Tháo gỡ vướng mắc mặt bằng Dự án Đô thị xanh
HNN - Dự án (DA) Chương trình Phát triển các đô thị loại II (các đô thị xanh) - DA thành phần Thừa Thiên Huế (nay là TP. Huế) (gọi tắt DA Đô thị xanh) vẫn còn nhiều vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng (GPMB), ảnh hưởng đến tiến độ chung toàn DA.

Dự án Đô thị xanh chỉnh trang, kè đường bờ sông thuộc khu vực quận Phú Xuân
Chờ mặt bằng
DA Đô thị xanh được UBND tỉnh (nay là UBND thành phố) phê duyệt năm 2016 (điều chỉnh năm 2023), bao gồm 10 gói thầu với giá trị xây lắp hơn 1.000 tỷ đồng. Đến nay, 2 gói thầu đã hoàn thành đưa vào sử dụng, đang triển khai thi công 8 gói thầu với giá trị đã giải ngân là 761 tỷ đồng, đạt hơn 73%. DA hoàn thành không chỉ cải thiện và mở rộng mạng lưới giao thông, từng bước hoàn thiện đồng bộ cơ sở hạ tầng, tạo động lực cho phát triển đô thị, mà còn thúc đẩy phát triển kinh doanh thương mại dịch vụ và khai thác tiềm năng du lịch.
Theo Ban Quản lý DA Đô thị xanh, tiến độ GPMB các hạng mục công trình chưa đáp ứng tiến độ thi công của các gói thầu theo hợp đồng đã ký, ảnh hưởng tiến độ chung toàn DA. Tổng DA bao gồm 10 gói thầu xây lắp, trong đó có 6 gói thầu cần GPMB với 2.645 hộ gia đình và tổ chức bị ảnh hưởng; đến nay đã phê duyệt đền bù hỗ trợ 2.481 hộ gia đình và tổ chức, còn lại 164 hộ gia đình và tổ chức chưa phê duyệt.
Đơn cử, tại gói thầu số 24 gồm thi công hệ thống thoát nước và vỉa hè 4 phường nội thành; nạo vét và kè hồ kinh thành; chỉnh trang và xây dựng kè dọc bờ sông Đông Ba với giá trị hợp đồng hơn 233 tỷ đồng, khởi công năm 2021 do Công ty CP Xây dựng và Thương mại 299 thực hiện. Giá trị thực hiện lũy kế đến nay khoảng 198 tỷ đồng, đạt gần 85% giá trị hợp đồng.
Tuy nhiên, công tác GPMB tại gói thầu này vẫn còn nhiều vướng mắc, số hộ chưa phê duyệt đền bù 161 hộ, dẫn đến nhà thầu mới chỉ bàn giao đưa vào sử dụng 10/16 tuyến đường nội thành và chỉ thi công hoàn thành phần mặt đường, vỉa hè, thoát nước mưa, cây xanh, điện chiếu sáng trong phạm vi đã bàn giao mặt bằng.
Các vướng mắc GPMB của gói thầu này bao gồm còn 183 hộ dân chưa nhận tiền đền bù, lý do vướng thừa kế, có ý kiến về giá đền bù thấp, do tách quận nên chưa chuyển đổi tài khoản giữa Trung tâm Phát triển quỹ đất TP. Huế (cũ) sang Trung tâm Phát triển quỹ đất quận Thuận Hóa và Phú Xuân. Khu vực Eo bầu Thượng thành còn 21 hộ chưa bàn giao mặt bằng ảnh hưởng đến thi công hạng mục vỉa hè. Ngoài ra đến nay, UBND quận Thuận Hóa và quận Phú Xuân vẫn chưa ban hành giá đất cụ thể để tính tiền bồi thường theo quy định của Luật Đất đai.
Gia hạn hiệp định vay
Theo Ban Quản lý DA, tháng 7/2024, Thủ tướng Chính phủ có quyết định về điều chỉnh thời gian thực hiện và sử dụng vốn kết dư từ DA Đô thị xanh, vay vốn Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB). Theo đó, DA sẽ được điều chỉnh thời gian thực hiện đến 30/6/2028 thay vì 30/6/2024 như quyết định phê duyệt ban đầu. Sau khi hiệp định vay được ký kết giữa ADB và Bộ Tài chính, Sở Tài chính sẽ tham mưu UBND TP. Huế trình Bộ Tài chính kế hoạch vốn Trung ương cấp phát năm 2025 và kế hoạch vốn trung hạn 2026 - 2030 để thực hiện DA theo đúng quy định.
Chính phủ cũng cho phép sử dụng vốn kết dư của DA là 23,857 triệu USD, đương đương hơn 552,7 tỷ đồng, trong đó, nguồn vốn vay của ADB là 15,448 triệu USD, tương đương hơn 374,8 tỷ đồng và vốn đối ứng từ ngân sách địa phương là 8,409 triệu USD, tương đương hơn 177,8 tỷ đồng. Mục tiêu sử dụng vốn kết dư để đầu tư bổ sung các hạng mục như kênh sinh thái khu A - Khu đô thị mới (KĐTM) An Vân Dương, cải tạo đường bộ, bao gồm xây dựng mới 2 đoạn đường tại khu B - KĐTM An Vân Dương…
Đối với việc sử dụng nguồn vốn kết dư, theo Ban Quản lý DA, sau khi tổng hợp, rà soát, nguồn vốn vay ADB chưa sử dụng của DA Đô thị xanh là 15,448 triệu USD, tương đương hơn 374,8 tỷ đồng. Ngày 26/3/2024, ADB đã có Công thư thống nhất danh mục công trình sử dụng vốn dư và điều chỉnh thời gian đóng khoản vay DA Đô thị xanh đến 30/6/2028. Tháng 7/2024, Thủ tướng Chính phủ đã có quyết định về việc điều chỉnh thời gian thực hiện và sử dụng vốn dư DA Đô thị xanh vay vốn ADB. Tháng 2/2025, HĐND TP. Huế ban hành nghị quyết về điều chỉnh chủ trương đầu tư DA Đô thị xanh. Tháng 3/2025, UBND TP. Huế cũng đã ban hành quyết định về việc điều chỉnh DA này. Hiện nay, Ban Quản lý DA đang thực hiện công tác mời thầu tư vấn khảo sát, thiết kế lập hồ sơ báo cáo nghiên cứu khả thi điều chỉnh.
Ông Võ Văn Việt, Giám đốc Ban Quản lý DA Đô thị xanh cho biết, tiến độ GPMB một số hạng mục công trình chưa đáp ứng tiến độ thi công của các gói thầu theo hợp đồng đã ký kết, dẫn đến ảnh hưởng tiến độ chung toàn DA. Theo hiệp định được ký với nhà tài trợ, thời gian kết thúc hiệp định vay là ngày 30/6/2024, hiện nay các cơ quan đang tiến hành gia hạn hiệp định vay nên ảnh hưởng đến công tác giải ngân nguồn vốn nước ngoài. Chủ đầu tư đề nghị các địa phương, đơn vị liên quan đẩy nhanh công tác bồi thường, GPMB đáp ứng tiến độ thực hiện DA, sớm bàn giao các hạng mục đã hoàn thành đưa vào sử dụng.
Lũy kế nguồn vốn bố trí cho DA Đô thị xanh đến nay hơn 1.329 tỷ đồng, giải ngân hơn 1.196 tỷ đồng, đạt tỷ lệ hơn 90%. Trong đó, vốn đối ứng địa phương bố trí hơn 479 tỷ đồng, giải ngân hơn 465 tỷ đồng; vốn nước ngoài hơn 850 tỷ đồng, giải ngân hơn 731 tỷ đồng. Nguồn vốn bố trí năm 2024 hơn 447 tỷ đồng, đã giải ngân 314 tỷ đồng, đạt tỷ lệ 70,3%.