Mong ước của những người trắng tay sau vụ cháy lớn nhất Hải Dương

Vụ cháy kinh hoàng trong đêm

Hơn 10 năm qua, ngày nào chị Nguyễn Thị Bích ở phường Trần Phú, TP Hải Dương cũng đi qua đường Thống Nhất để tới nơi làm việc. Chị luôn có thói quen ngoái nhìn lại khu đất rộng mênh mông ngay mặt đường - nơi trước đây là Trung tâm thương mại Hải Dương. "Đó là nơi tôi lập nghiệp, buôn bán phát đạt để rồi sau vụ cháy, tôi thành người tay trắng, nợ nần chồng chất", chị Bích tâm sự.

Chị Nguyễn Thị Hằng bùi ngùi nhớ lại sự việc đau lòng xảy ra hơn 10 năm trước.

Trung tâm thương mại Hải Dương được xây dựng từ năm 1998, đưa vào sử dụng năm 2001. Công trình này có 4 tầng (3 tầng chính, 1 tầng tum) với diện tích sử dụng 12.855m2, tổng kinh phí đầu tư 33 tỷ đồng. Đây cũng từng là khu chợ thương mại sầm uất lớn nhất thời điểm đó tại TP Hải Dương với hàng trăm ki-ốt bày bán đủ các loại mặt hàng giá trị.

Đêm muộn 15/9/2013, khi hầu hết mọi người chìm sâu vào giấc ngủ, một người dân sống gần trung tâm thương mại ngửi thấy mùi khét và phát hiện cháy. Người này hô hoán và cùng những hộ xung quanh, lực lượng bảo vệ tổ chức dập lửa. Nhưng do các ki-ốt đều lắp đặt cửa xếp và khóa chặt, lại có nhiều hàng hóa nên ngọn lửa nhanh chóng bùng lên dữ dội.

Cả thành phố như náo loạn giữa đêm khuya bởi tiếng còi xe, tiếng hô hoán của người dân, tiếng gào khóc của những tiểu thương. Dù đã huy động lực lượng cứu hỏa rất đông ở Hải Dương cũng như các tỉnh lân cận như Hưng Yên, Quảng Ninh… nhưng tới gần 9h sáng hôm sau, ngọn lửa mới được khống chế. Tuy nhiên, tất cả hàng hóa đã cháy thành tro.

Thiệt hại hơn 500 tỷ đồng

Bà Nguyễn Thị Lá (84 tuổi, trú tại phường Trần Phú, TP Hải Dương) nhớ lại, lúc ấy khói lửa như nuốt chửng cả khu phố, bà đứng trước cửa nhà cách khu chợ 50m mà sức nóng hừng hực.

Bà Nguyễn Thị Lá hiện tuổi đã cao nhưng vẫn không thể quên đêm xảy ra vụ cháy kinh hoàng.

"Cả đời tôi chưa từng chứng kiến vụ cháy nào kinh khủng đến vậy. Lửa cứ rừng rực cháy, tiểu thương nước mắt lưng tròng đau đáu nhìn vào. Sáng hôm sau lửa tắt nhưng khói đen vẫn bốc lên ngùn ngụt", bà Lá nhớ lại.

Sau vụ cháy, cơ quan chức năng thống kê có 536 hộ dân bị ảnh hưởng, tổng thiệt hại lên đến hơn 500 tỷ đồng. Vụ hỏa hoạn khiến toàn bộ Trung tâm thương mại Hải Dương đổ sập, trở thành đống tro tàn.

Thời điểm trước khi xảy ra vụ cháy, chị Nguyễn Thu Hằng (44 tuổi, ở phường Trần Phú, TP Hải Dương) có 3 ki-ốt liền kề ở tầng 2, chuyên buôn bán giày, dép các loại. Việc kinh doanh ổn định tại đây đem lại cuộc sống khá sung túc cho gia đình chị. "Cả gia đình trông vào nguồn thu từ 3 ki-ốt này. Ai ngờ được, có ngày tôi lại trắng tay", chị Hằng tâm sự.

Lúc vụ cháy xảy ra, mặc dù mới sinh con được chưa đầy tháng nhưng nghe tin, vợ chồng chị Hằng tức tốc chạy ra. Bất lực nhìn ngọn lửa bao trùm hết từ tầng 1 lên tầng 2, chị Hằng ruột đau như cắt. Hệ lụy của vụ cháy theo gia đình chị đến tận bây giờ.

"Từ hơn 10 năm trước, tôi đã vay mượn để đầu tư cho 3 ki-ốt này, trong đó có 3 tỷ tiền hàng. Khi toàn bộ hàng hóa, giấy tờ biến thành tro, mỗi hộ chúng tôi được tỉnh hỗ trợ 13 triệu đồng, nhân dân ủng hộ 9 triệu đồng. Hơn 10 năm qua, gia đình tôi nai lưng ra làm mà vẫn chưa thể trả hết nợ. Tôi chỉ biết cúi đầu xin khất trả dần", chị Hằng buồn rầu chia sẻ.

Mong được kinh doanh ở nơi cũ

Cũng như chị Hằng, sau đám cháy, do không còn vốn kinh doanh, chị Bích đi bán hàng thuê ở chợ Phú Yên, cuộc sống khó khăn nhiều bề. Đang sống khấm khá, các thành viên trong gia đình phải thích nghi với cuộc sống tằn tiện, nợ nần suốt hơn chục năm qua.

Trung tâm thương mại Hải Dương thời điểm xảy ra vụ cháy năm 2013 gây thiệt hại hàng trăm tỷ đồng, khiến hơn 500 tiểu thương mất trắng tài sản

"Biết là rất khó, nhưng tôi vẫn ước có ngày trung tâm thương mại mới chính thức đi vào hoạt động, những tiểu thương từng bị thiệt hại trong vụ cháy như chúng tôi có nguyện vọng sẽ được ưu đãi, hỗ trợ trong việc thuê, mua lại gian hàng để kiếm kế sinh nhai", chị Bích trải lòng.

Tìm hiểu của PV, sau vụ cháy, hàng trăm tiểu thương tại Trung tâm thương mại Hải Dương di tản ra nơi khác để tiếp tục việc kinh doanh, buôn bán như chợ Hội Đô, chợ Phú Yên rồi chợ Tân Kim… Cũng có người nghỉ hẳn không bán hàng gì nữa.

Dự án Trung tâm Thương mại - dịch vụ - giải trí phức hợp hình thành trên nền trung tâm thương mại cháy hiện vẫn đang được chủ đầu tư xây dựng, tuy nhiên tiến độ chậm rất nhiều so với dự kiến.

Những tàn tích của Trung tâm thương mại Hải Dương được tháo dỡ hoàn toàn sau vụ cháy chừng 3 tháng. Mảnh đất vàng giữa lòng TP Hải Dương rộng gần 8 nghìn m2 được tỉnh tạo mặt bằng sạch để mời gọi đầu tư xây dựng dự án mới. Thế nhưng, khu đất đẹp suốt nhiều năm bị bỏ hoang khiến cây cối mọc um tùm, rác thải ngổn ngang. Nhiều nhà đầu tư tới khảo sát rồi cũng lặng lẽ rời đi. Thậm chí, có doanh nghiệp đã trúng đấu thầu, lập dự án nhưng sau đó lại hủy bỏ.

Đến tháng 2/2019, Công ty Cổ phần Tập đoàn T&T (Hà Nội) đã trúng đấu giá lại quyền sử dụng khu đất số 2 phố Thống Nhất, phường Lê Thanh Nghị để thực hiện dự án xây dựng Trung tâm Thương mại - dịch vụ - giải trí phức hợp.

Dự án này được Tập đoàn T&T Group khởi công xây dựng ngày 13/8/2020 với quy mô 15 tầng nổi và 1 tầng hầm, tổng mức đầu tư khoảng 800 tỷ đồng. Hiện dự án đang được triển khai với kỳ vọng thay thế trung tâm thương mại cũ.

Trao đổi với PV, ông Trần Hồ Đăng, Chủ tịch UBND TP Hải Dương cho biết, dự án khi hoàn thành sẽ thu hút giao thương và tạo điều kiện cho các doanh nghiệp, tiểu thương có nhu cầu tham gia kinh doanh.

Đình Quế