Nhà giàu Trung Quốc tiêu thụ mạnh tôm hùm Việt Nam

Kim ngạch xuất khẩu tôm hùm sang Trung Quốc tăng cao. Ảnh: Xuân Hoát.

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP), sau khi suy giảm trong quý II/2024, kim ngạch tôm Việt Nam sang Trung Quốc và Hong Kong đã tăng mạnh trở lại trong nửa cuối năm 2024.

Quý IV/2024, xuất khẩu tôm sang nhóm thị trường này tăng 69% lên 258 triệu USD, nâng lũy kế cả năm thêm 39% lên 843 triệu USD.

Nhờ tăng trưởng mạnh, thị trường Trung Quốc và Hong Kong đã vượt qua Mỹ để trở thành thị trường nhập khẩu tôm lớn nhất của Việt Nam.

Lý giải xu hướng này, VASEP cho biết nguồn cung tôm nội địa của Trung Quốc giảm do ảnh hưởng thời tiết bất lợi, Ecuador cũng giảm xuất khẩu sang Trung Quốc trong năm 2024. Bên cạnh đó, quốc gia này cũng đưa ra nhiều giải pháp nhằm tăng chi tiêu tiêu dùng trong dân, qua đó hỗ trợ cho hoạt động xuất khẩu tôm của Việt Nam.

Nửa đầu tháng 1/2025, xuất khẩu tôm Việt Nam sang Trung Quốc và Hong Kong cũng tăng mạnh 191% so với cùng kỳ năm 2024, đạt hơn 51 triệu USD.

Trong cơ cấu sản phẩm tôm Việt Nam xuất khẩu sang Trung Quốc và Hong Kong năm 2024, tôm loại khác chiếm tỷ trọng cao nhất (chiếm 51,7%), tiếp đó là tôm chân trắng (chiếm 36,1%) và tôm sú (chiếm 12,2%).

Xuất khẩu tôm loại khác tăng mạnh 174% trong năm vừa rồi, chủ yếu nhờ sự đột biến ở các mặt hàng tôm hùm như tôm hùm đá sống. Hiện Trung Quốc là thị trường nhập khẩu tôm hùm lớn nhất của Việt Nam, chiếm đến 98-99%.

Theo số liệu của ITC, nhập khẩu tôm của Trung Quốc trong năm 2024 đạt 6,8 tỷ USD, giảm 10% so với cùng kỳ năm trước. Đáng chú ý, chỉ kim ngạch nhập khẩu từ Việt Nam tăng trong khi Trung Quốc giảm nhập từ các nguồn cung còn lại.

Về sản phẩm, tôm hùm đá và các loại tôm biển khác là sản phẩm được nhập khẩu nhiều thứ 2 vào Trung Quốc, tăng 39% so với năm 2023. Trái lại, các sản phẩm tôm nước ấm gồm tôm chân trắng đông lạnh nhập khẩu vào Trung Quốc quay đầu giảm.

VASEP cho biết thị trường tôm chân trắng tại Trung Quốc ngay từ thời điểm gần Tết Nguyên đán vẫn không có dấu hiệu ấm lên, giá giảm. Nguyên nhân của tình trạng này không phải do cung vượt cầu mà do khả năng tiêu thụ của tầng lớp trung lưu suy giảm đáng kể.

Tôm chân trắng từng là mặt hàng thường xuyên có mặt trên bàn ăn của tầng lớp trung lưu, được ưa chuộng vì giá cả phải chăng và dinh dưỡng phong phú.

Tuy nhiên, khi tăng trưởng kinh tế chậm lại và tăng trưởng thu nhập giảm, chi phí sinh hoạt tăng, người tiêu dùng ngày càng chú ý đến hiệu quả chi phí và protein thủy sản, dần chuyển từ “ưa thích” sang “tùy chọn”. Dẫu vậy, ở thị trường cao cấp, mức tiêu dùng của người giàu tương đối ổn định.

“Doanh nghiệp xuất khẩu tôm nên tiếp tục tăng cường thế mạnh xuất khẩu tôm hùm và đẩy mạnh quảng bá, tiếp thị, có giải pháp hấp dẫn và kích thích nhu cầu tiêu thụ các mặt hàng truyền thống như tôm chân trắng và tôm sú tại thị trường Trung Quốc”, hiệp hội khuyến nghị.

Minh Khánh