Không quân Ukraine sẽ nhận được tiêm kích F-16 phiên bản tối tân nhất?

Bộ trưởng Ngoại giao Na Uy Espen Bart Eide gần đây đã nói về việc Không quân Ukraine sẽ nhận những tiêm kích F-16 được nâng cấp "ở tình trạng tốt kèm theo vũ khí mới nhất", điều này khiến giới truyền thông đặc biệt quan tâm.

Có một chi tiết cần lưu ý đó là Na Uy không có F-16 biến thể mới, khi quốc gia Bắc Âu này là một trong những nước khai thác F-16 đầu tiên ở châu Âu, cùng với Bỉ, Hà Lan và Đan Mạch.

Oslo đã đặt mua 60 tiêm kích đa năng hạng nhẹ F-16 Fighting Falcon thuộc các phiên bản Block 5, Block 10 và Block 15, họ đã nhận đầy đủ trong nửa đầu thập niên 1980.

Đến cuối những năm 1990, tất cả các tiêm kích F-16 còn trong biên chế đều trải qua chương trình nâng cấp giữa vòng đời (MLU), trong đó radar mới và tên lửa không đối không AIM-120 cũng như IRIS-T đã được tích hợp.

Theo các chuyên gia phân tích, thông điệp của Bộ trưởng Ngoại giao Na Uy có lẽ nên hiểu là những tiêm kích F-16 của họ đã được nâng cấp, bảo dưỡng phù hợp và đang ở trong tình trạng kỹ thuật tốt.

Mặc dù Na Uy dễ dàng tìm được khách hàng mua lại những chiếc F-16 đã qua sử dụng để có thêm kinh phí mua F-35, tuy nhiên Oslo vẫn quyết định tặng phần lớn phi đội cho Ukraine.

Đối với tình trạng hiện tại của những chiếc F-16 từng thuộc về Không quân Na Uy, chúng đã trải qua quá trình hiện đại hóa, bao gồm các khái niệm như "nâng cấp hệ thống điện tử hàng không" và sử dụng được "vũ khí mới nhất".

Nhưng khi việc giao F-16 cho Ukraine liên tục bị trì hoãn, nhiều người hy vọng rằng thời gian không bị lãng phí và những tiêm kích này đã trải qua quá trình hiện đại hóa bổ sung, cụ thể là mạnh hơn biến thể Block 50/52 phổ biến tại châu Âu.

Đặc biệt, Kyiv rất hy vọng sẽ nhận được biến thể tiêm kích F-16 Block 70/72 Viper tối tân nhất trong "gia đình", khi hoàn toàn có thể hiện đại hóa lên cấp độ này ngay từ những máy bay thuộc phiên bản cũ kỹ.

Điều này được chứng minh bằng ví dụ của vùng lãnh thổ Đài Loan (Trung Quốc), vào năm 2012, chính quyền Đài Bắc đã ký hợp đồng trị giá khoảng 4 tỷ USD với Tập đoàn Lockheed Martin để nâng cấp 144 chiếc F-16 Block 20 lên Block 72.

Chương trình bắt đầu được triển khai từ năm 2016 và hoàn thành vào tháng 2/2024, khi Đài Loan nhận tiêm kích F-16 nâng cấp cuối cùng, được thực hiện bởi doanh nghiệp nội địa AIDC.

Cần nhấn mạnh, cải tiến lớn nhất của quá trình hiện đại hóa tiêm kích F-16 lên chuẩn Block 70/72 là sự tích hợp trạm radar mảng pha quét chủ động (AESA) Northrop Grumman AN/APG-83 rất mạnh mẽ.

Gói nâng cấp còn đi kèm hệ thống điện tử hàng không kỹ thuật số, thiết bị tác chiến điện tử, vũ khí mới, cũng như kéo dài đáng kể thời hạn sử dụng và tăng cường cấu trúc của máy bay.

Tất nhiên tiêm kích F-16 trong phiên bản Block 70/72 sử dụng được những tên lửa có tầm bắn và độ chính xác cao hơn nhiều, ngoài ra nó còn có khả năng phát hiện cùng với tiêu diệt mục tiêu, đặc biệt là dưới mặt đất cực kỳ hiệu quả.

Một hệ thống gây nhiễu rất mạnh có thể bảo vệ máy bay khỏi tên lửa của đối phương, cùng diện tích phản xạ radar nhỏ và sức cơ động cao khiến Kyiv hy vọng F-16 Block 70/72 sẽ giúp họ đủ sức đánh bại của Su-35S của Nga.

Hiện tại chưa rõ phiên bản F-16 mà Ukraine tiếp nhận thuộc biến thể nào, chỉ biết là các phi công huấn luyện tại những nước thành viên NATO khẳng định chúng "rất tiên tiến".