Nhiều ca zona thần kinh biến chứng nặng do 'vẽ khoán', đắp lá

Mới đây, Bệnh viện Da liễu TP.HCM tiếp nhận bệnh nhân nam TVS (70 tuổi, ngụ tỉnh Long An) nhập viện trong tình trạng vùng da phía sau đầu và vùng lưng xuất hiện nhiều mụn mủ.

"Vẽ khoán" nhiều lần loét cả da đầu

Khai thác bệnh sử ghi nhận trước nhập viện khoảng 9 ngày, vùng đầu bệnh nhân tự nhiên đau, giật giật, sau đó xuất hiện nhiều mụn nước nên ông S vội đi "vẽ khoán".

“3 ngày liên tiếp, cứ sáng tôi đến nhà bà thầy khoán trong xóm, bà ấy lấy nhang đốt, sau đó khua lên chỗ vết thương nhưng không đỡ.

Sau đó tôi tìm đến một thầy khoán khác. Thầy lấy mực vẽ khoanh tròn vào vết thương và bôi dầu mù u nhưng tình trạng cũng không đỡ hơn. Vùng da đầu tôi xuất hiện nhiều mụn mủ, đau nhức, người sốt rất khó chịu. Đau quá nên tôi đi mua thuốc tây uống, thấy vùng da đầu của tôi, nhân viên nhà thuốc kêu lên bệnh viện tuyến trên ngay” - ông S kể.

Nhiều bệnh nhân zona thần kinh bị biến chứng nặng do điều trị sai cách. Ảnh: THẢO PHƯƠNG

Một bệnh nhân khác là NVL (87 tuổi, ngụ tỉnh Bình Thuận) nhập viện trong tình trạng vùng trán, đầu bên trái và mắt mưng mủ, sốt, đau rát nhiều, nhiễm trùng nặng.

Bệnh nhân cho biết cách nhập viện 3 ngày, vùng trán và mắt trái bị nổi rộp mụn nước, đau. Người nhà đã dùng nước lá trầu lau rửa và bệnh nhân uống thuốc không rõ loại. Vì bệnh ngày càng tăng nên bệnh nhân đi khám ở bệnh viện tỉnh và được chuyển tuyến lên Bệnh viện Da liễu TP.HCM.

Tiếp đó là bệnh nhân nam MVL (70 tuổi, ngụ tỉnh Lâm Đồng) trước đó có nổi mụn nước, bóng nước ở nửa mặt trái kèm đau ở nửa mặt trái. Nghe người quen chỉ, ông L có đi khoán.

Sau khoán, da của ông trở nên đỏ, loét và đóng mài, không lành nên ông đi khám và nhập Bệnh viện Da Liễu TP.HCM. Tại đây, ông L được chẩn đoán bị Herpes zoster bội nhiễm và viêm kết mạc mắt.

Zona thần kinh trẻ hóa, xuất hiện ở trẻ em

Theo thống kê, hàng năm Bệnh viện Da Liễu TP.HCM tiếp nhận và điều trị gần 10.000 trường hợp zona thần kinh. Trong đó có nhiều ca nhiễm trùng nặng, viêm mô tế bào nguy hiểm do bệnh nhân điều trị sai cách như đi khoán, đắp lá cây…

hàng năm Bệnh viện Da Liễu TP.HCM điều trị cho gần 10.000 ca zona thần kinh. Ảnh: THẢO PHƯƠNG

Bác sĩ chuyên khoa 2 Nguyễn Vũ Hoàng, Phó Giám đốc Bệnh viện Da liễu TP.HCM, cho biết zona thần kinh là bệnh do virus varicella-zoster (virus gây thủy đậu) gây ra. Sau khi khỏi thủy đậu, virus này không biến mất mà ẩn trong hạch thần kinh. Khi cơ thể suy giảm miễn dịch, virus sẽ tái hoạt động, lan theo dây thần kinh ra da và gây phát ban.

Theo ước tính, mỗi ngày có khoảng 20-30 bệnh nhân đến khám vì zona thần kinh. Bệnh này thường gặp ở người lớn tuổi, nhưng ngày nay có xu hướng trẻ hóa, thậm chí xuất hiện ở trẻ em.

Đáng chú ý, zona ở người lớn thường gây đau thần kinh rất dữ dội, có thể khiến người bệnh khóc vì đau. Chỉ cần một cơn gió nhẹ hoặc quần áo cọ vào vùng tổn thương cũng khiến bệnh nhân đau nhói không thể chịu nổi. Zona thần kinh còn dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm như viêm phổi, liệt dây thần kinh mặt hoặc tổn thương thính giác.

Những người trên 50 tuổi, hoặc người từ 18 tuổi trở lên có hệ miễn dịch suy giảm (như bệnh nhân ung thư, HIV/AIDS, ghép tạng hoặc đang sử dụng thuốc ức chế miễn dịch) nên tiêm phòng vaccine ngừa zona để giảm nguy cơ mắc bệnh và các biến chứng sau đó. Dù đã từng bị zona, người bệnh vẫn nên tiêm phòng vì có khoảng 5% khả năng tái phát.

Điều trị zona thần kinh không quá phức tạp nếu phát hiện sớm, chủ yếu dùng thuốc kháng virus như Acyclovir 800mg, uống 5 lần/ngày trong khoảng 7-10 ngày. Tuy nhiên, cơn đau sau zona có thể kéo dài hàng tháng, nhất là ở người cao tuổi.

“Bệnh nhân cần tuyệt đối tránh các phương pháp dân gian không hợp vệ sinh như đắp lá, vì có thể gây nhiễm trùng da, để lại sẹo xấu. Cần chủ động tiêm phòng và điều trị đúng cách sẽ giúp hạn chế biến chứng và bảo vệ sức khỏe lâu dài” - bác sĩ Hoàng khuyến cáo.

Cần chủ động tiêm phòng zona và điều trị đúng cách sẽ giúp hạn chế biến chứng. Ảnh: THẢO PHƯƠNG

Bác sĩ chuyên khoa 1 Trần Duy Cường, khoa Khám bệnh Bệnh viện Da liễu, cho biết zona thần kinh biểu hiện bằng các chùm mụn nước mọc theo dây thần kinh cảm giác. Tổn thương da gây đau rát và có thể nhiễm trùng nếu không chăm sóc đúng cách. Vệ sinh đúng cách giúp giảm đau, ngừa biến chứng và rút ngắn thời gian phục hồi.

Theo bác sĩ Cường, người bệnh cần giữ vệ sinh cơ thể, tắm rửa hàng ngày bằng nước ấm và sữa tắm dịu nhẹ. Với vùng tổn thương, chỉ nên rửa nhẹ bằng khăn mềm hoặc nước muối sinh lý 0,9% 2-3 lần/ngày, tránh xà phòng tẩy mạnh hay dung dịch sát khuẩn đậm đặc.

Sau khi vệ sinh, để da khô tự nhiên hoặc thấm nhẹ, hạn chế băng kín vùng bệnh trừ khi có chỉ định. Nếu cần che phủ, dùng gạc mỏng, sạch và thay mỗi ngày.

Đặc biệt không nên cào gãi hay cố ý làm vỡ mụn nước vì dễ gây nhiễm trùng và để lại sẹo xấu. Nếu mụn nước vỡ tự nhiên, cần vệ sinh và giữ khô thoáng.

Cần giặt riêng đồ dùng cá nhân để tránh lây virus; theo dõi dấu hiệu nhiễm trùng như sưng đỏ, mủ, sốt... và đến khám ngay khi có bất thường. “Việc tuân thủ điều trị bằng thuốc kháng virus, giảm đau và thuốc bôi theo chỉ dẫn bác sĩ là rất cần thiết” - bác sĩ Cường chia sẻ.

Khai trương phòng tiêm chủng ngừa zona, thủy đậu và HPV

Ngày 6-5, Bệnh viện Da Liễu TP.HCM khai trương Phòng tiêm chủng trực thuộc Khoa Khám bệnh. Phòng tiêm chủng tiêm các loại vaccine phòng ngừa các bệnh zona, thủy đậu và HPV. Đây là những bệnh lý da liễu phổ biến, có tỉ lệ mắc cao trong cộng đồng, là những vấn đề sức khỏe thường xuyên được tiếp nhận, điều trị tại bệnh viện.

THẢO PHƯƠNG