Tuyên bố sốc: Gấu Bắc Cực có thể biến mất vào cuối thế kỷ này

Băng ở biển Bắc Cực đã giảm dần kể từ khi các vệ tinh ghi nhận từ năm 1979, nhưng một nghiên cứu mới đưa ra nhận định rằng, nếu tình trạng biến đổi khí hậu hay Trái Đất ấm lên không được đảo ngược thì vào cuối thế kỷ này, băng ở biển Bắc Cực có thể biến mất hoàn toàn vào mùa hè.

Điều này có thể đẩy gấu Bắc Cực và các loài sống phụ thuộc vào băng khác đến nguy cơ tuyệt chủng.

"Vùng băng tận cùng cực" là vùng chứa lớp băng dày nhất, lâu đời nhất ở Bắc Cực. Nó trải dài trên diện tích hơn 380.000 dặm vuông (1 triệu km vuông) từ bờ biển phía tây của Quần đảo Bắc Cực thuộc Canada đến bờ biển phía bắc của Greenland. Khi các nhà khoa học đặt tên cho vùng băng dày 13 foot (4 mét) này, họ nghĩ rằng nó sẽ tồn tại trong nhiều thập kỷ.

Nhưng hiện tại, theo cả kịch bản lạc quan và bi quan nhất về sự ấm lên của Trái Đất liên quan đến biến đổi khí hậu, vùng băng biển sẽ mỏng đi đáng kể vào năm 2050. Trong kịch bản lạc quan nhất, trong đó lượng khí thải carbon được hạn chế ngay từ bây giờ và đáng kể để ngăn chặn sự nóng lên tồi tệ nhất, nó có thể chỉ dẫn đến một phần của vùng băng bị tan rã.

Bằng không trong một kịch bản bi quan nhất, trong đó lượng khí thải tiếp tục tăng với tốc độ như hiện tại, thì băng mùa hè - và gấu Bắc Cực, hải cẩu sống trên đó có thể biến mất vào năm 2100, các nhà nghiên cứu cho biết trong một nghiên cứu mới.

“Thật không may, đây là một nghiên cứu lớn mà chúng tôi đang thực hiện”, đồng tác giả nghiên cứu Robert Newton, một nhà khoa học nghiên cứu cấp cao tại Đài quan sát Trái đất Lamont-Doherty của Đại học Columbia cho biết trong một tuyên bố. "Nếu băng quanh năm biến mất, toàn bộ hệ sinh thái phụ thuộc vào băng sẽ sụp đổ, và một điều gì đó bi quan nhất sẽ bắt đầu mà giới khoa học sẽ không thể dự đoán được".

Lớp phủ băng biển ở Bắc Cực phát triển và co lại mỗi năm, đạt mức tối thiểu vào cuối mùa hè khi tan, sau đó dần phục hồi vùng băng từ tháng 9 mùa thu kéo dài qua mùa đông và đạt cấu trúc băng dày nhất ở mức tối đa vào tháng 3 năm sau. Nhưng khi carbon dioxide và các khí nhà kính khác ngày càng góp phần vào sự ấm lên của bầu khí quyển, khoảng thời gian đóng của băng biển đã biến động dần giữa các giới hạn thời gian theo mùa, theo Trung tâm Dữ liệu Băng tuyết Quốc gia Châu Âu (NSIDC).

Vì thế, mức độ bao phủ của băng giảm mạnh hơn có thể có tác động làm tê liệt cuộc sống của các loài động vật sống trên hoặc dưới mạng lưới băng chuyển dịch, bao gồm tảo quang hợp, động vật giáp xác nhỏ, cá, hải cẩu, cá voi đầu đỏ và gấu Bắc Cực. Các nhà nghiên cứu viết: “Ví dụ như hải cẩu vành khuyên và gấu Bắc Cực đã dựa vào ổ của chúng trong bề mặt băng biển có nhiều rãnh và gợn sóng để sinh sống”.

Bởi vì là loài săn mồi chuyên biệt, gấu Bắc Cực ( Ursus maritimus ) sẽ đặc biệt dễ bị tuyệt chủng nếu băng biến mất. Thích nghi với việc ẩn nấp trên băng biển, gấu Bắc Cực săn mồi bằng cách vồ những con hải cẩu không may trồi lên mặt nước để thở.

Gấu Bắc Cực có bộ hàm thích nghi để tiêu thụ thịt mềm; và mặc dù hiện nay có những con gấu đã được nhìn thấy chuyển chế độ ăn uống của chúng sang trứng chim biển và tuần lộc khi ở trên cạn, nhưng một nghiên cứu năm 2020 được công bố trên tạp chí Frontiers in Ecology and the Environment cho thấy rằng, lượng calo chúng thu được từ những nguồn này không cân bằng với lượng calo mà gấu đốt cháy.

Ngoài ra, sự thay đổi môi trường sống nhanh chóng này có thể khiến gấu Bắc Cực tuyệt chủng hoặc dẫn đến giao phối rộng rãi hơn với gấu xám (Ursus arctos horribilis). Chúng có nguy cơ mở rộng về phía bắc khi khí hậu ấm lên, Live Science đưa tin trước đó. Quá trình này cuối cùng có thể thay thế gấu Bắc Cực bằng gấu lai. Ảnh: Một con gấu Bắc Cực (Ursus maritimus) đứng trên biển băng tan chảy gần quần đảo Harbour, Canada. Nguồn: @Getty Images.

Huỳnh Dũng (Theo Livescience)