Những thay đổi quan trọng của Kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025

-Thưa bà! Năm 2025 là năm đầu tiên thi tốt nghiệp THPT theo Chương trình Giáo dục phổ thông 2018. Đề nghị bà cho biết cụ thể hơn những quy định về kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025?

-Năm 2025 có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, là năm đầu tiên tổ chức kỳ thi và tuyển sinh theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018. Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) chủ trì, phối hợp với các bộ, cơ quan liên quan xây dựng, triển khai phương án tổ chức thi tốt nghiệp THPT giai đoạn 2025- 2030. Thực hiện chỉ đạo này, Bộ GD&ĐT đã có sự chuẩn bị từ rất sớm. Ngày 28/11/2023, Bộ trưởng Bộ GD&ĐT đã ban hành Quyết định số 4068/QĐ-BGDĐT về việc phê duyệt “Phương án tổ chức kỳ thi và xét công nhận tốt nghiệp THPT từ năm 2025”.

Để chủ động, tích cực chuẩn bị kỹ các điều kiện cần thiết bảo đảm nâng cao chất lượng dạy, học và tổ chức tốt kỳ thi, tuyển sinh năm 2025, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Chỉ thị số 37/ CT-TTg ngày 7/10/2024 về tăng cường công tác chỉ đạo, phối hợp, tổ chức kỳ thi tốt nghiệp THPT và tuyển sinh đại học, giáo dục nghề nghiệp năm 2025. Ngày 24/12/2024, Bộ GD&ĐT đã ban hành Thông tư số 24/2024/TT-BGDĐT về Quy chế thi tốt nghiệp THPT. Trong đó, đặc biệt lưu ý với các đối tượng thí sinh tham gia dự thi như sau:

Đối với các thí sinh đang học lớp 12 năm học 2024-2025: Dự thi theo đề thi bám sát nội dung của Chương trình giáo dục phổ thông (GDPT) hiện hành cấp THPT, chủ yếu là chương trình lớp 12. Thí sinh phải đăng ký dự thi 2 môn bắt buộc: Ngữ văn, Toán và 1 bài thi tự chọn gồm 2 môn thi trong số các môn: Vật lý, Hóa học, Sinh học, Lịch sử, Địa lý, Giáo dục kinh tế và pháp luật, Tin học, Công nghệ (Công nghiệp, Nông nghiệp), Ngoại ngữ. Thí sinh chọn 2 môn thi của bài thi tự chọn trong số các môn đã được học ở lớp 12. Thí sinh được đăng ký dự thi môn Ngoại ngữ khác với môn Ngoại ngữ đang học tại trường phổ thông.

Đối với các thí sinh đã hoàn thành Chương trình giáo dục phổ thông/giáo dục thường xuyên trước năm 2025 nhưng chưa tốt nghiệp THPT thì dự thi theo đề thi của Chương trình giáo dục phổ thông/giáo dục thường xuyên 2006 như trước đây.

Học sinh lớp 12 năm học 2024-2025 sắp bước vào kỳ thi tốt nghiệp THPT 2025 với nhiều thay đổi quan trọng - Ảnh: TÚ LINH

Đối với các thí sinh đã có bằng tốt nghiệp THPT hoặc bằng tốt nghiệp trung cấp có nhu cầu dự thi lại để xét tuyển cao đẳng, đại học thì được chọn dự thi theo đề thi của một trong hai đối tượng nêu trên. Thí sinh được đăng ký môn thi theo nguyện vọng, riêng đối với bài thi tự chọn, thí sinh chỉ được chọn tối đa 2 môn thi.

-Việc thay đổi phương án thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025 có những điểm gì mới, thưa bà?

-Từ năm 2025, kỳ thi tốt nghiệp THPT có các điểm mới cơ bản sau: Rút ngắn thời gian tổ chức thi từ 4 buổi xuống còn 3 buổi. Môn thi, đề thi như đã công bố trong phương án thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025, cụ thể bổ sung thêm môn Tin học, Công nghệ (Công nghiệp, Nông nghiệp) - là những môn lần đầu tiên được tổ chức thi trong kỳ thi. Bổ sung thêm một số dạng thức câu hỏi thi mới đối với các môn thi trắc nghiệm (trước đây chỉ có 1 dạng thức câu hỏi thi trắc nghiệm).Tăng cường tính phân hóa của đề thi ở tất cả các môn để đạt được mục tiêu của kỳ thi như đã công bố trong phương án thi.

Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số mạnh hơn trong công tác tổ chức thi. Tất cả các đối tượng tham dự kỳ thi đều có thể đăng ký dự thi theo hình thức trực tuyến (giai đoạn trước đây, thí sinh tự do phải nộp hồ sơ theo hình thức trực tiếp); xác thực thông tin cá nhân và các ưu tiên cộng điểm kỳ thi qua cơ sở dữ liệu số. Truyền tải đề thi (số hóa) có thêm phương thức mới là qua hệ thống của Ban Cơ yếu Chính phủ bảo đảm nhanh, bảo mật, tiết kiệm thời gian và chi phí.

Sắp xếp điểm thi, phòng thi theo nguyên tắc hỗ trợ tối đa cho thí sinh không phải di chuyển phòng thi. Thí sinh chỉ dự thi tại 1 phòng thi duy nhất trong suốt kỳ thi. Xét công nhận tốt nghiệp trung học phổ thông, tăng tỉ lệ sử dụng kết quả đánh giá quá trình học tập ở cả lớp 10, 11 và 12 lên 50% (trước đây là 30% và chỉ sử dụng kết quả lớp 12) nhằm mục đích đánh giá toàn diện các năng lực của học sinh học theo Chương trình GDPT 2018 và tăng hiệu quả đạt được nhiều mục tiêu của kỳ thi. Thí sinh có chứng chỉ ngoại ngữ đáp ứng theo quy định được miễn thi môn Ngoại ngữ nhưng không quy thành 10 điểm trong xét công nhận tốt nghiệp. Bổ sung quy định để thí điểm thi trên máy tính khi có đủ điều kiện theo lộ trình như đã công bố trong phương án thi, thí điểm dần từ năm 2027 và khi đủ điều kiện sẽ triển khai đại trà sau năm 2030.

-Bà có thể cho biết trong định hướng ra đề thi của kỳ thi tốt nghiệp THPT năm 2025 có điểm gì lưu ý so với các năm trước?

-Thực hiện Kế hoạch số 1780/KH-BGDĐT ngày 27/10/2023 về việc xây dựng cấu trúc và định dạng đề thi cho kỳ thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025, Bộ GD&ĐT đã thành lập Hội đồng xây dựng cấu trúc định dạng đề thi phục vụ kỳ thi tốt nghiệp THPT từ năm 2025.

Theo đó, hội đồng đã xây dựng cấu trúc định dạng đề thi của 17 môn học, gồm: Ngữ văn, Toán, Ngoại ngữ (Tiếng Anh, Tiếng Nga, Tiếng Pháp, Tiếng Đức, Tiếng Hàn, Tiếng Nhật, Tiếng Trung), Hóa học, Vật lý, Sinh học, Lịch sử, Địa lý, Giáo dục kinh tế và pháp luật, Tin học, Công nghệ (Công nghiệp và Nông nghiệp).

Cấu trúc định dạng đề thi theo định hướng đánh giá năng lực, phù hợp với Chương trình giáo dục phổ thông 2018 và được thể hiện thông qua đề minh họa, bảng năng lực - cấp độ tư duy kèm theo. Theo Bộ GD&ĐT, qua thử nghiệm thực tế, đề thi được thiết kế theo định hướng đánh giá năng lực, đồng thời nâng cao khả năng phân loại thí sinh.

Từ năm 2025, các thí sinh chỉ thi 4 môn, bao gồm 2 môn thi bắt buộc (Ngữ văn, Toán) và 2 môn lựa chọn (trong số các môn còn lại được học ở lớp 12). Môn Ngữ văn sẽ thi theo hình thức tự luận, gồm: đọc hiểu (4 điểm) và viết (6 điểm). Các môn còn lại sẽ thi theo hình thức trắc nghiệm với đề thi gồm 3 phần: Phần 1 gồm các câu hỏi ở dạng thức trắc nghiệm nhiều lựa chọn; phần 2 gồm các câu hỏi ở dạng thức trắc nghiệm dạng đúng/sai; phần 3 gồm các câu hỏi ở dạng thức trắc nghiệm trả lời ngắn.

Theo cấu trúc định dạng đề thi, thời gian thi của môn Ngữ văn 120 phút; Toán 90 phút; các môn học khác 50 phút.

- Vậy ngành có những giải pháp gì để nâng cao chất lượng ôn tập phù hợp với sự đổi mới của kỳ thi?

- Sở GD&ĐT đã ban hành Công văn số 245/ SGDĐT-GDTrH-GDTX ngày 4/2/2025 về việc hướng dẫn tổ chức công tác ôn tập tốt nghiệp cho học sinh lớp 12 THPT và GDTX năm học 2024- 2025, yêu cầu hiệu trưởng các trường có cấp học THPT, giám đốc các trung tâm GDNN-GDTX triển khai các nhiệm vụ sau:

Chủ động khắc phục mọi khó khăn, phát huy tinh thần trách nhiệm, đoàn kết và sáng tạo của đội ngũ, triển khai đồng bộ và hiệu quả các giải pháp ôn thi tốt nghiệp THPT năm 2025 cho học sinh lớp 12. Hiệu trưởng phải chịu trách nhiệm trực tiếp và toàn diện về chất lượng, kết quả ôn thi đối với từng học sinh lớp 12 của đơn vị. Tiếp tục tư vấn giúp học sinh lựa chọn môn thi tốt nghiệp phù hợp với năng lực, nguyện vọng và định hướng nghề nghiệp của học sinh.

Hội đồng bộ môn cấp tỉnh các môn học xây dựng đề tham khảo để làm tài liệu dùng chung trong công tác ôn thi. Các cơ sở giáo dục có thể tổ chức đợt kiểm tra, thi thử tốt nghiệp đối với học sinh. Thực hiện phân tích kết quả kiểm tra, thi thử để đánh giá hiệu quả nội dung, phương pháp dạy ôn tập, dạy bổ sung kiến thức cho học sinh của giáo viên. Trong quá trình ôn tập, cần làm tốt công tác tư vấn, định hướng tâm lý đối với học sinh, giúp các em tự tin, hứng thú, phấn đấu nâng cao hiệu quả học tập sau mỗi lần thi thử.

Các cơ sở giáo dục cùng phối hợp với công đoàn cơ sở phát động đợt thi đua cao điểm nhằm phát huy mọi khả năng có thể, nhất là tinh thần trách nhiệm, cống hiến, đoàn kết, sáng tạo phấn đấu hoàn thành vượt mức chỉ tiêu chất lượng tốt nghiệp THPT năm 2025.

Trên cơ sở nguồn ngân sách nhà nước được cấp cùng các nguồn kinh phí hợp pháp khác, các cơ sở giáo dục cân đối để chi cho nhiệm vụ phụ đạo, ôn tập phù hợp, đúng quy định nhằm đảm bảo duy trì và nâng cao chất lượng giáo dục nói chung, nhất là chất lượng tốt nghiệp lớp 12.

-Xin cảm ơn bà!

Tú Linh (thực hiện)