TP.HCM trình phương án thí điểm Sàn Giao dịch thịt heo

Ban chỉ đạo xây dựng Sàn Giao dịch thịt heo vừa có báo cáo lần thứ hai gửi UBND TP về quá trình nghiên cứu Sàn Giao dịch heo hơi từ năm 2019 đến nay. Báo cáo cũng đề xuất phương án thí điểm tổ chức giao dịch thịt heo qua sàn.

Cần thiết lập sàn giao dịch thịt heo

Báo cáo cho biết, sau khi nghiên cứu và tham khảo ý kiến Bộ Công Thương, các chuyên gia, doanh nghiệp, Ban chỉ đạo nhận thấy việc lập Sàn Giao dịch thịt heo tại TP.HCM là cấp thiết. Việc này nhằm giải quyết những bất cập hiện nay của thị trường.

Qua đó, sàn giao dịch giúp xây dựng chuỗi cung ứng bền vững, chuẩn hóa quy trình sản xuất, chất lượng sản phẩm. Sàn cũng giúp bảo vệ sức khỏe nhân dân, đáp ứng tiêu dùng trong nước và hướng đến xuất khẩu.

Cụ thể, chuỗi cung ứng thịt heo hiện nay có quá nhiều khâu trung gian, khiến chi phí lưu thông bị đẩy lên cao. Trong khi đó, người chăn nuôi lại không quyết định được giá bán.

Thị trường cũng thiếu minh bạch và khó kiểm soát an toàn thực phẩm. Tình trạng nhập lậu heo hơi diễn biến phức tạp, gây thất thu thuế cho Nhà nước.

Do đó, việc sớm hình thành một phương thức giao dịch hiện đại, minh bạch là rất cần thiết để giải quyết các bất cập trên.

Việc hình thành sàn giao dịch sẽ mang lại nhiều lợi ích thiết thực.

Cụ thể, sàn sẽ giúp tối ưu hóa chuỗi cung ứng, giảm chi phí trung gian, từ đó đảm bảo lợi nhuận hợp lý cho người chăn nuôi.

Việc này cũng giúp kiểm soát chặt chẽ chất lượng thịt heo lưu thông trên thị trường, bảo vệ sức khỏe người dân và định hướng sản xuất theo các tiêu chuẩn an toàn, tiến tới xuất khẩu.

Bên cạnh đó, sàn giao dịch sẽ giúp minh bạch hóa thị trường, hỗ trợ cơ quan quản lý trong việc dự báo, điều tiết và chống thất thu thuế.

Đây còn là tiền đề để xây dựng Sở Giao dịch hàng hóa TP.HCM, góp phần hình thành thị trường hàng hóa phái sinh - một trong ba cấu phần quan trọng của Trung tâm tài chính quốc tế.

Hoạt động mua bán heo mảnh tại chợ đầu mối Hóc Môn. Ảnh: TÚ UYÊN

Thí điểm giao dịch trong phạm vi hẹp

Theo Ban chỉ đạo, TP.HCM có đầy đủ điều kiện triển khai. Cụ thể, thành phố hiện là thị trường tiêu thụ thịt heo lớn nhất nước với giá trị trên 25.000 tỉ đồng mỗi năm.

TP.HCM cũng có lợi thế lớn với hai chợ đầu mối hoạt động ổn định, năm nhà máy giết mổ công nghiệp. Đặc biệt, thành phố đã triển khai thành công hệ thống truy xuất nguồn gốc thịt heo và cơ chế đặc thù xây dựng Trung tâm tài chính quốc tế. Đây được xem là nền tảng quan trọng để thành lập sàn giao dịch.

Tuy nhiên, việc áp dụng trực tiếp các mô hình quốc tế gặp nhiều khó khăn do sự khác biệt về trình độ sản xuất, hành lang pháp lý và tập quán thương mại.

Do đó, Ban chỉ đạo kiến nghị UBND TP.HCM giao Sở Công Thương tiếp tục phối hợp với Sở Giao dịch Hàng hóa Việt Nam (MXV), Hội Công nghệ cao TP.HCM và các đơn vị liên quan. Các bên sẽ triển khai những công việc cần thiết để sẵn sàng vận hành thí điểm.

Cụ thể là xây dựng mô hình và hệ thống phần mềm giao dịch, chuẩn bị hạ tầng kỹ thuật. Đồng thời, kết nối với các đối tác trong chuỗi cung ứng như trang trại, cơ sở giết mổ, logistics, kho bãi và đơn vị kiểm định.

Tiến hành thử nghiệm mô hình thí điểm giao dịch qua sàn trong phạm vi hẹp, sau đó đánh giá, hoàn thiện và báo cáo UBND TP.HCM.

Ban chỉ đạo cũng kiến nghị thành phố giao Sở Nông nghiệp và Môi trường chia sẻ thông tin các cơ sở chăn nuôi, giết mổ uy tín để mời họ tham gia thí điểm.

Sở này cũng sẽ hỗ trợ MXV xây dựng bộ tiêu chí, quy trình kiểm soát dịch bệnh đối với thịt heo giao dịch qua sàn.

Song song đó, các cơ quan chức năng cần tăng cường kiểm tra, ngăn chặn heo nhập lậu, heo không đảm bảo chất lượng (dùng chất cấm, bơm nước…) và công khai các trường hợp vi phạm.

Các chợ đầu mối được đề nghị phối hợp với MXV để lựa chọn, giới thiệu thương nhân tham gia thí điểm. Các chợ cũng chia sẻ dữ liệu giao dịch để phục vụ công tác quản lý, giám sát thị trường.

TÚ UYÊN