Tăng cường nguồn lực cho công tác trợ giúp pháp lý cho đối tượng yếu thế

Trợ giúp pháp lý là một chính sách nhân văn, tiến bộ mà Đảng, Nhà nước ta đã thể hiện bản chất tốt đẹp của chế độ xã hội chủ nghĩa nhằm bảo đảm quyền con người, quyền công dân giúp người nghèo, người yếu thế, người có hoàn cảnh đặc biệt được tiếp cận công lý và bình đẳng trước pháp luật. Mặc dù, hệ thống pháp luật về trợ giúp pháp lý đã có bước hoàn thiện, nhưng việc triển khai vẫn còn tồn tại những khó khăn, bất cập về cơ chế, nguồn lực, chất lượng và phạm vi phục vụ, đặc biệt với đối tượng yếu thế.

Toàn cảnh tọa đàm.

Phát biểu khai mạc tọa đàm, Tổng Biên tập Tạp chí Dân chủ và Pháp luật (Bộ Tư Pháp) TS. Trương Thế Côn cho biết, hiện nay, mạng lưới tổ chức trợ giúp pháp lý đã được hình thành ở tất cả các tỉnh, thành phố. Hàng năm, đã thực hiện được hàng chục nghìn vụ việc góp phần bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người dân, giúp cho người dân được tiếp cận công lý, không ai bị bỏ lại ở phía sau. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, thực tiễn triển khai hoạt động trợ giúp pháp lý vẫn còn nhiều khó khăn, thách thức. Đơn cử, một số quy định của pháp luật chưa theo kịp yêu cầu đổi mới, cơ chế chính sách, chưa thu hút được các nguồn lực xã hội cho hoạt động trợ giúp pháp lý; Các nguồn lực thực hiện hoạt động trợ giúp pháp lý còn nhiều hạn chế; Sự phối hợp giữa các cơ quan ban ngành trong hoạt động trợ giúp pháp lý vẫn chưa đồng bộ; Việc ứng dụng công nghệ thông tin chuyển đổi số còn chậm chưa đáp ứng yêu cầu phát triển của xã hội....

“Từ thực tiễn cho thấy, hoạt động trợ giúp pháp lý trên thực tế và nhất là trong bối cảnh đất nước đang đẩy mạnh công cuộc cải cách tư pháp xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, chuyển đổi số quốc gia và hội nhập quốc tế, việc tăng cường nguồn lực cho công tác trợ giúp pháp lý nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động trợ giúp pháp lý cho các đối tượng yếu thế là một yêu cầu khách quan và cấp thiết có ý nghĩa nhân văn sâu sắc” TS. Trương Thế Côn nhấn mạnh.

Tổng Biên tập Tạp chí Dân chủ và Pháp luật (Bộ Tư Pháp) TS. Trương Thế Côn phát biểu khai mạc tọa đàm.

Phó Cục trưởng, Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý (Bộ Tư pháp) Vũ Thị Hường cho biết, sau khi hợp nhất cả nước hiện có 53 Trung tâm trợ giúp pháp lý tương ứng 34 tỉnh. Điều đó chứng tỏ, có một số tỉnh, thành phố đang duy trì hai đến ba trung tâm trợ giúp pháp lý của nhà nước. Số lượng người thực hiện trợ giúp pháp lý khá đông. Cụ thể, gần 1.500 người làm việc trong các trung tâm trợ giúp pháp lý, trong đó có hơn 700 trợ giúp viên pháp lý. Bên cạnh đó, cũng có hơn 700 Luật sư ký hợp đồng trợ giúp pháp lý với các trung tâm hoặc đăng ký tham gia trợ giúp pháp lý với các tổ chức ngành nghề luật, tư vấn pháp luật. Hiện, Luật Trợ giúp pháp lý đã quy định rõ về tiêu chuẩn của trợ giúp viên pháp lý. Theo đó, tiêu chuẩn để trở thành trợ giúp viên pháp lý tương ứng với tiêu chuẩn để trở thành luật sư.

Tại tọa đàm các đại biểu đã tập trung thảo luận về các nội dung liên quan đến sự cần thiết và tầm quan trọng của việc tăng cường nguồn lực đối với công tác trợ giúp pháp lý cho đối tượng yếu thế; Quan điểm của Đảng, Nhà nước về tăng cường nguồn lực cho công tác trợ giúp pháp lý cho đối tượng yếu thế; Các yêu cầu đối với việc tăng cường nguồn lực để hoạt động trợ giúp pháp lý cho đối tượng yếu thế đạt chất lượng, hiệu quả cao đáp ứng sự phát triển của đất nước trong bối cảnh mới; Nhận diện những điểm nghẽn, khó khăn, vướng mắc liên quan đến việc tăng cường nguồn lực cho hoạt động trợ giúp pháp lý cho đối tượng yếu thế và kiến nghị hoàn thiện; Thực trạng hoạt động trợ giúp pháp lý cho đối tượng yếu và một số kiến nghị, đề xuất giải pháp tháo gỡ; Kinh nghiệm quốc tế liên quan đến hoạt động trợ giúp pháp lý.

Có thể thấy, đất nước đang bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên hội nhập, kỷ nguyên số, do đó hoạt động trợ giúp lý đang đứng trước những yêu cầu và những thách thức to lớn đó là phải đổi mới mô hình tổ chức, nâng cao chất lượng đội ngũ, mở rộng phạm vi người được trợ giúp, đa dạng hóa hình thức cung cấp dịch vụ. Đồng thời, cần phải đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số trí tuệ nhân tạo trong công tác quản lý điều hành và hỗ trợ người dân tiếp cận được với pháp luật.

Những kết quả, ý kiến phát biểu và đề xuất tại tọa đàm hôm nay là nguồn tư liệu quý góp phần giúp các cơ quan, nhà nước có thẩm quyền nghiên cứu để hoàn thiện thể chế chính sách pháp luật về trợ giúp lý, xây dựng nền tư pháp dân chủ, công bằng, hiện đại, vì nhân dân phục vụ.

Nguyễn Ngân