Hà Nội sẽ 'cởi trói' về thể chế, biến điểm nghẽn thành lợi thế cạnh tranh

Tăng trưởng mức 2 con số là mục tiêu thách thức

Ngày 7/3, UBND TP Hà Nội tổ chức hội thảo khoa học "Thúc đẩy tăng trưởng kinh tế cao nhất trong năm 2025 và phấn đấu đạt 2 con số giai đoạn 2026-2030". Theo Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh, năm 2025, Hà Nội được giao chỉ tiêu tăng trưởng kinh tế 8%. Trước đó, năm 2024, Hà Nội đạt tăng trưởng 6,52%. Lịch sử Hà Nội trong 15 năm gần đây có thời điểm tăng trưởng trên 8% như năm 2015, năm 2017. Gần nhất là năm 2022, Hà Nội tăng trưởng kinh tế 8,29%, đóng góp tích cực cho kinh tế cả nước. Làm thế nào để năm nay, tăng trưởng kinh tế đạt 8% và những năm tới phấn đấu tăng trưởng 2 con số là bài toán lớn với Hà Nội.

Tại hội thảo, TS Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương cho rằng, tăng trưởng GRDP của Hà Nội luôn cao hơn cả nước, trừ năm 2024, nhưng chưa vượt trội. Hà Nội đã từng đạt tăng trưởng GRDP 8% trở lên. Tuy vậy, tăng trưởng GRDP đang giảm dần, trung bình giai đoạn 2011-2015 đạt 7,35%; 2016-2020 là 7% và 2021-2024 là 6,44%. Trong 6 năm còn lại, trung bình phải đạt 10% thì mới đạt tăng trưởng 8,5% cho giai đoạn 2021-2030 (theo quy hoạch phát triển TP). Đây là mục tiêu đầy thách thức và áp lực với Hà Nội.

TS Nguyễn Đình Cung kiến nghị, cần tháo gỡ ngay các vướng mắc pháp lý cho các dự án, giải phóng nguồn lực đang "đọng", tạo sản phẩm cho xã hội, góp phần tăng tốc độ tăng trưởng kinh tế. Hà Nội nên khôi phục lại và đẩy mạnh công nghiệp hóa kinh tế bằng cách xây dựng thêm một số khu công nghiệp công nghệ cao, sản xuất xanh; công nghiệp hóa gắn với đô thị hóa và ngược lại; đột phá hơn nữa trong cải thiện môi trường kinh doanh, chú trọng hơn trong thu hút FDI chất lượng cao…

Còn theo TS Nguyễn Nhật Quang, Phó Chủ tịch, Viện trưởng Viện Khoa học công nghệ VINASA nhìn nhận, trong cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4, không có quốc gia, địa phương nào trở nên hùng cường mà không có công nghiệp. Hà Nội cần đẩy mạnh thu hút đầu tư ở lĩnh vực công nghệ cao, lôi kéo nhà đầu tư đến với Hà Nội. Để phát triển kinh tế bền vững, doanh nghiệp vừa và nhỏ phải thành "đại bàng". Vì thế, phải thay đổi tư duy nguồn lực, tạo môi trường phù hợp, để doanh nghiệp lớn mạnh.

Theo ông Quang, muốn tăng trưởng kinh tế nhanh cần đẩy nhanh tiến độ các dự án đầu tư công. Vướng mắc của các dự án chủ yếu là giải phóng mặt bằng. Vì thế, Hà Nội cần có hệ thống thông tin điều hành toàn bộ hoạt động về đầu tư trên địa bàn thành phố, từ đó tháo gỡ nhanh những vướng mắc.

Các chuyên gia hiến kế cho phát triển kinh tế Hà Nội.

Hà Nội cần có tư duy về hệ sinh thái công nghiệp mới

Thay mặt cộng đồng doanh nghiệp vừa và nhỏ TP Hà Nội, ông Mạc Quốc Anh, Phó Chủ tịch, Tổng Thư ký Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa TP kiến nghị tiếp tục cải cách mạnh mẽ về thủ tục hành chính, giảm chi phí tuân thủ cho cộng đồng doanh nghiệp; tăng cường các chính sách ưu đãi về thuế, đặc biệt giảm thuế cho các doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, sáng tạo. Về hạ tầng và logistics, Hà Nội cần đầu tư mạnh vào hệ thống cảng cạn (ICD), trung tâm logistics hiện đại để giảm chi phí vận chuyển; xây dựng hệ thống kết nối Hà Nội với các tỉnh lân cận, tạo chuỗi cung ứng hiệu quả hơn.

Tiến sĩ Trương Minh Huy Vũ, Viện trưởng Viện Nghiên cứu phát triển TP Hồ Chí Minh cho rằng, muốn tăng trưởng kinh tế cao, cả TP Hồ Chí Minh và Hà Nội cần đẩy mạnh đầu tư xã hội, đặc biệt là đầu tư công. Trong đó, tập trung xây dựng đường sắt đô thị, bởi đây là động lực tăng trưởng. Tuy nhiên, cách làm cần thay đổi, cải cách thủ tục hành chính mạnh hơn để đẩy nhanh việc đưa dự án đi vào hoạt động.

Cũng tại hội thảo, PGS.TS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho rằng, vốn đầu tư nước ngoài (FDI) của Hà Nội không cao, quy mô vốn trung bình mỗi dự án nhỏ. Những dự án xoay chuyển cấu trúc, tình thế phát triển của Hà Nội gần như chưa có. Do đó, Hà Nội cần có tư duy về hệ sinh thái công nghiệp mới để mời được các nhà đầu tư lớn. Trong hệ sinh thái này phải có khu công nghệ cao xứng tầm. Hà Nội cũng cần trở thành trung tâm đào tạo nhân lực cho thời đại mới. Ngoài ra, nút thắt thể chế vẫn là khâu cần giải quyết. Hà Nội nên có dự án được vận hành theo cơ chế tự quyết, tự làm, tự chịu trách nhiệm.

Phó Tổng Thư ký Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) Đậu Anh Tuấn nêu ý kiến, để Hà Nội tăng trưởng cao, cần giải quyết 6 thách thức: Cơ cấu kinh tế chưa cân bằng; hiệu suất sử dụng vốn chưa cao; doanh nghiệp còn gặp khó khăn; lạm phát và giá cả tăng cao; hạ tầng giao thông đối mặt với quá tải, ùn tắc nghiêm trọng và môi trường kinh doanh chưa hấp dẫn. Trên cơ sở đó, ông Đậu Anh Tuấn nêu ra các nhóm giải pháp tương ứng nhằm điều chỉnh cơ cấu kinh tế, nâng cao hiệu quả sử dụng vốn, hỗ trợ doanh nghiệp, nâng cấp hạ tầng giao thông và đô thị và cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh.

Trong khi đó, PGS.TS Bùi Quang Tuấn, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam đề xuất: "Để thu hút được doanh nghiệp, đặc biệt doanh nghiệp công nghệ cao, Hà Nội cần phát huy vai trò trung tâm đầu tàu kinh tế, đầu tàu giáo dục, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, thung lũng silicon đặt tại Hòa Lạc".

Phát biểu tiếp thu cuối hội thảo, Chủ tịch UBND TP Trần Sỹ Thanh đánh giá, nền kinh tế Hà Nội được "chụp cắt lớp", được rà soát, kiểm tra lại "sức khỏe" bằng nhiều lát cắt, góc nhìn riêng của các nhà khoa học, doanh nghiệp. Ông Thanh cũng nhấn mạnh, trong năm 2025, để đạt mục tiêu tăng trưởng 8%, TP sẽ tiến hành nhiều công việc mang tính thử nghiệm, đột phá; cởi trói về thể chế, theo đúng tinh thần biến điểm nghẽn trở thành lợi thế cạnh tranh, thu hút đầu tư, tạo động lực tăng trưởng cho Thủ đô.

N.Yến