Hà Nội: Làng cốm Mễ Trì tất bật cho vụ mới

Nghề làm cốm ở Mễ Trì đến nay có bề dày lịch sử hơn một thế kỷ. Ở đây có 2 thôn (thôn Thượng và thôn Hạ) đều có nhiều hộ gia đình theo nghề làm cốm. Nghề cốm Mễ Trì (quận Nam Từ Liêm, TP Hà Nội) được đưa vào Danh mục 17 Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia theo quyết định mới đây của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.

Sau gần 2 tháng tạm dừng sản xuất, làng nghề cốm Hà Nội bắt đầu nhộn nhịp, tiếng máy xát gạo, tiếng chày giã cốm rộn ràng trở lại. Cốm làng Vòng, cốm Mễ Trì giờ đây đã trở thành món ăn không thể thiếu của văn hóa ẩm thực Việt Nam, trở thành món quà tao nhã nức tiếng gần xa của Thủ đô.

Các công đoạn để làm ra được hạt cốm khá cầu kỳ, nguyên liệu làm cốm là hạt lúa nếp. Có nhiều loại lúa nếp có thể làm cốm như lúa nếp lương phượng, lúa nếp thơm, lúa nếp tan, lúa nếp quýt, lúa nếp cái hoa vàng… Khi bắt tay vào làm thì phải chọn thóc ngon. Sau đó là rang cốm trên bếp gang, sàng sảy và cho vào giã để cốm dẻo, đóng túi và mang ra thị trường.

Anh Nguyễn Hữu Sỹ cho biết: ''Gia đình anh đã có 4 đời gắn bó với nghề làm cốm từ thời cha, ông đã làm nên tôi theo nghề này với mong muốn giữ lại nghề truyền thống cho cả con cái sau này''.

Người làm cốm rất tỉ mỉ, từng công đoạn đều được làm kỹ lưỡng, chất chứa tâm huyết và lắm công phu. Làm cốm có nhiều công đoạn Về nguyên liệu, từ đầu vụ gia đình anh đã phải mang lúa giống đến các vùng như Mê Linh, Sóc Sơn, Vĩnh Phúc… đặt nông dân trồng và chăm sóc, đến mùa thu hoạch sẽ mua lại.

''Để cho ra mẻ cốm ngon, đạt chất lượng, ngay từ ban đầu thóc đã phải ngon. Khâu quan trọng nhất là khi rang phải đều lửa. Trung bình mỗi ngày xưởng nhà anh làm được khoảng 1 - 2 tạ cốm'' - anh Nguyễn Hữu Sỹ chia sẻ.

Khi rang cốm người làm dùng củi gỗ chứ không dùng than. Lúc bắt đầu rang thì phải để to lửa, khi cốm tái thì phải giảm lửa, bởi nếu lửa to quá sẽ bị cháy và lửa nhỏ quá cốm sẽ không đạt yêu cầu dẻo. Mỗi mẻ rang kéo dài khoảng hơn 2 tiếng.

Cốm rang xong sẽ được xát vỏ rồi mang giã tay,không được để nguội. Hiện nay, cốm được làm trên máy móc thì giảm được sức lao động, ra sản phẩm nhiều mà sản phẩm vẫn thơm ngon đảm bảo chất lượng. Hằng năm, mỗi vụ xưởng có thể xuất được 70 tấn cốm.

Cốm Mễ Trì là đặc sản không riêng gì của làng Mễ Trì mà còn là đặc sản của đất Hà thành. Những thế hệ sau sẽ tiếp nối gìn giữ truyền thống làm nghề từ bao đời nay.

Duy Khánh