Mỹ bắn hạ khinh khí cầu của Trung Quốc

Theo đó Bộ Quốc phòng Mỹ xác nhận các máy bay chiến đấu của họ đã bắn hạ khinh khí cầu của Trung Quốc bay trên lãnh hải Mỹ.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc sau đó đã bày tỏ "sự bất mãn và phản đối mạnh mẽ việc Mỹ sử dụng vũ lực".

Đoạn phim trên mạng truyền hình Mỹ cho thấy quả khinh khí cầu đã rơi xuống biển sau một vụ nổ nhỏ. Một máy bay chiến đấu phản lực F-22 đã bắn hạ khinh khí cầu tầm cao bằng tên lửa AIM-9X Sidewinder và quả khinh khí cầu đã rơi xuống cách bờ biển Mỹ khoảng 6 hải lý, một quan chức quốc phòng cho biết.

Các quan chức quốc phòng nói với truyền thông Mỹ rằng các mảnh vỡ đã rơi xuống vùng nước sâu 14m - nông hơn họ dự kiến - gần Myrtle Beach, bang Nam Carolina.

Hiện quân đội đang cố gắng thu hồi các mảnh vỡ trải rộng hơn 7 dặm (11km). Hai tàu hải quân, trong đó có một chiếc có cần cẩu hạng nặng để trục vớt, đang ở trong khu vực.

Trong một tuyên bố của Lầu Năm Góc, một quan chức quốc phòng cấp cao của Mỹ nói rằng "trong khi chúng tôi thực hiện tất cả các bước cần thiết để bảo vệ chống lại việc thu thập thông tin nhạy cảm, việc khinh khí cầu bay qua lãnh thổ Mỹ có giá trị tình báo đối với chúng tôi. Chúng tôi đã có thể nghiên cứu và xem xét kỹ lưỡng khinh khí cầu và thiết bị của nó, những thứ rất có giá trị" - quan chức này nói thêm.

Tổng thống Mỹ Joe Biden đã chịu áp lực phải bắn hạ khinh khí cầu kể từ khi các quan chức quốc phòng lần đầu tiên tuyên bố họ đang theo dõi nó vào ngày 2-2. Sau khi khinh khí cầu bị bắn hạ, ông Biden tuyên bố: "Họ đã hạ nó thành công và tôi muốn khen ngợi những phi công của chúng ta đã làm được điều đó".

Khoảnh khắc chiếc khinh khí cầu bị bắn hạ - Ảnh: BBC

Trong một tuyên bố sau đó vài giờ, Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết: “Phía Trung Quốc đã nhiều lần thông báo cho phía Mỹ sau khi xác minh rằng chiếc khí cầu này là dành cho mục đích dân sự và đi vào không phận Mỹ vì lý do bất khả kháng - đó hoàn toàn là một tai nạn”.

Việc phát hiện ra quả "bóng bay" đã gây ra một cuộc khủng hoảng ngoại giao, với việc Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken ngay lập tức hủy chuyến công du Trung Quốc vào cuối tuần này.

Các nhà chức trách Trung Quốc đã phủ nhận đây là một thiết bị do thám, thay vào đó nói rằng đó là một khinh khí cầu khí tượng bị thổi bay lạc hướng.

Tổng thống Biden lần đầu tiên phê duyệt kế hoạch hạ khinh khí cầu vào ngày 3-2, nhưng Lầu Năm Góc cho biết họ đã quyết định đợi cho đến khi vật thể này ở trên mặt nước để không khiến những người trên mặt đất gặp rủi ro quá mức.

Cơ sở cho hoạt động này đã được đặt ra khi Cục Hàng không Liên bang Mỹ (FAA) tạm dừng tất cả các chuyến bay dân sự tại ba sân bay quanh bờ biển Nam Carolina vào chiều 4-2 vì một "nỗ lực an ninh quốc gia".

Lực lượng bảo vệ bờ biển cũng khuyến cáo những người đi biển rời khỏi khu vực do các hoạt động quân sự "gây ra mối nguy hiểm đáng kể".

Hayley Walsh, một nhân chứng trên bờ biển, nói với BBC News rằng cô nhìn thấy ba máy bay chiến đấu lượn vòng trước khi tên lửa được bắn, sau đó "chúng tôi nghe thấy một tiếng nổ lớn, ngôi nhà rung chuyển".

Một quan chức quân sự cấp cao nói với CNN rằng việc thu hồi các mảnh vỡ sẽ "khá dễ dàng" và có thể mất "thời gian tương đối ngắn". Quan chức này nói thêm rằng "các thợ lặn có năng lực của Hải quân" có thể được triển khai để hỗ trợ chiến dịch.

Các quan chức quốc phòng cũng tiết lộ hôm 4-2 rằng khinh khí cầu lần đầu tiên đi vào không phận Mỹ vào ngày 28 tháng 1 gần quần đảo Aleutian, trước khi di chuyển đến không phận Canada ba ngày sau đó và quay trở lại Mỹ vào ngày 31 tháng 1. Vật thể này được phát hiện ở bang Montana của Mỹ, nơi có một số địa điểm tên lửa hạt nhân nhạy cảm.

Mối quan hệ giữa Trung Quốc và Mỹ đã trở nên căng thẳng trầm trọng hơn sau vụ việc, với việc Lầu Năm Góc gọi đây là "sự vi phạm không thể chấp nhận được" đối với chủ quyền của Mỹ.

Cấu tạo chiếc khinh khí cầu - Ảnh: BBC

Ông Blinken - nhà ngoại giao hàng đầu của Mỹ - nói rằng đó là "một hành động vô trách nhiệm" trước khi hủy chuyến đi đến Bắc Kinh của ông vào ngày 5-6 tháng 2, đây sẽ là cuộc gặp cấp cao Mỹ-Trung đầu tiên trong nhiều năm.

Nhưng Trung Quốc đã tìm cách giảm nhẹ việc hủy bỏ chuyến thăm của ông, nói trong một tuyên bố hôm 4-2 rằng không bên nào chính thức công bố kế hoạch cho chuyến đi.

Bộ Ngoại giao Trung Quốc cho biết Bắc Kinh "sẽ không chấp nhận bất kỳ phỏng đoán hoặc cường điệu vô căn cứ nào" và cáo buộc "một số chính trị gia và phương tiện truyền thông ở Mỹ" sử dụng vụ việc "như một cái cớ để tấn công và bôi nhọ Trung Quốc”.

Hôm 4-2, Lầu Năm Góc cho biết một khinh khí cầu do thám thứ hai của Trung Quốc đã được phát hiện - lần này là ở châu Mỹ Latinh với các báo cáo về việc nhìn thấy ở Costa Rica và Venezuela.

Lực lượng Không quân Colombia cho biết một vật thể được xác định - được cho là một quả bóng bay - đã được phát hiện vào ngày 3-2 trong không phận của đất nước.

Họ cho biết đã theo dõi đối tượng cho đến khi nó rời khỏi không phận, nhấn mạnh thêm rằng nó không phải là mối đe dọa đối với an ninh quốc gia.

Trung Quốc vẫn chưa bình luận công khai về khinh khí cầu thứ hai được báo cáo.

Anh Duy