Tiêm kích thế hệ 6 F-47 của Mỹ vấp 'hòn đá tảng', nguy cơ không thể chế tạo

Dự án tiêm kích thế hệ 6 F-47 của Mỹ đứng trước nguy cơ không thể về đích đúng tiến độ nếu vấp phải động thái ngừng xuất khẩu kim loại đặc biệt của Trung Quốc.

Trung Quốc đã giáng một đòn nặng nề vào kế hoạch của Mỹ trong việc chế tạo máy bay chiến đấu thế hệ thứ sáu mới nhất đó là tiêm kích F-47 - phương tiện được giới truyền thông gọi là "giấc mơ của Tổng thống Donald Trump".

Theo tờ Newsweek, lệnh hạn chế xuất khẩu một loạt kim loại đất hiếm của Bắc Kinh có thể làm chệch hướng chương trình đầy tham vọng, làm nổi bật điểm yếu của Mỹ trước sự thống trị của Trung Quốc trong ngành công nghiệp có tầm quan trọng chiến lược.

Bước đi trên là phản ứng trước mức thuế đối ứng do Tổng thống Donald Trump áp đặt, điều này ảnh hưởng đến nguồn cung cấp 7 nguyên tố chính bao gồm scandium, dysprosi, gadolinium, terbi, luteti, samarium và yttri.

Những kim loại đất hiếm này rất cần thiết cho việc sản xuất các sản phẩm công nghệ cao, trong đó có cả các hệ thống quân sự tiên tiến, dự kiến được sử dụng trong tiêm kích thế hệ 6 F-47.

Đặc biệt, những nguyên tố nói trên được tìm thấy trong hệ thống điện tử hàng không, radar và nam châm mạnh, rất cần thiết để vận hành động cơ và thiết bị điện tử của máy bay chiến đấu hiện đại cũng như tương lai.

Chương trình F-47 của Mỹ rõ ràng đối diện tình thế khó khăn khi Trung Quốc kiểm soát hơn 90% sản lượng đất hiếm của thế giới, từ lâu Bắc Kinh đã sử dụng vị thế hàng đầu của mình làm đòn bẩy trong các cuộc chiến thương mại và gây sức ép lên đối thủ.

Mặc dù lệnh hạn chế mới được đưa ra không phải là lệnh cấm hoàn toàn nhưng vẫn áp đặt bước đi kiểm soát xuất khẩu nghiêm ngặt, bởi mọi lô hàng đều phải được chính phủ chấp thuận, khiến các công ty Mỹ khó tiếp cận nguồn tài nguyên hơn nhiều so với trước kia.

Cần nhắc lại, tiêm kích F-47 được ra đời như kết quả của Dự án "Chiếm ưu thế trên không thế hệ tiếp theo (NGAD)", được Tổng thống Trump coi là một bước tiến tới việc tạo ra "máy bay chiến đấu tiên tiến nhất trong lịch sử".

Chương trình F-47 đã tiêu tốn ít nhất 20 tỷ USD, hướng tới việc củng cố ưu thế quân sự của Mỹ bằng cách thay thế tiêm kích thế hệ năm F-22 Raptor. Đáng tiếc là sự phụ thuộc vào nguồn vật liệu có xuất từ Trung Quốc đặt ra câu hỏi về tính khả thi đối với dự án này.

Giới chuyên gia quân sự nhấn mạnh, rằng các nguyên tố như yttri và dysprosi rất quan trọng đối với việc tạo ra tia laser có độ chính xác cao và một số thành phần chịu nhiệt, nếu thiếu chúng thì không thể đảm bảo đặc tính thiết kế của máy bay chiến đấu thế hệ mới.

Biện pháp trả đũa của Bắc Kinh là một phần trong động thái leo thang xung đột thương mại được Tổng thống Trump khởi xướng vào đầu tháng 4/2025, dẫn tới việc Mỹ và Trung Quốc áp mức thuế lên hàng hóa xuất khẩu của nhau ở mức 145% và 125%.

Trung Quốc hiện tại đang đáp trả ngoài cách áp thuế tương tự đối với hàng nhập khẩu từ Mỹ thì biện pháp thắt chặt kiểm soát đối với xuất khẩu kim loại đất hiếm được đánh giá sẽ mang lại hiệu quả cao hơn.

Đứng trước tình hình trên, dự đoán Mỹ có thể phải sớm "xuống thang" với Trung Quốc, bởi các đồng minh không thể giúp Washington có vật liệu thay thế trong tương lai gần.

Việt Dũng

Theo Newsweek