Giáo dục pháp luật qua phiên tòa xét xử lưu động: Hiệu quả cao vì 'mắt thấy, tai nghe'

Phiên tòa lưu động tại Đại học Luật Huế thu hút đông đảo sự tham gia của sinh viên và người dân

Tăng cường xét xử lưu động

Mới đây, TAND tỉnh tổ chức XXLĐ hai phiên tòa hình sự phúc thẩm tại Trường đại học Luật Huế đã thu hút sự quan tâm của dư luận của đông đảo sinh viên ngành luật. Hai vụ án được chọn xét xử phúc thẩm đều là những tội danh đang xảy ra nhiều trên địa bàn liên quan đến “Trộm cắp tài sản” và “Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ”. Cả hai vụ án trên, sau khi xét xử sơ thẩm, hai bị cáo đều có đơn kháng cáo xin giảm nhẹ hình phạt, một bị cáo kháng cáo xin cho hưởng án treo. Kết quả, Hội đồng xét xử đã chấp nhận đề nghị của Viện Kiểm sát theo hướng y án sơ thẩm đối với bị cáo trong vụ án “Trộm cắp tài sản”; sửa án sơ thẩm theo hướng cho bị cáo trong vụ “Vi phạm quy định về tham gia giao thông đường bộ” được hưởng án treo.

“Thông qua quá trình xét hỏi, tranh tụng và tuyên án, Hội đồng xét xử đã tuyên truyền, phổ biến pháp luật để đông đảo sinh viên và những người tham dự phiên tòa hiểu và rút ra những bài học cho mình trong việc điều khiển phương tiện tham gia giao thông đường bộ cũng như việc quản lý tài sản của bản thân. Em cũng được tiếp thu rất nhanh và cảm thấy rất có ích cho công việc sau này”- sinh viên Đào Thị Lệ Thu cho hay.

Trước đó, tại Trường THPT A Lưới, Viện KSND và TAND huyện A Lưới phối hợp tổ chức phiên tòa XXLĐ vụ án: Hồ Văn Tâm, Hồ Xuân Hải Dương về tội “Mua bán trái phép chất ma túy”. Thông qua việc xét hỏi, luận tội và tranh tụng, đại diện VKSND đã tuyên truyền, phổ biến, GDPL để người dân, đặc biệt là các em học sinh tham dự phiên tòa nâng cao hiểu biết về công tác quản lý của nhà nước đối với các chất ma túy. Từ đó, nhắc nhở các em chấp hành pháp luật, nâng cao tinh thần cảnh giác, tố giác tội phạm và các quy định pháp luật liên quan đến ma túy.

Viện trưởng Viện Kiểm sát nhân dân huyện A Lưới - Nguyễn Văn Luận chia sẻ: Việc đưa vụ án này ra XXLĐ nhằm thực hiện Đề án “Chuyển hóa tình hình ma túy tại địa bàn huyện A Lưới và tăng cường công tác phòng, chống ma túy xâm nhập tuyến biên giới Việt - Lào trên địa bàn tỉnh”. Qua đó, giúp người dân, trong đó có các em học sinh nâng cao hiểu biết về tác hại của chất ma túy; hiểu được hành vi, hậu quả, hình phạt của tội mua bán trái phép chất ma túy; tự mình đề cao cảnh giác, tuyên truyền đến gia đình, bạn bè tránh xa tệ nạn ma túy, tích cực tố giác, giúp đỡ, tham gia cùng với các cơ quan chức năng trong công tác đấu tranh phòng, chống ma túy.

Hiệu quả

Chánh án Tòa án Nhân dân tỉnh Vũ Văn Minh cho biết: Phiên tòa XXLĐ là hình thức tuyên truyền trực quan nhất, qua đó giúp người dân được “mắt thấy, tai nghe” và hiểu rõ từng hành vi, vụ việc cụ thể. Các mức án tuyên phạt bị cáo cũng là lời cảnh tỉnh đối với tất cả những người tham dự phiên tòa. Hình thức XXLĐ là điều kiện thuận lợi để những người tham dự phiên tòa tiếp cận với kiến thức pháp luật, nâng cao trình độ nhận thức về pháp luật, tạo niềm tin của người dân vào đường lối, chính sách pháp luật của Đảng và Nhà nước; đồng thời, trang bị cho người dân, học sinh, sinh viên kiến thức pháp luật cần thiết để tránh xa những hành vi vi phạm pháp luật.

Theo số liệu thống kê của TAND tỉnh từ đầu năm 2023 đến nay, TAND hai cấp đã đưa ra XXLĐ hơn 50 vụ, chủ yếu với các tội danh liên quan đến ma túy như tàng trữ, mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy, trộm cắp tài sản, cố ý gây thương tích... Các vụ án được lựa chọn đưa ra XXLĐ đều là những vụ án hình sự có tính chất điển hình về tội danh, hành vi phạm tội và thu hút sự quan tâm đặc biệt của dư luận.

Điều dễ nhận thấy là phần lớn các phiên tòa xét xử tại trụ sở Tòa án thường vắng người hơn. Ngoài những người tham gia tố tụng được triệu tập chỉ có thêm một vài người nhà bị cáo, thậm chí có những phiên tòa chỉ có một mình bị cáo. Trong khi đó, những phiên tòa XXLĐ thường thu hút đông người đến dự. Do đó, không thể phủ nhận tính hiệu quả của hình thức phổ biến, GDPL thông qua các phiên tòa XXLĐ. Bởi qua đó, người dân được tiếp cận các quy định của pháp luật một cách chủ động, trực quan, dễ hiểu, dễ tiếp thu, nâng cao tinh thần thượng tôn pháp luật.

Bài, ảnh: THÁI BÌNH