Thu, Đoàn Thái Bình đề nghị: “Để đảm bảo hướng đến mục tiêu, nguyên lý của BHXH là đảm bảo an sinh tuổi già cho người lao động và hạn chế phát sinh phức tạp trong tổ chức thực hiện, phương án 01 cơ bản đảm bảo tính kế thừa quy định hiện hành, không gây sự xáo trộn trong xã hội và hạn chế được tình trạng một số bộ phận người tham gia BHXH có nhiều lần hưởng BHXH một lần. Về lâu dài thì cần có định hướng truyền thông tham gia BHXH để hướng đến có chế độ an sinh bền vững cho người lao động khi ốm đau, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp bảo hiểm y tế và lương hưu khi về già”

Còn đại biểu Trần Thị Hoa Ry, Đoàn Bạc Liêu cho rằng, nên kết hợp phương án 01 và phương án 02: “ Người lao động có quyền rút bảo hiểm một lần nhưng đối với khoản trực tiếp 8% do người lao động đóng phương án này đảm bảo nguyên tắc là vừa có đóng có hưởng. Người lao động chỉ đóng trực tiếp 8% còn 14% là do người sử dụng lao động đóng. Bởi vì việc cho phép người lao động rút BHXH một lần như trong thời gian qua, cả hai khoản đóng trên tạo tâm lý muốn rút BHXH một lần để hưởng thêm 14% mà họ không trực tiếp đóng, luôn thấy có lợi trong khi mục tiêu của chúng ta là nhằm đảm bảo an sinh xã hội, nên cần hạn chế việc rút bảo hiểm xã hội một lần để đảm bảo cho chế độ hưu trí".

Đại biểu Trần Thị Hoa Ry - Đoàn ĐBQH tỉnh Bạc Liêu

Về nội dung giảm điều kiện số năm đóng bảo hiểm xã hội tối thiểu để người tham gia được hưởng lương hưu từ 25 năm xuống 15 năm quy định tại Điều 68 của dự thảo Luật, đại biểu Vương Thị Hương, đoàn Hà Giang kiến nghị cần xem xét thiết kế cách tính lương hưu hợp lý để hỗ trợ cho những người có tiền lương hưu quá thấp:

"Do cách tính mức lương hưu hàng tháng dựa trên thời gian đóng góp vào mức tiền lương, thu nhập làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội nên việc giảm điều kiện về thời gian đóng bảo hiểm xã hội sẽ làm xuất hiện thêm nhiều trường hợp người lao động nghỉ hưu với mức lương hưu rất thấp, lao động nam chỉ hưởng mức 33,75%. Bên cạnh đó, dự thảo Luật đã không còn quy định về mức lương hưu hàng tháng thấp nhất, đây là điều mà nhiều người lao động đang rất băn khoăn và lo ngại có thể dẫn đến xu hướng nghèo hóa của một bộ phận người dân trong tương lai. Do vậy, đề nghị Ban soạn thảo cần xem xét thiết kế cách tính lương hưu có tính chia sẻ để hỗ trợ cho những người có tiền lương hưu quá thấp để các đối tượng này có thể đảm bảo cuộc sống".

Đối với mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội để tính lương hưu, trợ cấp một lần và điều chỉnh tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc, nhiều đại biểu cho rằng, 2 quy định này liên quan trực tiếp đến hàng triệu người đã, đang và sẽ hưởng lương hưu. Do đó, cần được xem xét một cách toàn diện, thấu đáo trong bối cảnh cải cách tiền lương và cần đánh giá kỹ tác động đối với người hưởng lương hưu ở các thời điểm khác nhau, trong các khu vực, lĩnh vực khác nhau.

Đại biểu Trần Thị Thu Phước, đoàn Kon Tum nêu ý kiến: "Theo dự kiến từ 1 tháng 7 tới đây dự kiến tiền lương bình quân chung của cán bộ công chức, viên chức sẽ được tăng khoảng 30%. Tôi đề nghị cần có sự đánh giá một cách toàn diện và kỹ càng hơn về vấn đề này. Vì sau cải cách tiền lương thực tế thì tiền lương đóng bảo hiểm xã hội từ ngày 1 tháng 7 năm 2020 trở đi đối với người thực hiện chế độ tiền lương do Nhà nước quy định đều tăng. Do vậy, cần nghiên cứu tính toán, điều chỉnh lại mức tham chiếu tính bảo hiểm xã hội cho phù hợp hơn".

Bên cạnh đó, các quy định về cải cách tiền lương cũng được nhiều đại biểu quan tâm. Theo các đại biểu, cần có thời gian triển khai cải cách tiền lương để điều chỉnh, xử lý những vấn đề phát sinh nếu có, phù hợp với thực tiễn. Đối với quy định hưởng chế độ thai sản cho lao động nữ, đại biểu Nguyễn Thị Yến Nhi, Đoàn Bến Tre đề nghị: “Để có sự linh hoạt và đảm bảo hơn cho phụ nữ mang thai có điều kiện để đi khám thai trong thời kỳ của mình, tôi đề nghị quy định thì có thêm sự lựa chọn, một là có thể là tối đa 5 lần, mỗi lần không quá 2 ngày hoặc là chúng ta quy định là nghỉ tối đa là 10 ngày cũng với thời gian đó, 10 ngày trong suốt thai kỳ để có thể đi khám thai định kỳ”

Ngoài ra, các đại biểu cũng đóng góp ý kiến về các nội dung liên quan đến trợ cấp hưu trí xã hội; Về cơ chế đặc thù để bảo vệ người lao động trong trường hợp người sử dụng lao động không còn khả năng đóng bảo hiểm xã hội cho người lao động...

Chiều nay, Quốc hội tiếp tục thảo luận tại Hội trường về dự án Luật BHXH (sửa đổi).

PV/VOV.VN