Nghịch lý giá vàng, giá vé máy bay tăng, lãi suất tiền gửi ngân hàng giảm

Toàn cảnh phiên thảo luận Tổ 1 - Đoàn đại biểu Quốc hội TP Hà Nội. Ảnh: Quốc hội

Gía vàng tăng quá bất thường

Tiếp tục Chương trình Kỳ họp thứ 7, sáng 23/5, tại Nhà Quốc hội, Quốc hội tiến hành thảo luận tại tổ về đánh giá bổ sung kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách Nhà nước năm 2023; tình hình thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách Nhà nước những tháng đầu năm 2024; công tác thực hành tiết kiệm, chống lãng phí năm 2023; kết quả thực hiện các mục tiêu quốc gia về bình đẳng giới năm 2023.

Thảo luận tại tổ trong phiên họp Quốc hội, nhấn mạnh giá vàng đặc biệt cần phải lưu tâm, đại biểu Hoàng Văn Cường, Đoàn ĐBQH TP Hà Nội đánh giá, giá vàng tăng quá bất thường, giá vàng thế giới tăng thì trong nước tăng, nhưng giá vàng trong nước càng ngày càng chênh lệch lớn, tách biệt quá xa so với thị trường thế giới. Khi giá vàng tăng cao, sẽ tác động đến rất nhiều yếu tố, ảnh hưởng đến tâm lý của người dân.

Người dân sẽ không đầu tư lĩnh vực khác, không gửi tiền vào ngân hàng nữa, chuyển sang xếp hàng mua vàng, rõ ràng đây là vấn đề; do vậy Nhà nước cần thiết phải kịp thời xử lý, điều hành. Vấn đề là phải đưa giá vàng trong nước ngang với liên thông thế giới về mặt dài hạn; đồng thời phải sửa đổi Nghị định 24/NĐ-CP về quản lý thị trường vàng, vì chính Nghị định này đang sinh ra tác động ngược.

Đại biểu Hoàng Văn Cường cũng nêu nghịch lý khi Ngân hàng Nhà nước Việt Nam tổ chức đấu thầu, thì ngay sau đó giá vàng lại tăng vọt. Từ kết quả này, đại biểu cho rằng, việc đấu thầu còn là tác nhân đẩy giá vàng lên cao hơn, giải pháp đấu thầu đã không đạt mục tiêu hạ nhiệt giá vàng trong nước.

Theo đại biểu Hoàng Văn Cường, việc lấy giá thị trường trong nước làm giá tham chiếu cho các phiên đấu thầu là chưa phù hợp, khó có thể kéo giá trong nước đi xuống như mục tiêu. Để việc đầu thấu đạt mục tiêu, Ngân hàng Nhà nước cần nghiên cứu để lấy giá vàng thế giới, cộng với các loại thuế, chi phí cho ra giá tham chiếu.

Đại biểu Hoàng Văn Cường, Đoàn đại biểu Quốc hội TP Hà Nội. Ảnh: Quốc hội

Cũng quan tâm đến giá vàng, đại biểu Phạm Đức Ấn, Đoàn ĐBQH TP Hà Nội nhất trí với đại biểu Hoàng Văn Cường về việc Nghị định 24 đã hết giá trị lịch sử. Theo đại biểu, cần hết sức thận trọng trong quản lý vàng, nếu đầu tư chạy theo vàng quốc tế có khi mất nhiều hơn được và có thể quay lại tình trạng vàng hóa như trước đây.

"Việc Ngân hàng Nhà nước càng đấu thầu vàng càng lên chỉ là hiện tượng trong giai đoạn đầu. Thời gian tới, cơ quan chức năng cần hoàn thiện phương thức, chính sách quản lý phù hợp đối với vàng để tránh vàng hóa" - đại biểu Phạm Đức Ấn nói.

Nêu ý kiến, đại biểu Trần Văn Lâm, Đoàn ĐBQH tỉnh Bắc Giang cũng dành nhiều thời gian nói về sự "nhảy múa" của giá vàng trong thời gian vừa qua. Theo ông, bất hợp lý của thị trường vàng hiện nay là sự chênh lệch giữa giá vàng trong nước so với vàng thế giới dù chúng ta đã có nhiều cách nhưng không thu hẹp được. Việc đấu giá lại càng hâm nóng thị trường vàng lên. Nguyên nhân có thể là do cách thức làm vừa rồi không rõ mục tiêu.

Ông Trần Văn Lâm băn khoăn với việc giá vàng đem ra đấu thầu gần sát với giá thị trường chứ không phải là giá vàng thế giới. Còn nếu giá vàng thế giới lên, trong nước cũng lên là chuyện của thị trường, không điều chỉnh được.

Theo đại biểu đoàn Bắc Giang, để kéo giá vàng sát giá thị trường thế giới thì phải tính đúng, tính đủ giá thành của vàng trong nước làm giá khởi điểm đấu giá. Cụ thể, đó là lấy giá vàng của thế giới quy đổi ra tiền Việt Nam cộng với các chi phí nhập khẩu và các chi phí khác ra giá khởi điểm đấu giá.

"Vừa qua, chúng ta lại mang vàng ra đấu thầu sát với giá khởi điểm sát giá thị trường Việt Nam. Quan điểm của Chính phủ với vấn đề này là như thế nào? Chúng ta muốn bán vàng với giá cao để thu về nhiều tiền hay đấu thầu để ổn định thị trường, ổn định tâm lý người dân" - đại biểu Trần Văn Lâm nêu.

Người dân không mặn mà gửi tiết kiệm

Băn khoăn việc lãi suất ngân hàng thấp, đại biểu Hoàng Văn Cường nhìn nhận, hiện nay, lãi suất tiền gửi tiết kiệm tại các ngân hàng rất thấp khiến người dân không mặn mà gửi tiết kiệm, mà dùng tiền đấy đầu tư, có thể đầu tư vàng, bất động sản… Do đó, cần phải xem lại chính sách về điều hành lãi suất của ngân hàng, cần phải có sự linh hoạt.

“Chúng ta đều biết rằng, ngân hàng cần phải giảm lãi suất cho vay, nhưng có phải giảm đến mức mà lãi suất huy động quá thấp như thế để chúng ta không huy động được vốn vào nền kinh tế hay không? Tôi cho rằng là có lẽ như vậy cũng không phải là tốt” - đại biểu Hoàng Văn Cường nêu quan điểm.

Theo đại biểu Hoàng Văn Cường, lãi suất cho vay phải xác định ở một mức hợp lý và lãi suất huy động cũng phải trên mức dự báo về lạm phát. Lãi suất huy động phải từ 5-6% mới có thể duy trì được, mà lãi suất huy động 5 - 6% thì lãi suất cho vay phải đến khoảng 8%.

Mức lãi suất này không phải là vấn đề khó với doanh nghiệp, vấn đề là doanh nghiệp có tiếp cận được không, có khả năng hấp thụ được không chứ không phải vấn đề là phải hạ lãi suất của doanh nghiệp; và cũng đừng có đẩy lãi suất lên cao trên 10% như trước đây.

“Nếu chúng ta duy trì được lãi suất cho vay ổn định khoảng 7-8%, các doanh nghiệp có khả năng hấp thụ sẽ sẵn sàng chấp nhận, sẽ đảm bảo cân bằng được điều hành lãi suất và lạm phát” - đại biểu Hoàng Văn Cường nêu ý kiến.

Đại biểu Bùi Hoài Sơn, Đoàn đại biểu Quốc hôịTP Hà Nội. Ảnh: Quốc hội

Còn đại biểu Bùi Hoài Sơn, Đoàn ĐBQH TP Hà Nội nhìn nhận, giá vé máy bay đang tăng quá cao. Giá vé máy bay tác động tiêu cực đến phát triển kinh tế - xã hội, giảm nhu cầu đi lại, giảm lượng khách du lịch, việc làm của người dân trong ngành du lịch… Do đó, cần tìm nguyên nhân chủ quan, khách quan khiến cho giá vé tăng cao, như chưa có sự chia sẻ, hợp tác giữa ngành hàng không và các lĩnh vực khác, máy bay phải bảo trì ở nước ngoài…

Đánh giá đường bay tương đương tại Thái Lan rẻ hơn Việt Nam rất nhiều, đại biểu Bùi Hoài Sơn cho rằng, cần có gói hỗ trợ cho hàng không, gồm phí dịch vụ sân bay, đầu tư các trung tâm bảo dưỡng máy bay tại Việt Nam, kích cầu du lịch để giảm giá vé máy bay.

Minh Dương