Đưa ra những phương án cụ thể với chủ hộ kinh doanh bị thu sai bảo hiểm

Chiều 23-5, thảo luận ở hội trường Quốc hội về kết quả giám sát việc giải quyết kiến nghị của cử tri, đại biểu Ma Thị Thúy (đoàn Tuyên Quang) đề nghị Chính phủ tiếp tục chỉ đạo Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Bảo hiểm xã hội Việt Nam sớm đề xuất phương án giải quyết dứt điểm kiến nghị của cử tri với tình trạng thu bảo hiểm xã hội bắt buộc với chủ hộ kinh doanh cá thể.

Theo đại biểu, quy định pháp luật về bảo hiểm xã hội nêu rõ, chủ hộ kinh doanh cá thể không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc. Tuy nhiên, từ năm 2003, việc thu bảo hiểm xã hội bắt buộc với chủ hộ kinh doanh đã diễn ra tại một số cơ quan bảo hiểm xã hội địa phương. Sau khi có chỉ đạo của Bảo hiểm xã hội Việt Nam, các địa phương đã dừng thu bảo hiểm xã hội bắt buộc đối với nhóm đối tượng này. Hàng nghìn chủ hộ kinh doanh được chuyển sang đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện. Thực tế, tính đến ngày 30-9-2016, cả nước có hơn 4.200 chủ hộ kinh doanh cá thể đã đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc. Trong đó, nhiều trường hợp đủ điều kiện nghỉ hưu theo quy định, chưa được nhận đồng lương hưu nào đã phải gửi đơn khiếu kiện.

Bộ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung tại Kỳ họp thứ bảy, Quốc hội khóa XV.

Trao đổi về vấn đề này, Bộ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội Đào Ngọc Dung cho biết, sau khi Quốc hội có Nghị quyết số 100 giao cho Chính phủ để tập trung xử lý, Chính phủ đã có Nghị quyết số 88 giao đích danh cho Bảo hiểm xã hội Việt Nam phải thống kê, đánh giá tình hình và đề xuất các giải pháp để giải quyết triệt để vấn đề này.

Bộ trưởng Đào Ngọc Dung thông tin, ngày 23-4 vừa qua, Bảo hiểm xã hội Việt Nam cũng đã báo cáo với Thủ tướng Chính phủ sau khi tiếp thu ý kiến các ngành. “Phải khẳng định, luật pháp hiện nay không cho phép thu đối tượng này. Việc thu vừa qua của một số bảo hiểm xã hội địa phương là sai và cơ quan Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội sau khi phát hiện ra đã có văn bản chấn chỉnh. Tuy nhiên, sau công văn chấn chỉnh thì một số địa phương do đã thu và vẫn tiếp tục thu một số trường hợp. Vì vậy, sau khi kiểm toán năm 2022, Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội đã yêu cầu tất cả các địa phương phải dừng việc thu để tập trung xử lý”, Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nói.

Bộ trưởng Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội cho biết, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đề xuất 3 giải pháp xử lý việc thu sai. Thứ nhất, ban soạn thảo dự thảo Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi đề xuất, báo cáo và được Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng ý phương án, đối với những hộ kinh doanh cá thể có đăng ký kinh doanh xin được đề xuất bổ sung, quy định điều khoản chuyển tiếp sang bảo hiểm bắt buộc. Những hộ kinh doanh này được hưởng đầy đủ chính sách như tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc. Việc này sẽ được Quốc hội xem xét trong thời gian tới. Thứ hai, những chủ hộ kinh doanh cá thể không có đăng ký kinh doanh được chuyển sang bảo hiểm tự nguyện. Thứ ba, với những người không đồng ý chuyển sang bảo hiểm xã hội tự nguyện, Bảo hiểm xã hội Việt Nam có trách nhiệm thực hiện thoái thu. Việc thoái thu phải đảm bảo chính sách thỏa đáng. "Trong tháng 5 này, Chính phủ sẽ nghe Bảo hiểm xã hội Việt Nam báo cáo lại và đề xuất phương án xử lý cuối cùng cho vấn đề này", Bộ trưởng Đào Ngọc Dung nhấn mạnh.

HÀ VŨ