EU đề xuất lệnh trừng phạt mới đối với dầu mỏ, ngân hàng, Nord Stream và hạm đội bóng tối của Nga

Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen và người đứng đầu chính sách đối ngoại của Liên minh Châu Âu Kaja Kallas phát biểu với giới truyền thông tại trụ sở EU ở Brussels, ngày 10/6/2025. Ảnh: AP.

Liên minh châu Âu đã chính thức đề xuất một vòng trừng phạt mới đối với Nga nhằm gây sức ép buộc Điện Kremlin chấp nhận lệnh ngừng bắn vô điều kiện trong 30 ngày tại Ukraine, một bước đi mà các đồng minh phương Tây coi là bước mở đầu không thể thiếu cho các cuộc đàm phán hòa bình nghiêm túc.

Nếu được các quốc gia thành viên chấp thuận, đây sẽ là gói trừng phạt thứ 18 kể từ tháng 2/2022, là gói trừng phạt lớn nhất mà khối này từng áp đặt.

Đề xuất mới nhất, được công bố ngày 10/6 bởi Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen và Đại diện cấp cao Kaja Kallas, đưa thêm 22 ngân hàng Nga vào danh sách đen và mở rộng lệnh cấm giao dịch đối với các thực thể có trụ sở bên ngoài quốc gia góp phần lách lệnh trừng phạt. Quỹ đầu tư trực tiếp của Nga, một quỹ đầu tư quốc gia với số vốn ước tính là 10 tỷ đô la, là mục tiêu.

Cuộc đàn áp “hạm đội bóng tối” tiếp tục với việc chỉ định 77 tàu. Cho đến nay, Brussels đã truy đuổi gần 350 tàu chở dầu, từ chối tiếp cận các cảng và các dịch vụ EU.

Kế hoạch này cũng bao gồm lệnh cấm sử dụng trực tiếp hoặc gián tiếp các đường ống Nord Stream kết nối Nga và Đức. Các đường ống ngầm hiện không hoạt động và Berlin đã loại trừ khả năng khởi động lại quá trình vận chuyển khí đốt sau khi chiến tranh kết thúc. “Không thể quay lại quá khứ được nữa”, von der Leyen nói.

Yếu tố đáng chú ý nhất của gói trừng phạt là việc điều chỉnh giảm giá trần đối với dầu vận chuyển bằng đường biển của Nga, mức giá được thiết lập ở cấp G7 vào tháng 12/2022.

Mức trần được đặt ở mức 60 đô la một thùng dầu thô và vẫn không thay đổi kể từ đó, bất chấp những biến động lớn trong hoạt động thương mại của Nga và bằng chứng về việc lách luật. Các nước Bắc Âu và Baltic đã kêu gọi sửa đổi để phản ánh động lực thị trường.

Chủ tịch Ủy ban Châu Âu Ursula von der Leyen đưa ra mức trần mới là 45 đô la một thùng, ngoài lệnh cấm nhập khẩu các sản phẩm tinh chế được sản xuất bằng dầu thô của Nga và được giao dịch dưới một nhãn hiệu khác. Những sản phẩm này chủ yếu đến từ Ấn Độ và Thổ Nhĩ Kỳ.

Về lý thuyết, EU có thể thông qua luật mới để tự mình hạ mức trần trong nỗ lực tiếp tục bóp nghẹt lợi nhuận của Moscow. Tuy nhiên, nếu không có sự tham gia của Mỹ, động thái này có thể gây ra sự hỗn loạn và làm suy yếu sáng kiến được cho là có tác động trên toàn thế giới.

Cho đến nay, Tổng thống Mỹ Donald Trump vẫn từ chối áp dụng lệnh trừng phạt mới đối với Nga, ngay cả khi lời lẽ của ông đối với Tổng thóng Nga Putin đã cứng rắn hơn. Quan điểm của Donald Trump đã tạo ra sự chia rẽ trên khắp phương Tây.

Trong khi đó, các quan chức và nhà ngoại giao EU vẫn khăng khăng gây thêm áp lực lên Điện Kremlin bất kể Nhà Trắng chọn hành động nào. Tuy nhiên, chỉ đạo của ông Trump có thể ảnh hưởng đến các cuộc thảo luận ở Brussels, vì cần có sự nhất trí giữa 27 quốc gia thành viên để phê duyệt gói trừng phạt thứ 18.

Trong những tháng gần đây, Hungary và Slovakia đã tăng cường chỉ trích các lệnh trừng phạt, cho rằng chúng gây ra nhiều thiệt hại cho nền kinh tế của khối này hơn là của Nga. Hungary đã đe dọa phủ quyết việc gia hạn tất cả các lệnh trừng phạt. Tuần trước, quốc hội Slovakia đã thông qua một nghị quyết kêu gọi chính phủ phản đối các biện pháp hạn chế thương mại tiếp theo đối với Nga.

TD