Xử lý trách nhiệm tập thể, cá nhân để xảy ra cháy nghiêm trọng
'Tôi trân trọng ghi nhận sự xả thân hy sinh các lực lượng Công an, đặc biệt là Cảnh sát Phòng cháy, chữa cháy (PCCC) và cứu nạn cứu hộ (CNCH) của Bộ Công an đã nỗ lực, không ngại khó khăn, hy sinh gian khổ vì sự bình yên của người dân' – Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh.
Như tin Báo CAND đã đưa, sáng 12/9, tại trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chủ trì Hội nghị công tác Phòng cháy chữa cháy (PCCC) và sơ kết 5 năm thực hiện Nghị định số 83/2017/NĐ -CP ngày 18/7/2017 của Chính phủ Quy định về công tác CNCH của lực lượng Cảnh sát PCCC.
Tại Hội nghị, các bộ, ngành, địa phương đã báo cáo công tác, chia sẻ kinh nghiệm PCCC, kiến nghị giải pháp xử lý bất cập.
Thợ hàn là tác nhân gây cháy nổ
Thứ trưởng Bộ Công thương Đặng Hoàng An nêu rõ những bất cập trong công tác quản lý PCCC, cho biết, đội chuyên nghiệp nhất đến lúc hàn xì vẫn gây ra cháy nhà máy điện.
“Lực lượng thi công PCCC tòa nhà EVN1 cũng chính là lực lượng gây cháy tòa nhà. Đó là câu chuyện hành vi sử dụng, không chấp hành kỹ năng về an toàn. Như vậy, ngay cả phần giám sát lúc thi công công trình cũng có lỗ hổng pháp luật ở chỗ này. Phần liên quan đến an toàn điện trong Luật Xây dựng, cần suy nghĩ làm thế nào để đưa vào cuộc sống” – Thứ trưởng cho biết và nhấn mạnh đến nguyên nhân, cũng là bất cập gây ra rất nhiều vụ cháy, đó là thợ hàn.
“Thợ hàn là tác nhân gây cháy nổ kinh khủng, các quán karaoke cũng là do thợ hàn. Nhưng hiện nay chưa ai cấp phép cho thợ hàn, kiểm tra máy của thợ hàn cũng chưa có” – Thứ trưởng Bộ Công thương nhấn mạnh.
Thủ tướng biểu dương, ghi nhận sự đóng góp, hy sinh của Cảnh sát PCCC
Phát biểu kết luận Hội nghị, Thủ tướng đánh giá cao các lực lượng đã nỗ lực, cố gắng đạt được nhiều kết quả trong công tác PCCC, đặc biệt là lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH của Bộ Công an đã thực hiện xuất sắc nhiệm vụ được giao.
“Tôi trân trọng ghi nhận sự xả thân, hy sinh các lực Công an, đặc biệt là Cảnh sát PCCC và CNCH của Bộ Công an đã nỗ lực, không ngại khó khăn, hy sinh, gian khổ, vì sự bình yên của người dân” – Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh.
Đồng chí Thủ tướng cho biết, lực lượng Công an nói chung, trong đó chủ công là lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH đã phát huy tốt vai trò nòng cốt trong công tác CNCH. 5 năm qua, đã điều động hơn 200 nghìn lượt cán bộ, chiến sĩ với hơn 30 nghìn lượt phương tiện tham gia tổ chức CNCH đối với 18 nghìn vụ cháy, nổ, sự cố, tai nạn. Qua đó, đã hạn chế được thiệt hại do cháy, nổ, sự cố, tai nạn gây ra, cứu được gần 7.000 người, hướng dẫn thoát nạn được hàng chục nghìn người, bảo vệ được tài sản của Nhà nước và nhân dân ước tính hàng ngàn tỷ đồng mỗi năm. Huy động người dân, các tổ chức có liên quan xây dựng 14.400 điển hình tiên tiến về PCCC, CNCH.
Trong quá trình tổ chức chữa cháy, CNCH, với tinh thần xung phong không ngại hiểm nguy, luôn sẵn sàng tiếp nhận và hoàn thành nhiệm vụ cứu người bị nạn và dập tắt đám cháy; đã có 8 CBCS Cảnh sát PCCC và CNCH hy sinh và nhiều đồng chí bị thương trong khi làm nhiệm vụ.
Phê bình các bộ, ngành, địa phương chưa thực hiện tốt PCCC
Đồng chí Thủ tướng cho biết, các vụ cháy thời gian vừa qua đã gây thiệt hại rất lớn, tập trung vào khu công nghiệp, chợ, quán bar, vũ trường.
“Tôi lưu ý, cháy tập trung vào một số địa bàn, một số lĩnh vực. Ví dụ như cháy gây chết nhiều người chủ yếu là do quán karaoke, trong đó tại quận Cầu Giấy, Hà Nội xảy ra hai vụ chết nhiều người đều tại quán karaoke. Vấn đề đặt ra là, công tác cấp phép, kiểm tra, giám sát, quản lý nhà nước toàn diện ở đây như thế nào? Từ đó phải rút bài học kinh nghiệm. Chả lẽ chúng ta chịu thua? Địa bàn xảy ra nhiều lần, liên tục, tại sao không ngăn chặn, đẩy lùi. Đây là vấn đề phải suy nghĩ?” –Thủ tướng đặt câu hỏi và yêu cầu phải phân tích rõ nguyên nhân, nhất là nguyên nhân chủ quan để khắc phục.
Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng nêu thực trạng dẫn đến nhiều vụ cháy nổ thời gian qua, đó là ý thức trách nhiệm của nhiều cán bộ chưa tốt; chế tài xử phạt trong lĩnh vực PCCC chưa đủ mạnh, chưa đủ tính răn đe, thiếu kiểm tra đôn đốc, xử lý trách nhiệm còn chưa nghiêm, đầu tư cơ sở vật chất chưa tương xứng, thậm chí còn rất khiêm tốn so với thiệt hại, mất mát.
“Chúng ta cần phải tăng cường kinh phí phù hợp với nguồn lực, đầu tư phải xứng đáng cả về kinh phí, chỉ đạo, tổ chức thực hiện, nhân rộng điển hình tiên tiến. Tôi rất buồn vì sau 5 năm thực hiện Nghị định 83/CP mà chỉ có 3 Bộ, 40/63 địa phương có kế hoạch thực hiện, còn các bộ, ngành quan trọng như Công thương, Xây dựng, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn…chưa ban hành kế hoạch triển khai thực hiện. Chứng tỏ người đứng đầu cấp ủy, chính quyền các cơ quan, đơn vị, địa phương còn xem nhẹ công tác PCCC. Thay mặt Chính phủ, tôi phê bình và yêu cầu các đồng chí Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang bộ, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố nghiêm túc kiểm điểm, rút kinh nghiệm, xác định rõ trách nhiệm của tổ chức, cá nhân, chấn chỉnh ngay việc lãnh đạo, chỉ đạo công tác này, tăng cường kiểm tra, giám sát, khen thưởng, kỷ luật nghiêm minh, kịp thời” - Thủ tướng nhấn mạnh.
Xử lý trách nhiệm tập thể, cá nhân để xảy ra cháy nghiêm trọng
Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng dẫn số liệu báo cáo do Thứ trưởng Bộ Công an Nguyễn Văn Long trình bày và cho biết, các vụ cháy có nguyên nhân chủ quan, khách quan nhưng nguyên nhân chủ quan là chính. Ngay việc ban hành văn bản cũng chưa quan tâm, công tác thanh tra, kiểm tra chưa nghiêm, chưa quyết liệt, nhiều nơi còn làm hình thức, qua loa.
“Chúng ta phải phân tích nguyên nhân vì sao, trách nhiệm thuộc về tổ chức, cá nhân nào thì tổ chức, cá nhân đó phải chịu. Sau vụ chết 13 người tại quán karaoke ở quận Cầu Giấy, chúng ta phải suy nghĩ về các số liệu, mất mát nói trên, về những địa bàn, khu vực, lĩnh vực xảy ra nhiều vụ cháy để tìm nguyên nhân, rút kinh nghiệm, tìm ra biện pháp phòng ngừa, xử lý. Tuy nhiên, không những không ngăn chặn, đẩy lùi được mà lại để xảy ra vụ đặc biệt nghiêm trọng hơn tại Bình Dương. Khi các vụ cháy xảy ra nhiều lần trên một địa bàn, một lĩnh vực thì phải kiểm điểm, xác định tổ chức, cá nhân phải chịu trách nhiệm hình sự và trách nhiệm kỷ luật trước Đảng, Nhà nước, phải chỉ rõ nguyên nhân vì sao để có hình thức xử lý nghiêm, đủ sức răn đe, ngăn chặn" – Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh.
Bên cạnh đó, đồng chí Thủ tướng cũng nhìn nhận đầu tư cho PCCC còn khiêm tốn so với sự phát triển kinh tế - xã hội và so với những thiệt hại, mất mát do cháy nổ gây ra, nhất là mất mát về con người, tài sản và ảnh hưởng tới tinh thần của người dân. Hạ tầng PCCC nhìn chung chưa được đầu tư đúng tầm, chưa theo kịp sự phát triển và các hoạt động kinh tế - xã hội ngày càng phức tạp. Công tác quy hoạch chưa coi trọng nhiệm vụ PCCC. Các cơ sở kinh doanh karaoke phần lớn được chuyển đổi công năng sử dụng từ nhà ở. Việc ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong hoạt động PCCC chưa nhiều, hiệu quả chưa cao. Việc chữa cháy tự động chưa phổ biến và chưa phát huy hiệu quả cao khi xảy ra cháy.
“Nhiều vụ gây hậu quả nghiêm trọng, gây tổn thương lớn, rất thương tâm, dư luận rất quan tâm và đau xót về con người, tinh thần, tình cảm, cơ sở vật chất. Những vụ việc nghiêm trọng, thương tâm trên mang tính cảnh báo và cho thấy tình hình đã khẩn cấp, đặt ra yêu cầu, nhiệm vụ mới, tư duy, phương pháp, lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện, kiểm tra, giám sát trong công tác phòng ngừa, ứng phó với các sự cố, tai nạn, hỏa hoạn, để bảo đảm an toàn tài sản và tính mạng con người” – Thủ tướng lưu ý.
Siết chặt kỷ luật, kỷ cương; tổng kiểm tra, rà soát trên toàn quốc
Thủ tướng Phạm Minh Chính dự báo trong thời gian tới, tình hình cháy, nổ, sự cố, tai nạn sẽ diễn biến phức tạp, khó lường, nhất là tại các khu chung cư, khu đông dân cư, nhà dân vừa để ở vừa kết hợp sản xuất, kinh doanh dịch vụ, chợ dân sinh, trung tâm thương mại, nhà cao tầng, khu công nghiệp, cơ sở tập trung đông người… Nguyên nhân là do sự phát triển kinh tế - xã hội nhanh hơn so với khả năng đáp ứng về PCCC; biến đổi khí hậu, thiên tai tiếp tục diễn biến phức tạp; nguy cơ cháy rừng sẽ cao hơn; sự thay đổi địa chất tại một số vùng, miền dẫn đến nguy cơ động đất, đòi hỏi phải có sự chuẩn bị cho các hoạt động ứng phó sự cố, thiên tai và tìm kiếm CNCH.
“Chúng ta phải xác định tình hình cháy, nổ là nghiêm trọng, nhất là tại các khu công nghiệp, khu đô thị, khu đông dân cư, chợ, siêu thị, quán bar, karaoke, vũ trường; đòi hỏi lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện quyết liệt, hiệu quả của các cấp chính quyền, các lực lượng chức năng, nhất là lực lượng nòng cốt PCCC và đề cao ý thức người dân, yêu cầu với công tác PCCC phải rất cao và đúng tầm mức” – Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, đồng thời khẳng định quan điểm phải đặt người dân phải là trung tâm, là chủ thể trong công tác này; đặt an toàn, tính mạng của người dân lên trên hết, trước hết; an toàn cháy nổ góp phần ổn định chính trị xã hội và phát triển kinh tế - xã hội. Mục tiêu cao hơn, ngăn chặn, đẩy lùi và tiến tới chấm dứt việc chết người và hậu quả nghiêm trọng do nguyên nhân chủ quan, nâng cao ý thức và kỹ năng của người dân trong PCCC, CNCH.
Thủ tướng Phạm Minh Chính giao nhiệm vụ cụ thể cho từng bộ, ngành, địa phương trong công tác PCCC; cụ thể, tiếp tục triển khai nghiêm túc, hiệu quả Chỉ thị 47-CT/TW và Kết luận 02 ngày 18/5/2021 của Ban Bí thư về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác PCCC; các văn bản, nghị quyết của Quốc hội; các nghị định, quyết định, văn bản có liên quan của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Các bộ, ngành địa phương chưa xây dựng kế hoạch thực hiện Nghị định và các Quyết định của Thủ tướng về PCCC thì phải làm ngay; tập trung hoàn thiện chính sách về PCCC và CNCH. Nghiên cứu xây dựng tính khả thi, cấp bách về Luật PCCC và CNCH; tiếp tục rà soát quy trình PCCC phù hợp với sự phát triển của kinh tế, xã hội.
“Trước mắt, Bộ Công an chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị, địa phương tiến hành tổng kiểm tra, rà soát trên toàn quốc về công tác PCCC, nhất là những địa bàn, lĩnh vực xảy ra nhiều vụ cháy, các quán karaoke, chú ý các cơ sở tập trung đông người, các nơi tiềm ẩn nhiều rủi ro cháy, nổ, nhất là các khu chung cư cao tầng; xử phạt nghiêm minh và bắt buộc khắc phục đối với các cơ sở đưa vào hoạt động không bảo đảm các điều kiện an toàn về PCCC và CNCH. Việc giám sát, kiểm tra, hướng dẫn các cơ sở trong diện quản lý phải thực hiện một cách nghiêm ngặt, nghiêm minh, chặt chẽ, không lợi ích cá nhân, lợi ích nhóm trong giám sát, kiểm tra, hướng dẫn” – Thủ tướng yêu cầu.
Thủ tướng Phạm Minh Chính cũng nhấn mạnh việc kiện toàn, củng cố các lực lượng tại chỗ làm công tác PCCC và CNCH tại khu dân cư, cơ sở. Xây dựng và nhân rộng các mô hình, điển hình tiên tiến; kịp thời khen thưởng các tập thể, cá nhân có thành tích xuất sắc, mô hình hay, cách làm tốt. Xây dựng cơ chế phối hợp, hiệp đồng chặt chẽ giữa Công an, Quân đội và các lực lượng khác trong thực hiện nhiệm vụ chữa cháy và CNCH. Nghiên cứu, chuyển giao công nghệ và sản xuất phương tiện, thiết bị PCCC và CNCH. Khẩn trương hoàn thiện, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch hạ tầng PCCC 2021 - 2030, tầm nhìn đến 2050. Tăng cường hợp tác quốc tế trong lĩnh vực PCCC và CNCH. Huy động nguồn lực xã hội hóa, hợp tác công tư để mua sắm trang thiết bị, vật tư PCCC.
Thủ tướng Phạm Minh Chính yêu cầu Bộ Xây dựng rà soát, sửa đổi, bổ sung ban hành mới các tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật về PCCC và CNCH. Tập trung hoàn thành quy chuẩn an toàn cháy đối với nhà ở riêng lẻ, các cơ sở kinh doanh đặc thù, nhạy cảm; Bộ Công thương khẩn trương rà soát, sửa đổi, bổ sung các quy định về sử dụng điện (sau công tơ), bảo đảm an toàn về PCCC tại các cơ sở, hộ gia đình; Bộ Giáo dục và Đào tạo tăng cường phổ biến, kiến thức, kỹ năng về PCCC và CNCH trong chương trình giảng dạy, hoạt động ngoại khóa…