Bí quyết làm giò chả thơm ngon nức tiếng ở làng nghề truyền thống ven đô Hà Nội
Giò chả Ước Lễ - một trong những biểu tượng ẩm thực của Việt Nam, đã có lịch sử gần 500 năm, nổi tiếng với các sản phẩm như giò lụa và chả quế. Để giữ gìn uy tín và chất lượng sản phẩm, HTX Giò chả Ước Lễ (xã Tân Ước, huyện Thanh Oai, Hà Nội) đã thống nhất quy trình sản xuất nhằm đảm bảo an toàn vệ sinh và chất lượng sản phẩm. Mỗi tháng, HTX cung cấp ra thị trường từ 1 - 2 tấn giò chả, phục vụ khách hàng trên toàn quốc.
Một buổi sớm đầu thu, cơ sở sản xuất của HTX không tấp nập ồn ào, không tiếng chày cối giã thịt làm giò mà thay vào đó là tiếng máy xay thịt quay đều. Chất quê vẫn chưa phai nơi mảnh đất này, con người vẫn đậm tình đậm nghĩa, thật thà chất phác.
Duy trì nét đẹp truyền thống
Trải qua nhiều biến cố lịch sử, đến nay, nghề làm giò chả Ước Lễ vẫn được gìn giữ và không ngừng phát triển. Từ những hộ sản xuất nhỏ lẻ, manh mún, năm 2019, HTX Giò chả Ước Lễ đã được thành lập, với 40 thành viên tham gia.
Chị Nguyễn Thị Loan, Giám đốc HTX Giò chả Ước Lễ chia sẻ, để giữ gìn uy tín, chất lượng của sản phẩm, tránh việc lợi dụng thương hiệu giò chả Ước Lễ để làm giả làm nhái, huyện Thanh Oai đã xây dựng nhãn hiệu tập thể "Giò chả Ước Lễ" nhằm bảo vệ quyền lợi cho các hộ sản xuất và đáp ứng niềm mong mỏi của người dân làng nghề. Cùng với việc đăng ký bản quyền nhãn hiệu, HTX cũng thống nhất quy trình sản xuất nhằm đảm bảo an toàn, chất lượng của sản phẩm. Hiện, mỗi tháng HTX xuất ra thị trường 1-2 tấn sản phẩm các loại và bán trong cả nước.
Những sản phẩm của HTX mang hương vị đậm đà, đặc sắc riêng khó có thể tìm thấy ở nơi khác. Ban đầu chỉ có 2 sản phẩm cốt yếu là giò lụa và chả quế, người dân khắp nơi cũng biết đến danh làng nghề với 2 loại sản phẩm này. Với cuộc sống ngày càng phát triển, ngày nay còn có thêm nhiều loại sản phẩm khác như: Giò bò, giò bì, nem chua... đưa đi tiêu thụ ở khắp mọi nơi trên cả nước.
"Việc tạo dựng thương hiệu trên thương trường đã khó, việc giữ được thương hiệu càng khó hơn. Vì vậy, ý thức rõ được việc phải giữ gìn thương hiệu và uy tín của làng nghề, bà con nơi đây cùng thúc đẩy xây dựng nhãn hiệu tập thể Giò chả Ước Lễ, từ đó phát triển nghề truyền thống bền vững hơn thông qua HTX", anh Vũ Văn Linh - thành viên HTX bộc bạch.
Đặc biệt, HTX còn tổ chức các lớp đào tạo nghề cho thanh niên địa phương, nhằm truyền dạy nghề làm giò chả cho thế hệ trẻ. Đây không chỉ là cách gìn giữ nghề truyền thống mà còn giúp phát triển kinh tế địa phương. Những bạn trẻ tham gia HTX không những học được nghề, mà còn thấm nhuần giá trị văn hóa và truyền thống của quê hương.
Đảm bảo nguyên tắc "3 không"
Giám đốc Nguyễn Thị Loan cho biết, nhận thấy nhu cầu của người tiêu dùng hướng đến các sản phẩm an toàn, HTX đã chú trọng từ khâu chọn nguyên liệu sạch đến quy trình sản xuất an toàn. Cùng với đó, HTX hạn chế sử dụng các chất phụ gia tạo màu, tạo mùi, giảm lượng muối cũng như lượng mỡ trong sản phẩm để đáp ứng được nhiều đối tượng khách hàng.
"Các sản phẩm của HTX luôn chú trọng nguyên tắc "3 không": Không hàn the – Không chất bảo quản – Không phẩm màu độc hại, tạo ra những sản phẩm thơm ngon, giàu dinh dưỡng với xuất xứ từ nguồn thực phẩm rõ ràng, an toàn, không gây hại sức khỏe và bảo vệ môi trường", chị Loan thông tin.
Bí quyết để gìo chả Ước Lễ có hương vị đặc trưng riêng nằm ở khâu chọn nguyên liệu và các gia vị chế biến. Theo đó, để làm được sản phẩm giò chả ngon thơm, đậm vị, cần phải chọn loại thịt mông, còn tươi, nóng.
Tiếp đến công đoạn làm giò cũng rất cầu kỳ, gồm 3 khâu: lọc, xay và gói. Khi lọc thịt, thái thành từng miếng nhỏ, lọc hết gân thịt, lấy phần thịt nạc để sản phẩm giò đạt được chất lượng cao nhất và đẹp về thẩm mỹ. Rồi cho mỡ, đá, gia vị (bột ngọt, tiêu Bắc…) vào xay, đến một khoảng thời gian nhất định sẽ cho mắm (mắm cốt nguyên chất, không phải nước mắm công nghiệp), lại xay tiếp. Trước đây, giã thịt làm giò chả bằng tay, người làng lưu giữ những bí quyết giã thịt sao cho thật dẻo, mịn, khi cho vào khuôn mới đạt yêu cầu. Đặc biệt, giò phải được gói bằng lá chuối, lá bánh tẻ lần trong, lá giữa và lá già lần ngoài.
Với các sản phẩm khác như chả quế, giò bò, giò xào, nem chua…, làng nghề Ước Lễ cũng có cách làm đặc trưng, riêng biệt và cầu kỳ trong từng khâu chế biến đến đóng gói, bảo quản để mang ra thị trường sản phẩm hoàn thiện, thơm ngon nhất. Hiện, HTX Giò chả Ước Lễ đang triển khai xây dựng khu trung tâm giới thiệu về làng nghề giò chả truyền thống, trong đó có khâu trải nghiệm giã giò chả cho du khách đến tham quan, thưởng thức.
Theo Giám đốc Nguyễn Thị Loan, để tạo ra sản phẩm giò lụa ngon, an toàn đến tay người tiêu dùng, yếu tố quan trọng nhất là chất lượng nguyên liệu. HTX Giò chả Ước Lễ lựa chọn nguyên liệu đầu vào từ HTX nông nghiệp có quy trình sản xuất tốt, đảm bảo truy xuất nguồn gốc.
"Hiện nay, sản phẩm sạch là xu hướng tiêu dùng thông minh được nhiều người lựa chọn. Không chỉ ở các nước phát triển mà ở Việt Nam, người dân cũng rất quan tâm, chú trọng đặc biệt về vấn đề an toàn thực phẩm, nguồn gốc xuất xứ rõ ràng. Những sản phẩm đáp ứng đầy đủ những yêu cầu khắt khe của thị trường tiêu dùng thông minh sẽ có nhiều cơ hội phát triển, vươn tầm và có chỗ đứng vững chắc trên thị trường", anh Linh nói.
Không ngừng vận động, phát triển
Trước đây, HTX sản xuất bằng phương pháp thủ công, mọi công đoạn đều được làm bằng tay, nên số lượng sản xuất không nhiều, chất lượng cũng không đồng đều, mà giá thành lại cao, do chi phí nhân công lớn. Vài năm trở lại đây, HTX đã xây dựng nhà xưởng, đầu tư máy móc thiết bị hiện đại để mở rộng quy mô sản xuất, từ đó tăng năng suất và sản lượng, chất lượng sản phẩm cũng ổn định.
Đến nay, HTX đã phát triển đa dạng, phong phú với các dòng sản phẩm như: giò bò, giò xào, giò bì, chả quế, chả rán, nem chua… có mặt ở khắp các địa phương trên cả nước. Trong đó, một số sản phẩm đã đạt chuẩn OCOP 4 sao, hiện đang phấn đấu lên chuẩn 5 sao.
Nhờ uy tín thương hiệu, đặc biệt là chất lượng sản phẩm, việc sản xuất, kinh doanh của HTX ngày càng phát triển. Đến nay, thương hiệu của HTX đã được khách hàng gần xa biết tới, các đầu mối sỉ, lẻ tại địa phương nhận phân phối; ngoài ra, HTX còn xuất bán đến các tỉnh thành khác như Hải Phòng, Quảng Ninh, TP Hồ Chí Minh,... HTX còn xây dựng một hệ thống phân phối chính thức để đưa sản phẩm đến tay người tiêu dùng một cách thuận tiện nhất thông qua kênh bán hàng trực tuyến với hàng ngàn lượt theo dõi.
Bên cạnh đó, HTX cũng tích cực tham gia các hội chợ, triển lãm ẩm thực để giới thiệu sản phẩm, tìm kiếm đối tác và mở rộng thị trường để nâng cao giá trị thương hiệu, giúp khách hàng hiểu rõ hơn về quy trình sản xuất và chất lượng sản phẩm.
Đặc biệt, HTX Giò chả Ước Lễ còn chú trọng đến việc xây dựng mối quan hệ với khách hàng: luôn lắng nghe phản hồi từ khách hàng để cải tiến sản phẩm, đáp ứng tốt nhất nhu cầu của thị trường. Sự gắn kết giữa HTX và khách hàng không chỉ dừng lại ở việc cung cấp sản phẩm mà còn là sự chia sẻ, cùng nhau phát triển.
Hiện, HTX đã tạo việc làm thường xuyên cho 11 – 13 lao động với mức thu nhập bình quân 7 triệu đồng/người/tháng (bao ăn trưa). Những ngày lễ, tết, số lao động tăng lên từ 22 – 25 người.
Đề cập về hướng phát triển, chị Loan cho biết: “Ngoài việc duy trì hơn 20 sản phẩm truyền thống đảm bảo chất lượng thơm ngon, an toàn, giữ vững thương hiệu, mỗi năm cơ sở còn phấn đấu có thêm 2 sản phẩm OCOP 4 sao để nâng cao sức cạnh tranh trên thị trường tiêu dùng".