Chủ tịch Quốc hội: 'Lạm phát năm ngoái có 3,15% mà lãi suất huy động đến 9%/năm thì vô lý quá'

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu tại tổ chiều 5/6

Tiếp chương trình kỳ họp thứ 5 Quốc hội khóa XV, chiều 5/6 Quốc hội thảo luận tại tổ về dự án Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi).

Tham gia thảo luận, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đánh giá, Luật Các tổ chức tín dụng giống như một bộ luật mà tất cả hành vi của các tổ chức tín dụng đều phải dựa vào.

Nói về lý do phải sửa đổi Luật Các tổ chức tín dụng, Chủ tịch Quốc hội nói, những đóng góp của ngành ngân hàng thời gian vừa qua là rất lớn; tuy nhiên, thực tế đặt ra yêu cầu về tái cơ cấu, xử lý các tổ chức tín dụng yếu kém cũng như tình trạng sở hữu chéo trong các ngân hàng.

Về vấn đề sở hữu chéo ngân hàng, Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh: "Nghị quyết của Trung ương lần này nói là chấm dứt sở hữu chéo giữa các ngân hàng, mạnh như thế chứ không phải nói hạn chế nữa đâu".

Dự thảo Luật đề nghị giảm tỷ lệ sở hữu cổ phần của cổ đông lớn từ 5% xuống 3% để hạn chế cổ đông lớn chi phối hoạt động ngân hàng. Về vấn đề này, Chủ tịch Quốc hội cho rằng, quan trọng không phải là 3% hay 5% mà là phải minh bạch.

Dẫn luật của của nhiều nước, khi sở hữu cổ phần trong các ngân hàng, tổ chức tín dụng phải có nghĩa vụ công khai, báo cáo để "người ta biết được nhóm người liên quan và ai là người thực sự chi phối ngân hàng, tổ chức tín dụng đó".

Chủ tịch Vương Đình Huệ nói rằng, đây là kinh nghiệm cần tham khảo khi thực tế hiện nay đã bắt đầu hình thành các mô hình tổ chức tương tự như tập đoàn tài chính hoặc công ty mẹ - con nhưng công ty mẹ là tổ chức tín dụng, hoặc tập đoàn nhưng có thành viên là ngân hàng thương mại, tổ chức tín dụng…

Nghị quyết của Trung ương lần này nói là chấm dứt sở hữu chéo giữa các ngân hàng, mạnh như thế chứ không phải nói hạn chế nữa đâu.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ

Từ đó, ông đề nghị quy định rõ, cụ thể hơn vấn đề tài chính của tổ chức tín dụng. "Trong dự thảo chỉ quy định mấy dòng thì không được", Chủ tịch Quốc hội nói.

Bàn về vấn đề lãi suất, theo Chủ tịch Quốc hội, cần quy định cụ thể các vấn đề về doanh thu, chi phí, trích lập dự phòng… của tổ chức tín dụng để làm sao giải thích được câu hỏi vì sao lạm phát thấp mà lãi suất huy động lại cao như thế, để xã hội khỏi thắc mắc.

"Lạm phát năm ngoái có 3,15% mà lãi suất huy động đến 9%/năm thì vô lý quá. Bây giờ muốn giải đáp những câu hỏi đó thì phải quy định ngay trong Luật này", Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, đồng thời bày tỏ đồng tình với cơ quan thẩm tra là Ủy ban Kinh tế, cho rằng Chính phủ cần đầu tư hơn nữa cho vấn đề này.

Liên quan tới vấn đề xử lý nợ xấu, Chủ tịch Vương Đình Huệ cho biết, Quốc hội đã có Nghị quyết 42 năm 2017 về vấn đề này. Bây giờ sửa luật, vấn đề nào luật hóa được thì nên luật hóa, nhưng "không đưa tất cả Nghị quyết 42 vào luật".

"Nghị quyết 42 về xử lý nợ xấu được ban hành trong tình huống đặc biệt, còn bây giờ tình huống bình thường thì phải khác”, Chủ tịch Quốc hội nói và dẫn ví dụ Nghị quyết 42 trong vấn đề xử lý tài sản thì ưu tiên trả nợ trước, nộp thuế sau, nhưng hiện nay trong tình hình bình thường thì thứ tự ưu tiên phải khác.

Nghị quyết 42 giao cho ngân hàng quyền định đoạt, phát mại tài sản nhưng trong điều kiện bình thường hiện nay thì phải đưa ra tòa…

Đánh giá về dự thảo Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi), Chủ tịch nhận định: "Luật này khó, tuy nhiên bản trình Quốc hội lần này đã tốt hơn nhiều bản lần trước".

Cuối cùng, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị các đại biểu góp ý thêm để hoàn thiện dự án luật, thông qua tại kỳ họp cuối năm nay. "Phải làm sao để luật này sửa xong, các tổ chức tín dụng được hoạt động công khai, minh bạch", Chủ tịch Quốc hội nói.

Trước đó, sáng 5/6, thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Thị Hồng đã trình bày trước Quốc hội dự thảo Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi), sau đó Ủy ban Kinh tế có báo cáo thẩm tra dự án Luật.

Dự thảo Luật này lần đầu được đưa ra trình Quốc hội, trên cơ sở sửa đổi, bổ sung Luật Các tổ chức tín dụng năm 2010 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Các tổ chức tín dụng năm 2017.

Dự thảo Luật gồm 13 chương, 195 điều; trong đó, giữ nguyên 48 điều, sửa đổi, bổ sung 144 điều và bổ sung mới 10 điều so với Luật Các tổ chức tín dụng hiện hành.

Việc xây dựng dự thảo Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) nhằm hoàn thiện quy định và xử lý những vướng mắc, bất cập của pháp luật về tổ chức tín dụng; luật hóa để tạo hành lang pháp lý cho việc xử lý nợ xấu của các tổ chức tín dụng.

Dự kiến, dự thảo Luật sẽ được thảo luận ở hội trường vào chiều 10/6, được thông qua tại kỳ họp thứ 6 Quốc hội khóa XV vào tháng 10/2023.

Minh Minh