Giải Nobel y học sẽ được trao cho các nhà sáng chế vắc xin Covid-19?

Chỉ là vấn đề thời gian

Hơn 4,7 triệu người đã chết vì Covid-19 kể từ khi những trường hợp đầu tiên nhiễm loại virus Corona mới này được xác định vào năm 2019. Đến nay, còn nhiều quốc gia vẫn đang sống trong các hạn chế nghiêm ngặt nhằm tránh sự lây lan của đại dịch này.

Vắc xin Covid-19 được xem là một trong những thành tựu đáng kể nhất trong lĩnh vực y học năm qua khi nó giúp thế giới ngăn ngừa hiệu quả virus Corona - Ảnh: Reuters

Vắc xin Covid-19 đã giúp một số quốc gia giàu có gần như đã trở lại cuộc sống bình thường, song những nước còn gặp khó khăn khác vẫn chưa nhận được số lượng vắc xin với cần thiết.

Trong số những người được các nhà khoa học đánh giá có tiềm năng đoạt giải Nobel y học là Katalin Kariko sinh ra ở Hungary và Drew Weissman ở Mỹ, nhờ các công trình nghiên cứu loại vắc xin mRNA (RNA thông tin).

Vắc xin mRNA sau đó được Moderna và Pfizer cùng đối tác BioNTech của Đức phát triển để tạo ra một cuộc cách mạng trong cuộc chiến chống lại virus Corona. Chúng nhanh chóng được sản xuất và đạt hiệu quả cao.

Ali Mirazami, giáo sư khoa y học Viện Karolinska, Thụy Điển cho biết: “Kỹ thuật này sớm muộn gì cũng sẽ đạt được giải thưởng. Vấn đề chỉ là là khi nào”.

Các vắc xin truyền thống sẽ đưa vào cơ thể một loại vi rút bị suy yếu hoặc đã chết để kích thích hệ thống miễn dịch của cơ thể. Và quá trình tạo ra loại vắc xin này có thể mất một thập kỷ hoặc hơn để phát triển. Trong khi đó, vắc-xin mRNA do Moderna sản xuất chỉ mất đúng 63 ngày từ lúc giải trình tự gen đến mũi tiêm đầu tiên trên người.

Nói chung, kỹ thuật mRNA mang thông điệp từ DNA của cơ thể đến các tế bào, kích thích chúng tạo ra các protein cần thiết cho các chức năng quan trọng, chẳng hạn như điều phối các quá trình sinh học bao gồm tiêu hóa hoặc chống lại bệnh tật.

Còn riêng với vắc xin mRNA, nó sẽ hướng dẫn các tế bào tạo ra các protein đột biến của virus Corona, thúc đẩy hệ thống miễn dịch hoạt động mà không cần tái tạo giống như virus thực tế.

Công nghệ mRNA tạo ra vắc xin COVID-19 của Moderna hoặc Pfizer được xem là công nghệ của thế kỷ - Ảnh: AP

Công nghệ của thế kỷ

Kỹ thuật mRNA được phát hiện vào năm 1961, nhưng các nhà khoa học đã mất hàng thập kỷ để hoàn thiện nó nhằm tránh khỏi các tác dụng phụ, như sự mất cân bằng và các tình trạng viêm. Các nhà phát triển hy vọng công nghệ còn có thể được sử dụng để điều trị các căn bệnh như ung thư và cả HIV trong tương lai.

Adam Bertelsen, Phó giáo sư tại Đại học Copenhagen, giải thích thêm: “mRNA đã được chứng minh là tạo ra phản ứng miễn dịch rất hiệu quả, bạn không cần phải điều chỉnh quá trình sản xuất mỗi khi chế tạo một loại vắc xin mới. Kỹ thuật này đã cứu được nhiều nghìn người nhờ sự tốc độ và tính hiệu quả”.

Kariko, 66 tuổi, là người đặt nền móng chế tạo ra vắc xin mRNA và Weissman, 62 tuổi, là cộng tác viên lâu năm của cô. “Họ là bộ não đằng sau khám phá mRNA. Họ vẫn còn trẻ, ủy ban Nobel vẫn có thể chờ đợi họ”, giáo sư Mirazami cho biết.

Như vậy, Kariko đã tạo ra một bước đột phá bằng cách tìm ra cách cung cấp mRNA mà không khiến hệ thống miễn dịch hoạt động quá mức. Điều đó giúp việc tiêm vắc xin trở nên thoải mái hơn, không gây ra nhiều tình trạng sốt cao hoặc các phản ứng nghiêm trọng khác.

Giải Nobel được thành lập bởi nhà phát minh thuốc nổ Alfred Nobel và được trao cho những thành tựu trong y học, hóa học, văn học, hòa bình và vật lý. Lễ trao giải năm nay sẽ diễn ra trong khoảng thời gian từ ngày 4 đến 11/10 tới, mà ngành y học sẽ được trao đầu tiên.

Hoàng Huy (Theo Japantimes)