Spa, nghỉ dưỡng tưởng chữa lành mà thực ra là chăm sóc giả tạo

Trong thời đại công nghiệp tiêu dùng hiện nay, việc chăm sóc bản thân thường bị đồng nhất với những buổi spa thư giãn, khóa học yoga hay những phương pháp chăm sóc da, dưỡng tóc đắt tiền…

Tuy nhiên, với vai trò là chuyên gia trong lĩnh vực sức khỏe tâm thần của nữ giới, bác sĩ Pooja Lakshmin nhận ra đây chỉ là những phương pháp “chăm sóc bản thân giả tạo” - một kiểu giải pháp tạm thời nhưng không giải quyết được vấn đề dài hạn.

Sách Chăm sóc bản thân thực sự. Ảnh: HQ.

Định nghĩa lại về chăm sóc bản thân

Trong cuốn sách Chăm sóc bản thân thật sự, Pooja Lakshmin đã đưa ra những phân tích và bằng chứng cho thấy xã hội hiện nay đã đặt nhiều gánh nặng tinh thần lên phụ nữ, khiến họ kiệt sức, mất kết nối và có xu hướng gặp nhiều vấn đề về sức khỏe tâm lý như trầm cảm, lo âu… Nhưng thay vì giải quyết nguyên nhân vấn đề, chúng ta lại thực hành những phương pháp chăm sóc bản thân giả tạo và xem nó như giải pháp cho một vấn đề xã hội.

Trên cuốn sách, Pooja Lakshmin không chỉ bóc trần những phương pháp chăm sóc bản thân giả tạo (từ các video yoga bên bờ biển đến hình ảnh những món đồ sang trọng với hashtag #SelfCare) mà còn mở ra một góc nhìn hoàn toàn khác về việc chăm sóc bản thân.

Cô định nghĩa rằng việc chăm sóc bản thân thực thụ không nằm ở những món đồ bạn mua hay những việc bạn làm, mà ở cách bạn đưa ra các quyết định quan trọng để bảo vệ sức khỏe tinh thần và thể chất của chính mình.

Theo Pooja Lakshmin, trong phương pháp chăm sóc bản thân giả tạo, ở một thời điểm nhất định, việc chạy bộ có thể cải thiện tâm trạng của bạn nhưng không thể thay đổi hoàn cảnh đã khiến bạn kiệt sức, mệt mỏi hay suy sụp. Ngược lại, chăm sóc bản thân thực thụ là đào sâu hơn và xác định các nguyên tắc cốt lõi có thể giúp cho việc ra quyết định.

Khi áp dụng những nguyên tắc này vào cuộc sống, bạn không chỉ cảm thấy nhẹ nhõm ở hiện tại mà còn xây dựng được một lối sống có thể ngăn chặn vấn đề ngay từ đầu. Nói cách khác, áp dụng phương pháp chăm sóc bản thân giả tạo là đối phó, trong khi thực hành chăm sóc bản thân thực thụ là nắm thế chủ động.

“Chăm sóc bản thân thực thụ - khi bạn nhìn vào bên trong mình và đưa ra quyết định sau khi đã suy ngẫm cũng như cân nhắc cẩn thận - là một cách để khẳng định quyền tự chủ. Nó có nghĩa là đối mặt trực tiếp với sự độc hại và tổn thương mà nền văn hóa của chúng ta gây ra cho phụ nữ. Nó có nghĩa là xác định điều nào phù hợp với bản thân chúng ta, điều nào không”, Pooja Lakshmin cho biết.

Trong thời đại công nghiệp tiêu dùng hiện nay, việc chăm sóc bản thân thường bị đồng nhất với việc thụ hưởng những dịch vụ cao cấp. Đồ họa: Mỷ Thi.

Chăm sóc bản thân thật sự là một cách sống

Với vai trò là một chuyên gia hàng đầu trong lĩnh vực sức khỏe tinh thần phụ nữ, Lakshmin không chỉ đưa ra góc nhìn về cách chúng ta chăm sóc bản thân mà còn cung cấp một lộ trình rõ ràng với các bài tập, câu hỏi và công cụ thực tế để mỗi người tự xây dựng phương pháp chăm sóc bản thân phù hợp với mình.

Pooja Lakshmin nhiều lần nhấn mạnh việc chăm sóc bản thân thật sự không phải là danh từ mà là động từ, là quá trình diễn ra bên trong giúp chúng ta hướng tới sức khỏe tinh thần lành mạnh và tái định hình cách chúng ta tương tác với người khác.

Đó không phải là một giải pháp nhanh chóng như viết nhật ký hay kỳ nghỉ dưỡng sang trọng có kèm dịch vụ spa, mà đòi hỏi chúng ta phải tự nhận thức dựa trên bốn nguyên tắc: thiết lập ranh giới, đối xử tử tế với chính mình, xác định giá trị cốt lõi, và sử dụng quyền tự chủ.

Điểm đặc biệt của Chăm sóc bản thân thật sự là ở chỗ Pooja Lakshmin không chỉ đưa ra nhiều ví dụ từ những câu chuyện thực tế mà còn dẫn chứng nhiều số liệu và nghiên cứu chuyên ngành để làm cơ sở cho phân tích của mình. Ngoài ra, cô cũng không ngần ngại chia sẻ những thất bại trong việc chăm sóc bản thân ở quá khứ để làm ví dụ cho bạn đọc, từ đó giúp mỗi người tự nhìn nhận lại những thói quen của mình và có những thay đổi phù hợp.

Pooja Lakshmin nhìn nhận: “Trong khi chăm sóc bản thân giả tạo khiến bạn ngày càng xa rời chính mình, chăm sóc bản thân thực thụ sẽ luôn đưa bạn đến gần phiên bản thật nhất của mình. Đó là quá trình tìm hiểu bản thân bạn, con người thật của bạn, với những giá trị cốt lõi, niềm tin và mong muốn của riêng bạn.

Đó là quá trình ra quyết định diễn ra bên trong buộc chúng ta phải tự suy ngẫm và quan sát chính mình một cách trung thực và kiên định. Khi bắt đầu thấy vẻ ngoài của mình phản ánh đúng phần bên trong con người mình, đó chính là lúc bạn biết mình đang chăm sóc bản thân thực thụ”.

Minh Châu