Sơn La làm gì để tiêu thụ ổn định trái cây chính vụ?

Thay vì chỉ tiêu thụ quả theo cách truyền thống là phụ thuộc mối buôn và bán đổ về các chợ, “thủ phủ” mận hậu Phiêng Khoài của huyện Yên Châu, Sơn La những năm gần đây đã tập trung nâng cấp vùng trồng mận công nghệ cao để thu hút các đối tác lớn ký kết tiêu thụ, đồng thời đưa sản phẩm quả lên sàn thương mại điện tử để mở rộng thị trường...

Mận hậu Phiêng Khoài, Yên Châu, Sơn La được quảng bá, tiêu thụ bằng nhiều hình thức.

Ông Nguyễn Văn Toàn, Chủ tịch UBND xã Phiêng Khoài thông tin: Năm nay UBND xã đã liên kết với Tổng công ty bưu điện Việt Nam, đưa các sản phẩm nông sản lên sàn thương mại điện tử; ký kết với bưu điện tỉnh Sơn La để được hỗ trợ vận chuyển; ký kết với sàn nông sản bưu điện để đưa quả mận hậu đến 2.400 điểm bán trong cả nước, có phiên livestream để xúc tiến tiêu thụ… Đồng thời sẽ kết nối với các đơn vị uy tín trong và ngoài nước để đưa quả mận hậu tiêu thụ trong nước cũng như xuất khẩu sang các thị trường khác.

Cùng với mận hậu, nhiều vùng xoài ở Sơn La cũng đang bước vào vụ thu hoạch, với sản lượng năm nay khoảng 77.000 tấn quả xoài. Ngoài tiêu thụ quả tươi trong nước và xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc, dự kiến có khoảng 1/3 sản lượng xoài được đưa vào chế biến tại Trung tâm chế biến rau quả Doveco Sơn La.

Dây chuyền sản xuất xoài sấy lạnh của Trung tâm chế biến rau quả Doveco Sơn La

Bà Nguyễn Hằng Nga, Giám đốc Trung tâm Chế biến rau quả Doveco Sơn La cho biết: Dây chuyền sản xuất xoài lạnh đã đi vào hoạt động được khoảng hai tuần nay. Hiện mới vào vụ nên Trung tâm đang thu mua khoảng 150 tấn quả/ ngày, vào chính vụ thì sẽ tăng khối lượng. Dự kiến vụ xoài năm nay sẽ tiêu thụ khoảng 25.000 - 30.000 tấn xoài trên địa bàn toàn tỉnh Sơn La.

Khoảng 1/3 sản lượng xoài toàn tỉnh Sơn La được đưa vào nhà máy chế biến.

"Chúng tôi thu mua với hai hình thức, một là ký hợp đồng liên kết với hợp tác xã, thu mua trực tiếp tại nhà máy; hai là đầu tư bao trái tại các vùng trồng trên địa bàn, nhà máy bố trí người để thu mua trực tiếp tại vườn. Về giá cả đối với cả hai hình thức trên, cộng tất cả chi phí vận chuyển về tới nhà máy, chúng tôi thực hiện theo đúng cam kết với UBND tỉnh là mua với giá từ 7.000 - 10.000 đồng/kg. Tiêu chuẩn quả xoài nhập về nhà máy có trọng lượng từ 450 gam/quả trở lên, đã vào xơ, độ ngọt vào khoảng 8 %..."- Bà Nguyễn Hằng Nga cho biết thêm.

Tỉnh Sơn La hiện có hơn 85.000 ha cây ăn quả và sơn tra, sản lượng năm 2025 ước đạt 510.000 tấn. Nhiều sản phẩm đã vươn ra thị trường quốc tế, trong đó có các thị trường khó tính như Mỹ, châu Âu, Nhật Bản, Hàn Quốc, mở ra cơ hội lớn cho sản phẩm quả của Sơn La.

HTX Nông nghiệp Quyết Thanh, thị xã Mộc Châu, Sơn La chế biến sản phẩm mận sấy dẻo.

Hoạt động của 17 nhà máy và hơn 540 cơ sở chế biến nông sản trên địa bàn tỉnh Sơn La cũng đã góp phần giảm bớt áp lực tiêu thụ quả tươi và tăng giá trị cho sản phẩm. Nhiều loại trái cây đã được các doanh nghiệp và HTX thu mua, chế biến thành các sản phẩm như trái cây sấy dẻo, sấy giòn, nước cốt, nước ép và long nhãn… Trong đó có nhiều sản phẩm đạt chứng nhận OCOP, có thương hiệu trên thị trường.

Vụ xoài Sơn La năm nay dự ước đạt 77.000 tấn quả.

Theo ông Nguyễn Thành Công, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Sơn La, các phương án tiêu thụ, xuất khẩu, chế biến được tỉnh chỉ đạo thực hiện đồng bộ trên địa bàn, nhất là với các sản phẩm quả đang vào chính vụ như mận hậu, xoài, tới đây là quả nhãn…

"Một là tiêu thụ tại thị trường nội địa, từ các chợ đầu mối đến hệ thống siêu thị trong cả nước, Sơn La đưa các sản phẩm xoài, mận và tiến tới đưa quả nhãn vào hệ thống siêu thị phục vụ thị trường Việt Nam. Thứ hai là nỗ lực đưa các sản phẩm vào các nhà máy chế biến, góp phần giải bài toán cùng một thời điểm sản lượng thu hoạch lớn, và chế biến sâu để tăng giá trị của sản phẩm… Đồng loạt các nhiệm vụ, giải pháp đã được triển khai đảm bảo đồng bộ giữa thị trường trong nước, tổ chức sản xuất, chế biến và quảng bá, giới thiệu, xuất khẩu các sản phẩm ra thị trường quốc tế; gắn với đó là thường xuyên nắm bắt thị trường tiêu thụ sản phẩm nông sản." - ông Công nói.

Việc chế biến góp phần giảm áp lực tiêu thụ quả tươi, tăng giá trị sản phẩm.

Vừa qua, các lễ hội nông sản, trái cây gắn với mùa thu quả của các địa phương ở Sơn La đã được tổ chức như: ngày hội hái mận xã Phiêng Khoài, lễ hội xoài huyện Yên Châu, ngày hội hái quả Mộc Châu… Tỉnh Sơn La cũng đã tổ chức lễ khởi hành đưa quả mận hậu Sơn La lên các chuyến bay của Vietnam Airlines và vào hệ thống phân phối bán lẻ của SaiGon Co.op; Go! và WinComerce. Các tuần hàng nông sản, trái cây Sơn La tại chuỗi siêu thị trên toàn quốc thời gian gần đây đã thu hút sự quan tâm của người tiêu dùng, góp phần mở rộng thị trường, nhất là tại khu vực miền Nam.

Lê Hạnh/VOV-Tây Bắc