Nhà giáo cần được xếp lương cao nhất

Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa - Xã hội Nguyễn Đắc Vinh cũng đồng tình và cho biết, nhiều đại biểu Quốc hội đề nghị quy định rõ hơn về lương và phụ cấp cho nhà giáo, theo hướng xếp cao nhất trong hệ thống thang bậc lương hành chính sự nghiệp. Việc quy định lương và phụ cấp cao nhất dành cho nhà giáo là để thể chế hóa chủ trương của Đảng và không mâu thuẫn với Nghị quyết số 27-NQ/TW ngày 21-5-2018, Hội nghị lần thứ 7, Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XII) về cải cách chính sách tiền lương đối với cán bộ, công chức, viên chức, lực lượng vũ trang và người lao động trong doanh nghiệp.

Theo báo cáo của Bộ GD&ĐT, từ tháng 8-2023 đến tháng 4-2024, cả nước có 7.215 giáo viên nghỉ việc, chuyển việc. Trong đó, số giáo viên bỏ nghề ở bậc mầm non là 1.600 người. Tính từ tháng 8-2020 đến tháng 8-2023, cả nước có hơn 40.000 giáo viên nghỉ việc và chuyển việc, riêng năm học 2022-2023 có 12.090 giáo viên. Thời gian gần đây, các chế độ đãi ngộ đối với nhà giáo đã được cải thiện rõ rệt, nhưng tình trạng giáo viên nghỉ dạy vẫn ở mức báo động. Nguyên nhân dẫn tới tình trạng giáo viên bỏ nghề, chuyển nghề chủ yếu là do thu nhập không đủ chi, nhất là ở khu vực thành thị.

Còn theo thống kê của Cục Nhà giáo và Cán bộ quản lý giáo dục (Bộ GD&ĐT), lương khởi điểm của một giáo viên trẻ hiện ở hệ số 2,34, tương đương khoảng 6,8 triệu đồng/tháng. Giáo viên mầm non hạng III có mức lương dao động từ gần 3,8 triệu đến hơn 8,8 triệu đồng/tháng, tùy thâm niên. Giáo viên tiểu học, THCS và THPT hạng I có mức lương cao nhất, với hệ số 6,78, tương ứng gần 16 triệu đồng/tháng. Ngoài lương, giáo viên còn được hưởng các khoản phụ cấp như thâm niên, ưu đãi nghề, chức vụ... Tuy nhiên, theo tính toán, hiện nay, mức lương này của giáo viên không đáp ứng đủ nhu cầu sống và phát triển cá nhân.

Thực tế, vấn đề cải tiến lương nhà giáo đã từng nhiều lần được đề xuất đưa vào luật - Luật Giáo dục 1998, Luật Giáo dục 2005 và dự thảo Luật Nhà giáo - nhưng đều gặp những vướng mắc trong việc hướng đến mục tiêu lương nhà giáo cao nhất trong thang bảng lương. Hiện lương nhà giáo đã được Nhà nước ưu đãi nhưng so với nhu cầu thực tế vẫn thấp, đặc biệt là chưa tạo động lực để giữ chân nhà giáo gắn bó với nghề.

Cũng cần nói thêm, hiện nay do việc thiếu giáo viên nên ở các địa phương vẫn còn rất nhiều giáo viên hợp đồng không chính thức (không phải viên chức). Trong đó có giáo viên hợp đồng lâu năm nhưng được hưởng chế độ đãi ngộ rất thấp, không được tính phụ cấp thâm niên công tác, không được tăng lương theo chính sách tiền lương hiện hành của Nhà nước và không được hưởng tiền đứng lớp... Bởi những trường hợp này việc chi trả lương và thu nhập phụ thuộc vào ngân sách các trường, địa phương.

Dự án Luật Nhà giáo dự kiến được Quốc hội xem xét thông qua vào ngày 13-6 tới. Để dự án luật đi vào cuộc sống và đáp ứng kỳ vọng của đông đảo cử tri nói chung và ngành giáo dục nói riêng, đòi hỏi Luật Nhà giáo cần thể hiện rõ quan điểm, khung pháp lý và chính sách thu hút, đãi ngộ đội ngũ nhà giáo - lực lượng giữ vai trò then chốt trong sự nghiệp "trồng người". Trong trường hợp chưa thể đưa quy định cụ thể vào luật, Chính phủ cần hiện thực hóa chủ trương “nhà giáo được xếp lương ở bậc cao nhất” thông qua các chính sách cụ thể.

Lâm Phương