Ukraine kêu gọi lãnh đạo Mỹ - Trung dự hội nghị hòa bình

Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky trong cuộc phỏng vấn với Reuters, ngày 20/5. Ảnh: Reuters

Theo Reuters, phát biểu trong đoạn video quay bên trong một xưởng in ở Kharkov bị phá hủy sau cuộc không kích của Nga, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky tuyên bố hội nghị thượng đỉnh sẽ “cho thấy ai trên thế giới thực sự muốn chấm dứt cuộc chiến”.

“Tôi kêu gọi các nhà lãnh đạo trên thế giới vẫn đang đứng ngoài những nỗ lực toàn cầu của hội nghị thượng đỉnh hòa bình,” ông Zelensky nói, đặc biệt nêu đích danh Tổng thống Mỹ Joe Biden và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

“Xin hãy thể hiện khả năng lãnh đạo của các ông trong việc mang lại hòa bình - hòa bình thực sự, không phải chỉ là tạm thời ngừng bắn,” nhà lãnh đạo Ukraine nhấn mạnh.

Bình luận của Tổng thống Ukraine Zelensky được đưa ra chỉ hai ngày sau khi các nguồn tin Nga nói với Reuters rằng Tổng thống Vladimir Putin sẵn sàng tạm dừng cuộc chiến ở Ukraine bằng một lệnh ngừng bắn được đàm phán công nhận các chiến tuyến hiện tại.

Đồng thời, nguồn tin cũng nói rằng ông Putin sẽ sẵn sàng tiếp tục chiến đấu nếu quân đội Ukraine và phương Tây không phản hồi. Tuy nhiên, phía Kiev cho rằng lệnh ngừng bắn sẽ chỉ giúp Nga tái vũ trang và tập hợp lại.

Hội nghị thượng đỉnh hòa bình về Ukraine sẽ được tổ chức tại Thụy Sĩ vào ngày 15-16/6. Bern cho biết, hội nghị này có sự tham gia của hơn 160 quốc gia trên thế giới, bao gồm các nước G7, G20 và BRICS, nhưng không mời Nga.

Bloomberg dẫn các nguồn tin cho biết Tổng thống Mỹ Joe Biden nhiều khả năng sẽ không tham dự hội nghị này vì nó trùng với thời điểm gây quỹ tranh cử ở bang California.

Ngoại trưởng Mỹ Anthony Blinken ngày 15/5 tuyên bố Washington sẽ có đại diện tại hội nghị này, nhưng chưa thể công bố sẽ có đại diện ở cấp độ nào. Trong cuộc họp báo ngày 22/5, Cố vấn An ninh Quốc gia Mỹ Jake Sullivan cho biết việc ông Biden tham gia Hội nghị thượng đỉnh hòa bình ở Thụy Sĩ vẫn chưa chắc chắn. Nhà Trắng vẫn chưa xác nhận liệu ông có tham dự sự kiện này hay không.

Ông Andriy Yermak - Chánh văn phòng Tổng thống Ukraine, hôm 17/5 cho biết phía Trung Quốc không lên tiếng hay đưa ra đánh giá về khả năng tham gia Hội nghị thượng đỉnh hòa bình. Tuy nhiên, Kiev sẽ tiếp tục nỗ lực kêu gọi Bắc Kinh, mong muốn rằng đại diện cấp cao nhất của nước này sẽ có mặt tại sự kiện.

Trong diễn biến mới nhất, Trung Quốc và Brazil đã ra tuyên bố chung hôm 24/5, trong đó kêu giảm leo thang trong cuộc chiến giữa Nga và Ukraine, đồng thời đề xuất triệu tập một “Hội nghị hòa bình quốc tế” để đưa cả Nga và Ukraine ngồi vào bàn đàm phán. Moscow và Kiev vẫn chưa phản hồi trước đề xuất chung của Bắc Kinh và Brasília.

Trong khi đó, Nga đã nhiều lần tuyên bố không bao giờ tham gia hội nghị hòa bình do Thụy Sĩ tổ chức về cuộc xung đột tại Ukraine. “Nga không có ý định tham gia một hội nghị như vậy, ngay cả khi được mời chính thức," người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova ngày 2/5 cho biết.

Bà Zakharova nhấn mạnh rằng hội nghị này “được dành riêng để thúc đẩy 'công thức hòa bình' trong tối hậu thư của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky”. Tuy nhiên, “công thức hòa bình” của nhà lãnh đạo Ukraine bao gồm một số điều khoản phi thực tế, cũng như phớt lờ lợi ích hợp pháp của Nga. Bà cho rằng Thụy Sĩ đã “mất” vị thế trung lập và không thể đóng vai trò là nền tảng cho các nỗ lực gìn giữ hòa bình.

Mặt khác, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga khẳng định Moscow vẫn để ngỏ khả năng đàm phán về giải pháp hòa bình cho cuộc khủng hoảng tại Ukraine.

Đỗ Thảo