Iran tấn công tên lửa vào Israel, leo thang bất ổn Trung Đông

Mảnh vỡ tên lửa của Iran rơi tại Bờ Tây vào đêm 1-10. Ảnh: AFP

Tối 1-10, Iran đã có cuộc không kích thứ hai vào Israel sau một cuộc tấn công bằng tên lửa và thiết bị bay không người lái vào tháng 4. Theo truyền thông Iran, nước này đã thực hiện một cuộc tấn công bằng tên lửa nhằm vào Israel với sự tham gia của hơn 100 tên lửa. Trong khi đó, Lực lượng Vệ binh Cách mạng Iran cho biết trong cuộc tấn công này, Iran lần đầu tiên sử dụng tên lửa siêu vượt âm Fattah. Reuters đưa tin, trong bài đăng trên mạng xã hội X vào sáng sớm ngày 2-10, Ngoại trưởng Iran Abbas Araqchi khẳng định, Iran đã thực hiện "quyền tự vệ" chống lại Israel và hành động của họ sẽ kết thúc trừ khi "chế độ Israel quyết định khiêu khích trả đũa thêm".

Về phần mình, người phát ngôn Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) Daniel Hagari nói rằng Iran đã bắn tổng cộng khoảng 180 tên lửa các loại khác nhau trong đợt không kích diện rộng vào tối 1-10. IDF đã đánh chặn được "số lượng lớn" nhưng "đã có một vài loạt không kích đánh trúng" vào một số khu vực khác miền Trung và phía Nam của Israel. Theo thống kê ban đầu, đã có 2 người Israel bị thương và một người Palestine tại khu Bờ Tây bị thiệt mạng.

Đe dọa nhau

Sau cuộc không kích diện rộng bằng tên lửa của Iran vào Israel tối 1-10, hai nước liên tiếp đưa ra các thông điệp chỉ trích và đe dọa lẫn nhau, khiến cho tình hình căng thẳng tại khu vực Trung Đông vẫn chưa có dấu hiệu "hạ nhiệt". Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu tuyên bố Iran đã "phạm sai lầm lớn" và "sẽ phải trả giá". Người phát ngôn IDF Daniel Hagari cho biết Israel "chuẩn bị sẵn sàng để phòng thủ và đáp trả" cuộc tấn công của Iran, nhấn mạnh rằng hành động này sẽ "kịp thời".

Trong khi đó, phái đoàn Iran tại Liên hợp quốc đã đăng trên mạng xã hội X, khẳng định cuộc không kích vào lãnh thổ Israel là "phản ứng hợp pháp, hợp lý và chính đáng đối với các hành động khủng bố" và tuyên bố sẵn sàng đối phó bất kỳ phản ứng nào của Israel. Lực lượng Vệ binh cách mạng Hồi giáo Iran (IRGC) thậm chí còn đe dọa "nghiền nát Israel" nếu Tel Aviv tiến hành đáp trả đợt không kích. Phát biểu trên truyền hình nhà nước Iran, Tư lệnh IRGC, tướng Mohammad Bagheri cho biết hoạt động tấn công Israel sẽ được lặp lại "với sức mạnh gấp nhiều lần" nếu Israel trả đũa cuộc tấn công bằng tên lửa của Iran vào tối 1-10. Lãnh tụ tối cao Iran Ayatollah Ali Khamenei tuyên bố Tehran "hoàn toàn sẵn sàng cho bất kỳ sự trả đũa nào".

Điềm báo của một cuộc xung đột kéo dài

Omar Rahman, một thành viên của Hội đồng Trung Đông về các vấn đề toàn cầu, cho biết "không có nghi ngờ gì" về việc Israel sẽ đáp trả. "Họ sẽ thực hiện hành động trả đũa qua lại, gây ra một cuộc xung đột lớn hơn", ông Rahman nói với Al Jazeera. Chuyên gia Rahman cho rằng Israel "đã tìm cách kích động cuộc chiến tranh này" thông qua các hành động của mình trong nhiều tháng qua. "Israel có khả năng tàn phá lớn, như chúng ta đang thấy ở Lebanon. Họ có khả năng thực hiện các chiến dịch tình báo quy mô lớn và tiến hành chiến tranh hủy diệt thực sự. Tôi nghĩ rằng Iran đã cố gắng tránh điều đó, nhưng họ đang trên con đường dẫn đến một hình thức chiến tranh nào đó với Israel", chuyên gia Rahman nhận định.

Theo Raed Jarrar, chuyên gia tại tổ chức tư vấn DAWN có trụ sở tại Mỹ, Trung Đông đang trong "một cuộc chiến tranh khu vực toàn diện" và cuộc chiến này sẽ không kết thúc nếu không có sự thay đổi trong chính sách của Mỹ. "Tình trạng này sẽ không dừng lại nếu Mỹ không hạ quyết tâm và nói rằng: "Chúng tôi sẽ không gửi thêm vũ khí cho Israel. Chúng tôi sẽ không tài trợ và hỗ trợ cho các hành động của Israel", ông Jarrar nói.

David Makovsky, nhà nghiên cứu viên cấp cao tại Viện Washington về Chính sách Cận Đông, cho rằng khi Iran phóng gần 200 tên lửa về phía Israel, một ngưỡng leo thang mới đã bị vượt qua. "Tôi nghĩ rằng đòn trả đũa của Israel là điều chắc chắn. Đối với tôi, câu hỏi duy nhất là mục tiêu, phạm vi, thời điểm trả đũa. Tôi không biết Mỹ sẽ tham gia vào các cuộc tấn công của Israel ở mức độ nào và có bao nhiêu cuộc tham vấn trước", chuyên gia Makovsky cho biết.

NBC News dẫn lời các nhà phân tích dự báo, cuộc tấn công bằng tên lửa của Iran vào Israel có thể là điềm báo của một cuộc xung đột kéo dài. Chuyên gia David Ramadan tại Đại học George Mason cho rằng trong bối cảnh các lực lượng ủy nhiệm được Iran hậu thuẫn, gồm Hezbollah và Hamas, đã suy yếu, cán cân trong khu vực sẽ có sự thay đổi. "Bây giờ do thiếu sự răn đe, Israel có thể sẽ tấn công mạnh vào Iran, có thể là vào các lò phản ứng hạt nhân", ông cho biết.

Theo Wall Street Journal, Israel đã cảnh báo Iran rằng bất kỳ cuộc tấn công nào từ Tehran cũng sẽ phải đối mặt với đòn đáp trả nhằm vào các cơ sở hạt nhân hoặc dầu mỏ của nước này. Cựu Thủ tướng Israel Naftali Bennett cũng kêu gọi phá hủy chương trình hạt nhân của Iran sau cuộc tấn công bằng tên lửa mới nhất. Jared Moskowitz, một thành viên của đảng Dân chủ Mỹ tại bang Florida, cũng cảnh báo các cơ sở hạt nhân của Iran hiện là "mục tiêu dễ nhắm tới" cho các cuộc tấn công trong tương lai của Israel.

Mỹ, Pháp điều quân đến khu vực

Lầu Năm Góc tuyên bố Mỹ đang tăng cường lực lượng ở Trung Đông thêm "vài nghìn" quân bằng cách triển khai thêm các đơn vị mới. "Chúng tôi sẽ mở rộng một số đơn vị đã được triển khai đến khu vực Trung Đông. Lực lượng luân chuyển sắp tới vào khu vực này sẽ được tăng cường", Phó Thư ký Báo chí Lầu Năm Góc Sabrina Singh thông báo hôm 30-9. "Những lực lượng bổ sung này bao gồm máy bay chiến đấu F-16, F-15E, A-10, F-22 và các nhân sự liên quan", bà Singh cho biết. Bộ Tư lệnh Trung tâm Mỹ hôm 1-10 thông báo 3 phi đội máy bay chiến đấu bổ sung đang được triển khai đến Trung Đông. Trước đó, người phát ngôn Lầu Năm Góc cho biết Mỹ đã triển khai hàng nghìn quân nhân trong khu vực và đã bố trí các khí tài ở phía đông Địa Trung Hải và Biển Đỏ, bao gồm tàu khu trục, nhóm tác chiến tàu sân bay Lincoln và máy bay chiến đấu.

Ngày 2-10, Pháp thông báo đã điều thêm binh sĩ đến Trung Đông và yêu cầu Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc (HĐBA LHQ) nhóm họp trong cùng ngày sau khi Iran phóng tên lửa về phía lãnh thổ Israel. Văn phòng Tổng thống Pháp cho biết Pháp đã huy động thêm lực lượng quân sự đến khu vực để thực hiện cam kết đối với an ninh của Israel. Tuyên bố cũng kêu gọi phong trào Hồi giáo Hezbollah ở Lebanon chấm dứt các hành động chống lại Israel. Pháp đã cử Ngoại trưởng Pháp Jean-Noel Barrot đến Trung Đông để thúc đẩy các nỗ lực ngoại giao nhằm giảm căng thẳng.

AN BÌNH