Cảnh báo gia tăng bệnh cúm mùa và cách phòng tránh

Gia tăng ca mắc cúm

Cúm mùa thường lưu hành quanh năm nhưng có xu hướng tập trung vào mùa đông, xuân. Thống kê của Trung tâm Kiểm soát bệnh tật, từ đầu năm đến nay, toàn tỉnh ghi nhận 2.469 ca mắc cúm. Đặc biệt, thời gian gần đây, số ca mắc cúm mùa, đặc biệt cúm A ghi nhận tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh có xu hướng gia tăng. Trong vòng 1 tháng qua, tổng số bệnh nhân mắc cúm A, B đến điều trị tại Khoa Truyền nhiễm, Bệnh viện Đa khoa tỉnh khoảng 200 bệnh nhân, chủ yếu là trẻ em, người già, người mắc bệnh nền có biến chứng suy hô hấp, viêm phổi. Khi nhập viện, bệnh nhân thường có các triệu chứng: sốt, ho, đau đầu, buồn nôn, nôn, đi ngoài phân lỏng, đau mỏi toàn thân... Một số trường hợp có biến chứng và diễn biến nặng. Hiện nay, đang điều trị nội trú cho 22 bệnh nhân. Bà Bế Thị Th., 77 tuổi, ở xóm Hồng Định II, xã Hạnh Phúc nhập viện từ ngày 15/11, được xét nghiệm và chẩn đoán mắc cúm A viêm phổi trên nền tăng huyết áp và đột quỵ não. Qua 3 ngày điều trị theo phác đồ, bệnh nhân vẫn phải thở oxy nhưng hiện đã tạm ổn định.

Bác sĩ thăm khám cho bệnh nhi mắc cúm đang điều trị tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh.

Còn bệnh nhi Nguyễn Tr. Ph., 21 tháng tuổi, ở Tổ dân phố Hợp Giang 2, phường Thục Phán, nhập viện điều trị tại Khoa Truyền nhiễm từ ngày 11/11 cũng được xác định mắc cúm A. Trước đó, ở nhà trẻ có các biểu hiện ho, sốt kéo dài, biếng ăn, gia đình đã đưa đi khám và nhập viện điều trị kịp thời. Đến nay, sau 1 tuần điều trị triệu chứng hạ sốt, giảm ho, bù điện giải và thuốc kháng vi rút, sức khỏe bệnh nhi ổn định và đang tiếp tục theo dõi sát sao.

Trước tình hình gia tăng ca nghi mắc cúm trong cộng đồng và số bệnh nhân đến khám, điều trị, Bệnh viện Đa khoa tỉnh tiếp tục theo dõi diễn biến dịch bệnh, bố trí đầy đủ nhân lực, thuốc và trang thiết bị y tế sẵn sàng triển khai các phương án trong công tác thu dung, điều trị người bệnh. Bác sĩ Dương Thị Liễu, Phó Trưởng khoa phụ trách Khoa Truyền nhiễm đặc biệt lưu ý: Nhóm trẻ nhỏ có nguy cơ diễn tiến bệnh nặng, phụ huynh chú ý theo dõi các dấu hiệu cảnh báo như sốt cao không hạ, thở nhanh, mệt lả, tím tái, co giật… cần đưa trẻ đến các cơ sở y tế gần nhất để được thăm khám, chẩn đoán sớm và xử trí kịp thời. Với trường hợp nhẹ, cha mẹ chăm sóc tại nhà đúng cách, theo tư vấn của bác sĩ để tránh lây lan và giảm biến chứng. Cảnh báo người dân không nên tự ý mua và sử dụng thuốc tại nhà, đặc biệt là các loại thuốc kháng vi rút khi chưa có chỉ định và hướng dẫn của cán bộ y tế.

Ngoài những bệnh nhân đã được xét nghiệm khẳng định vi rút cúm, ghi nhận tại phòng khám bệnh của các bệnh viện, trung tâm y tế trên địa bàn tỉnh, những tuần gần đây tiếp nhận khá đông người dân đến khám, với các biểu hiện phổ biến: đau họng, hắt hơi, xổ mũi, nghẹt mũi, mệt mỏi, sốt... Vừa qua, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh đã phối hợp tiến hành điều tra, giám sát và lấy mẫu bệnh phẩm tại 3 trường học trên địa bàn 3 phường Thục Phán, Nùng Trí Cao, Tân Giang sau khi tiếp nhận thông tin ghi nhận nhiều trẻ nghỉ học với các triệu chứng nghi mắc cúm mùa. Tuy nhiên, 13/13 mẫu đều cho kết quả âm tính với vi rút cúm. Chẩn đoán sơ bộ có thể các trẻ mắc Adenovirus - vi rút gây bệnh ở đường hô hấp, có biểu hiện giống cúm.

Người dân chủ động đi tiêm vắc xin phòng bệnh cúm.

Tăng cường công tác phòng, chống bệnh cúm mùa

Cúm mùa là bệnh truyền nhiễm cấp tính, với biểu hiện sốt, đau đầu, đau cơ, mệt mỏi, sổ mũi, đau họng và ho. Ở nước ta, tác nhân gây bệnh chủ yếu do các chủng vi rút cúm A(H3N2), cúm A(H1N1) là phổ biến nhất, tiếp đó là cúm B, chủng cúm C ít gặp hơn. Bệnh cúm có thể gặp ở mọi lứa tuổi, khả năng lây nhiễm rất cao qua đường hô hấp thông qua các giọt nhỏ nước bọt hay dịch tiết mũi họng. Giai đoạn đầu của cúm thường giống với triệu chứng khi nhiễm bệnh về đường hô hấp khác, nhưng các trường hợp sốt cao do cúm thường kéo dài hơn. Bệnh cúm thông thường diễn biến nhẹ và hồi phục trong vòng 2 - 7 ngày. Tuy nhiên, đối với trẻ em, phụ nữ có thai, người già (trên 65 tuổi) sức đề kháng kém, đặc biệt là người có bệnh lý nền (tim, phổi, hen suyễn), gan, thận mạn tính, bệnh chuyển hóa, thiếu máu hoặc suy giảm miễn dịch... thì bệnh cúm có thể tiến triển nhanh và nặng hơn, dễ bị biến chứng như viêm phổi, suy hô hấp, suy đa tạng, hoặc nhiễm khuẩn huyết, có thể dẫn đến tử vong nếu không điều trị kịp thời.

Hiện nay, thời tiết chuyển mùa là điều kiện thuận lợi cho các tác nhân gây bệnh đường hô hấp phát triển và lây lan, đặc biệt là cúm mùa phát triển mạnh. Đồng thời, giai đoạn cuối năm có sự gia tăng giao lưu, đi lại và tổ chức nhiều sự kiện đông người, làm tăng nguy cơ lây lan từ các khu vực công cộng, tập trung đông người về các hộ gia đình và tăng khả năng mắc bệnh ở trẻ em, người già là những đối tượng có nguy cơ cao.

Nhằm chủ động phòng, chống dịch bệnh, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật đề nghị các trung tâm y tế, trạm y tế các xã, phường trên địa bàn tỉnh phối hợp tăng cường giám sát tình hình dịch bệnh cúm mùa tại trường học, cơ sở y tế và trong cộng đồng, nhằm phát hiện sớm các ổ dịch cúm và xử lý kịp thời, không để dịch bệnh lây lan rộng trên địa bàn. Khi phát hiện trường hợp viêm phổi nặng nghi do vi rút báo cáo ngay cho Trung tâm Kiểm soát bệnh tật để phối hợp điều tra lấy mẫy bệnh phẩm xét nghiệm và triển khai các biện pháp đáp ứng phù hợp. Đảm bảo đủ vật tư, hóa chất, trang thiết bị, nhân lực…, sẵn sàng đáp ứng với các tình huống dịch bệnh theo quy định. Đồng thời, đẩy mạnh truyền thông, hướng dẫn cộng đồng chủ động thực hiện tốt việc phòng bệnh.

Để nâng cao hiệu quả phòng bệnh và giảm biến chứng, nhiều người dân đã dần đã đi tiêm vắc xin phòng bệnh cúm hằng năm tại các cơ sở tiêm chủng dịch vụ. Tại Phòng tiêm chủng dịch vụ Safpo (Trung tâm Kiểm soát bệnh tật) từ đầu tháng 10 đến nay đã tiêm trên 850 mũi vắc xin phòng bệnh cúm. Dù tiếp nhận người đến tiêm vắc xin cao gấp nhiều lần so với những tháng trước nhưng phòng tiêm thực hiện chặt chẽ tất cả khâu khám sàng lọc, chỉ định tiêm chủng, tiêm chủng, theo dõi sau tiêm tại chỗ, nhằm đảm bảo chất lượng vắc xin và an toàn tiêm chủng.

Các triệu chứng của cúm mùa và cảm lạnh đôi khi khởi phát giống nhau, chính vì vậy nhiều người dễ bị nhầm lẫn và chủ quan. Đối với bệnh cúm mùa do vi rút cúm gây ra, một người có thể mắc lại bệnh cúm nhiều lần vì vi rút cúm liên tục biến đổi. Tùy từng chủng vi rút cúm gây ra các triệu chứng và mức độ nặng nhẹ mỗi người khác nhau. Do vậy, người dân không nên chủ quan trong điều trị cúm, việc khám và xác định bệnh kịp thời sẽ giúp điều trị đúng phác đồ, hạn chế các biến chứng nặng cũng như nguy cơ lây lan dịch bệnh, bảo vệ sức khỏe cho chính mình và cộng đồng.

Để chủ động phòng, chống dịch bệnh cúm mùa và các bệnh viêm đường hô hấp cấp, Bộ Y tế đưa 7 khuyến cáo với người dân như sau:

- Đảm bảo vệ sinh cá nhân, rửa tay thường xuyên, che miệng khi ho, hắt hơi. Không đưa tay lên mắt, mũi, miệng khi chưa rửa sạch.

- Đeo khẩu trang khi đến nơi tập trung đông người, trên các phương tiện giao thông công cộng, hoặc khi có các triệu chứng nghi ngờ mắc bệnh để bảo vệ bản thân và người xung quanh.

- Hạn chế tiếp xúc với người mắc bệnh viêm đường hô hấp cấp hoặc các trường hợp nghi ngờ mắc bệnh khi không cần thiết.

- Vệ sinh môi trường sống, thường xuyên vệ sinh, lau chùi các bề mặt hay tiếp xúc (tay nắm cửa, bàn phím, điện thoại…)

- Thường xuyên thực hiện các biện pháp làm thông thoáng và đón ánh sáng tự nhiên vào phòng học, phòng làm việc, hội thảo..., nhất là sau giờ học, sau giờ làm việc, sau các buổi tổ chức sự kiện để tiêu diệt mầm bệnh, giảm nguy cơ lây bệnh.

- Nâng cao thể trạng, thực hiện lối sống lành mạnh; có chế độ ăn uống cân bằng, đủ chất dinh dưỡng; tăng cường vận động thể lực để nâng cao sức đề kháng.

- Khi có các triệu chứng như ho, sốt, sổ mũi, đau đầu, mệt mỏi, người dân cần liên hệ ngay với cơ sở y tế để được tư vấn, khám và xử trí kịp thời. Không tự ý mua thuốc, đặc biệt là thuốc kháng vi rút để điều trị tại nhà nếu không có chỉ định của cán bộ y tế.

Bảo Bình