Thủ tướng Hà Lan sẽ giữ chức Tổng thư ký NATO

Phát biểu trong cuộc họp báo chung với Ngoại trưởng Mỹ Antony Blinken, đương kim Tổng thư ký Stoltenberg không xác nhận nhưng cũng chẳng phủ nhận thông tin trên. Ông nói rằng “Rõ ràng chúng tôi đã tiến rất gần đến lựa chọn cuối cùng cho vị trí Tổng thư ký NATO. Đây là tin tốt”.

“Tôi nghĩ Rutte là ứng viên hàng đầu. Ông ấy có nhiều kinh nghiệm ở cương vị thủ tướng, một người bạn và đồng nghiệp thân thiết. Vì vậy tôi tin liên minh sẽ sớm quyết định người kế nhiệm tôi”, theo Tổng thư ký Stoltenberg.

Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte - Ảnh: Reuters

Thách thức mà người kế nhiệm đối mặt không hề đơn giản. Tân lãnh đạo phải duy trì được sự hỗ trợ dành cho Ukraine trong cuộc chiến chống lại Nga, tuy nhiên cần tránh gây leo thang căng thẳng đến mức làm bùng lên xung đột trực tiếp giữa khối với Moscow.

Trong hơn 2 năm qua, Thủ tướng Rutte luôn thuộc nhóm chính trị gia thúc đẩy châu Âu hỗ trợ quân sự cho Ukraine, nhiều lần nhấn mạnh cần đánh bại Nga trên chiến trường để đảm bảo hòa bình ở châu Âu. Hà Lan dưới thời ông nắm quyền đã tăng chi tiêu quốc phòng vượt trên ngưỡng 2% GDP mà NATO yêu cầu, đầu tư mạnh mẽ cho quân đội, đồng thời viện trợ Kyiv đạn dược, máy bay không người lái và chiến đấu cơ F-16.

Chỉ vài giờ trước lúc NOS đưa tin, Hungary và Slovakia đều tỏ rõ sự ủng hộ dành cho Thủ tướng Rutte, qua đó giúp con đường trở thành Tổng thư ký NATO của nhà lãnh đạo Hà Lan bớt đi trở ngại lớn.

Thủ tướng Viktor Orban viết trên mạng xã hội rằng người đồng cấp Hà Lan cam kết tôn trọng thỏa thuận Hungary không tham gia nỗ lực viện trợ Ukraine đạt được trước đó, nên nước này quyết định ủng hộ ông giữ chức Tổng thư ký NATO.

Slovakia cũng đưa ra tuyên bố ủng hộ. Trước đó họ đòi hỏi người kế nhiệm ông Stoltenberg phải giúp bảo vệ không phận nước mình sau khi Bratislava đã chuyển giao hệ thống phòng không S-300 cho Kyiv, các đồng minh lại lấy đi loạt hệ thống Patriot đặt tại đây.

Tổng thư ký Stoltenberg chuẩn bị kết thúc nhiệm kỳ vào ngày 1.10, sau 10 năm giữ chức. NATO dưới thời ông chuyển trọng tâm từ chống khủng bố ở nơi xa xôi như Afghanistan về nâng cao phòng thủ đối phó Nga. Khối kết nạp thêm 4 quốc gia là Montenegro, Bắc Macedonia, Phần Lan, Thụy Điển.

Cẩm Bình