Palestine hối thúc Mỹ thay đổi chính sách về Jerusalem
Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas. Ảnh: AFP-TTXVN
* Iran kêu gọi Mỹ thực hiện các nghĩa vụ quốc tế, ngừng gây sức ép
Theo phóng viên TTXVN tại Trung Đông, Tổng thống Palestine Mahmoud Abbas ngày 8/11 cho biết sẽ hối thúc ông Joe Biden, người được các hãng truyền thông Mỹ đưa tin giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vừa qua, dời Đại sứ quán Mỹ tại Israel từ Jerusalem về Tel Aviv và hủy bỏ việc công nhận thành phố linh thiêng Jerusalem là thủ đô của Israel.
Cố vấn cấp cao Chính quyền Palestine Nabil Shaath cho biết Tổng thống Abbas đã gửi thư riêng chúc mừng ông Biden, đồng thời bày tỏ mong muốn hợp tác với chính quyền mới của Mỹ để tăng cường quan hệ Palestine - Mỹ, mang lại tự do, độc lập, công bằng cho nhân dân Palestine, cũng như hoạt động vì hòa bình, ổn định và an ninh cho tất cả mọi người trong khu vực và trên toàn thế giới.
Theo bức thư, Palestine sẵn sàng quay lại bàn đàm phán với Israel do Mỹ làm trung gian. Tuy nhiên, Tổng thống Abbas nhấn mạnh điều đó sẽ chỉ xảy ra nếu các cuộc thương lượng được nối lại ở nơi đã đàm phán năm 2016, dưới thời chính quyền Tổng thống Barack Obama.
Ngoài ra, ông Shaath cho biết Chính quyền Palestine cũng sẽ yêu cầu Mỹ mở lại cơ quan đại diện ngoại giao Palestine tại Washington và nối lại viện trợ của Mỹ cho Ramallah thông qua Cơ quan Liên hợp quốc phụ trách cứu trợ người Palestine (UNRWA).
Jerusalem là thành phố linh thiêng đối với cả người Hồi giáo và người Do Thái. Sau cuộc chiến tranh 6 ngày năm 1967, Israel đã chiếm Đông Jerusalem và sáp nhập vào lãnh thổ của mình, động thái không được cộng đồng quốc tế công nhận.
Sau khi lên nắm quyền, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã công nhận Jerusalem là thủ đô của Israel và dời Đại sứ quán Mỹ tại Israel đến thành phố này vào tháng 5/2018. Hành động Mỹ đã làm dấy lên làn sóng phản đối Liên minh châu Âu (EU) cũng nhiều nước Ả-rập, bởi người dân Palestine luôn coi Đông Jerusalem sẽ là thủ đô của Nhà nước Palestine trong tương lai.
Cùng ngày, Liên đoàn Ả-rập (AL) đã hoan nghênh Liên Hợp Quốc thông qua 6 nghị quyết ủng hộ người dân Palestine và phản đối Israel mở rộng các khu định cư trên vùng lãnh thổ chiếm đóng của Palestine.
Tuyên bố của AL nêu rõ 6 nghị quyết này đã phản ánh cam kết của cộng đồng quốc tế đối với sự nghiệp và quyền lợi hợp pháp của người dân Palestine, trong đó quan trọng nhất là quyền tự quyết và quyền trở về quê hương của người tị nạn Palestine.
Trợ lý Tổng thư ký AL phụ trách các vấn đề Palestine và vùng lãnh thổ Ả-rập bị chiếm đóng, ông Saeed Abu Ali cho biết các nghị quyết của LHQ đã ủng hộ UNRWA, đồng thời chỉ trích Israel mở rộng các khu định cư trên vùng lãnh thổ chiếm đóng của Palestine.
Quan chức AL cũng kêu gọi các nước cam kết đóng góp tài chính cho UNRWA thực hiện hành động của mình để cơ quan của LHQ có thể tiếp tục hoạt động và vượt qua những thách thức do đại dịch viêm đường hô hấp cấp COVID-19 gây ra.
* Ngày 8/11, Bộ Ngoại giao Iran đã lên tiếng kêu gọi Mỹ ngừng gây sức ép kinh tế đối với nước này. Theo phóng viên TTXVN tại khu vực Trung Đông, phát biểu trên truyền hình nhà nước, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Saeed Khatibzadeh nhấn mạnh chính quyền Mỹ "phải đền bù cho các biện pháp trong quá khứ và ngừng cuộc chiến kinh tế chống lại nước Cộng hòa Hồi giáo".
Ông Khatibzadeh cho biết thêm: “Chúng tôi đang chờ đợi các bước đi thiết thực” của Mỹ, đồng thời cho rằng Washington nên cam kết thực hiện các nghĩa vụ quốc tế của mình.
Theo quan chức ngoại giao này, chính Mỹ đã "vi phạm" các nghĩa vụ của họ liên quan đến thỏa thuận hạt nhân đã ký kết với Iran. Mỹ cũng nên đền bù những tổn thất mà Tehran phải gánh chịu do sức ép kinh tế của Washington.
Cùng ngày, Ngoại trưởng Iran Mohammad Javad Zarif đã kêu gọi các nước láng giềng hợp tác nhằm đạt được những lợi ích chung, sau khi truyền thông Mỹ đưa tin ứng cử viên tổng thống của Đảng Dân chủ - ông Joe Biden đã vượt qua đương kim Tổng thống Donald Trump trong cuộc bầu cử tổng thống.
Trên mạng xã hội Twitter, Ngoại trưởng Zarif nhấn mạnh Iran hy vọng tất cả các nước coi đối thoại là cách duy nhất để chấm dứt những bất đồng và căng thẳng, hướng tới cùng nhau tạo dựng một tương lai tốt đẹp hơn cho khu vực.
Năm 2015, Iran ký thỏa thuận hạt nhân mang tên Kế hoạch Hành động Chung Toàn diện (JCPOA) với Nhóm P5+1 (gồm 5 nước thành viên thường trực Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc là Mỹ, Anh, Pháp, Nga, Trung Quốc cùng với Đức).
Theo thỏa thuận, Iran thu hẹp chương trình hạt nhân để đổi lấy việc dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt. Lệnh cấm vận vũ khí của Liên Hợp Quốc áp đặt với Iran đã hết hiệu lực từ ngày 18/10 vừa qua theo các điều khoản của nghị quyết Liên Hợp Quốc xác nhận thỏa thuận hạt nhân JCPOA.
Tuy nhiên, dưới thời Tổng thống Trump, Mỹ đã rút khỏi JCPOA năm 2018 và đơn phương áp dụng trở lại các biện pháp trừng phạt Iran. Trong năm nay, Mỹ đã cố gắng vận động để khôi phục các lệnh trừng phạt quốc tế đối với Iran, nhưng tất cả dự thảo nghị quyết do Washington đưa ra đều bị bác bỏ.
Ngày 7/11 (giờ Mỹ), các hãng truyền thông lớn tại Mỹ đồng loạt dẫn kết quả kiểm phiếu mới nhất tại bang Pennsylvania nghiêng về phe Dân chủ đã giúp ông Biden giành được tổng cộng 273 phiếu đại cử tri, vượt mức 270 phiếu cần thiết trong tổng số 538 phiếu để trở thành Tổng thống Mỹ.
