Điều tra doanh nghiệp cung cấp thông tin, dữ liệu tốt nhất cho hoạch định chính sách
Cuộc điều tra sẽ thu thập các thông tin về kết quả sản xuất kinh doanh của toàn bộ doanh nghiệp, hợp tác xã phục vụ công tác quản lý, điều hành, đánh giá và dự báo tình hình kinh tế - xã hội...
Cục trưởng Cục Thống kê tỉnh Lâm Đồng Nguyễn Công Thạnh. Ảnh: Thúy Hiền/BNEWS/TTXVN
Mặc dù, điều tra doanh nghiệp năm 2023 là cuộc điều tra phức tạp, nhưng ông Nguyễn Công Thạnh, Cục trưởng Cục Thống kê tỉnh Lâm Đồng cho rằng, tỉnh sẽ thực hiện thành công và cung cấp thông tin, dữ liệu tốt nhất phục vụ công tác xây dựng, hoạch định chính sách và chỉ đạo điều hành kinh tế - xã hội của địa phương.
Để hiểu rõ hơn cuộc Điều tra doanh nghiệp năm 2023 được thực hiện ra sao tại địa phương, phóng viên Thông tấn xã Việt Nam đã có cuộc trao đổi với Cục trưởng Nguyễn Công Thạnh xung quanh nội dung này.
Phóng viên:Hiện, Tổng cục Thống kê đang tiến hành cuộc Điều tra doanh nghiệp năm 2023, về phía địa phương, xin ông cho biết, vai trò của cuộc điều tra này trong phục vụ quản lý, hoạch định chính sách, kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội?
Cục trưởng Nguyễn Công Thạnh: Điều tra doanh nghiệp là một trong các cuộc điều tra thống kê quốc gia được thực hiện hàng năm theo Chương trình Điều tra thống kê quốc gia ban hành theo Quyết định của Chính phủ, có vai trò quan trọng đối với cá nước nói chung, tỉnh Lâm Đồng nói riêng.
Cuộc điều tra sẽ thu thập các thông tin về kết quả sản xuất kinh doanh của toàn bộ doanh nghiệp, hợp tác xã phục vụ công tác quản lý, điều hành, đánh giá và dự báo tình hình kinh tế - xã hội, lập chính sách, kế hoạch phát triển của toàn bộ nền kinh tế và từng địa phương hàng năm.
Bên cạnh đó, phục vụ tính chỉ tiêu Tổng sản phẩm trên địa bàn tỉnh (GRDP) năm 2022, các chỉ tiêu thống kê thuộc Hệ thống tài khoản quốc gia và các chỉ tiêu thống kê của các chuyên ngành kinh tế.
Cùng với đó, biên soạn "Sách trắng doanh nghiệp năm 2023" và “Sách trắng hợp tác xã năm 2023”. Cập nhật cơ sở dữ liệu làm dàn mẫu của các cuộc điều tra thống kê về khối doanh nghiệp trong những năm tiếp theo; đồng thời, biên soạn Niên giám Thống kê hàng năm và các ấn phẩm phục vụ nhu cầu dùng tin của các tổ chức, cá nhân và các đối tượng dùng tin khác.
Phóng viên: Cục Thống kê Lâm Đồng đã tiến hành cuộc Điều tra doanh nghiệp năm 2023 như thế nào?
Cục trưởng Nguyễn Công Thạnh: Sau khi có Quyết định ban hành Phương án điều tra doanh nghiệp của trung ương, Cục Thống kê Lâm Đồng đã chủ động triển khai rà soát doanh nghiệp thành lập mới, doanh nghiệp chọn mẫu điều tra; phối hợp ngành kế hoạch, ngành thuế, Liên minh Hợp tác xã rà soát, bổ sung các doanh nghiệp, hợp tác xã; đồng thời, lập danh sách nền toàn bộ các doanh nghiệp, hợp tác xã đóng trên địa bàn theo tình trạng hoạt động.
Chúng tôi xác định đây là cuộc điều tra phức tạp, ngành trực tiếp tuyển chọn điều tra viên và giám sát viên có năng lực, am hiểu công tác thống kê, kế toán đảm bảo đủ số lượng theo quy định, theo từng địa bàn cụ thể trong toàn tỉnh; cân đối hỗ trợ điều tra viên cho các địa bàn có số lượng lớn doanh nghiệp, hợp tác xã.
Cùng với đó, tổ chức tập huấn nghiệp vụ điều tra và hướng dẫn kê khai điều tra trực tuyến Webfrom cho toàn bộ lực lượng giám sát viên và điều tra viên; đồng thời, chuẩn bị đầy đủ hạ tầng công nghệ, phân công, phân quyền điều tra viên, giám sát viên theo từng doanh nghiệp trên địa bàn cấp huyện, triển khai kê khai điều tra từ ngày 1/4/2023…
Phóng viên:Thưa ông, trong quá trình thực hiện, cuộc điều tra ở địa phương có những khó khăn, thách thức gì?
Cục trưởng Nguyễn Công Thạnh: Trong triển khai điều tra, những yếu tố thuận lợi; đó là: công tác thu thập thông tin đầu vào của doanh nghiệp đã được triển khai hàng năm (từ năm 2000 đến nay) với quy mô và mức độ khác nhau.
Cùng với đó, Cục Thống kê chủ động kết nối để tiếp tục phát huy sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan Thống kê và các Sở, ngành liên quan như: Sở Kế hoạch và Đầu tư, Cục Thuế, Liên minh Hợp tác xã, trong triển khai rà soát doanh nghiệp đảm bảo đủ số lượng đúng đối tượng điều tra, triển khai hướng dẫn nghiệp vụ và kê khai điều tra đến từng doanh nghiệp đóng trên địa bàn từng địa phương.
Công tác triển khai thu thập thông tin các doanh nghiệp thực hiện kê khai theo hình thức trực tuyến qua Webfrorm. Đây năm thứ 4 ngành thống kê tiến hành Điều tra doanh nghiệp trực tuyến nên đã có kinh nghiệm trong việc thiết kế, xử lý, thu thập, tổng hợp kết quả điều tra; với hình thức kê khai trực tuyến tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp cung cấp thông tin nhanh chóng, chính xác thông qua ứng dụng công nghệ thông tin, tiết kiệm thời gian, nhân lực.
Tuy nhiên, bên cạnh những thuận lợi, cũng có những khó khăn trong quá trình tổ chức thực hiện. Là cuộc điều tra triển khai hàng năm theo Chương trình Điều tra thống kê quốc gia do Chính phủ ban hành, điều tra doanh nghiệp là một trong những cuộc điều tra khó cả về tính chất phức tạp của thông tin thu thập, về tiếp cận đối tượng điều tra, với hàng chục loại phiếu áp dụng cho nhiều đối tượng doanh nghiệp và hợp tác xã khác nhau. Câu hỏi trong điều tra doanh nghiệp liên quan đến các nội dung về lao động, tài sản, vốn, doanh thu…, liên quan đến nhiều phòng ban chức năng của doanh nghiệp, thông tin có tính nhạy cảm.
Số lượng doanh nghiệp quy mô vừa và nhỏ toàn tỉnh chiếm tỷ lệ lớn, thường xuyên thay đổi địa chỉ; trong khi việc cập nhật địa chỉ doanh nghiệp của các ngành quản lý doanh nghiệp cập nhật chưa kịp thời; việc phối hợp với ngành bưu điện triển khai công văn hướng dẫn nghiệp vụ và kê khai điều tra gặp khó khăn do khá nhiều doanh nghiệp không tìm thấy, nhất là doanh nghiệp thành lập mới trong năm 2022.
Doanh nghiệp Việt Nam chế biến tôm xuất khẩu. Ảnh minh họa: TTXVN
Phóng viên: Ông có thể cho biết, trong thu thập thông tin của cuộc điều tra lần này có những điểm khác biệt nào so với lần trước?
Cục trưởng Nguyễn Công Thạnh: Điều tra doanh nghiệp năm 2023 tiếp tục sử dụng triệt để các dữ liệu hành chính, đặc biệt cơ sở dữ liệu của ngành Thuế nhằm giảm thiểu các thông tin yêu cầu thu thập trong điều tra. Cùng với đó, sử dụng triệt để dữ liệu từ báo cáo tài chính của doanh nghiệp do ngành thuế cung cấp để giảm tải các thông tin cần thu thập trong phiếu điều tra. Toàn bộ các thông tin đã có trong báo cáo tài chính sẽ không được tiến hành thu thập trong phiếu điều tra doanh nghiệp năm 2023.
Tuy nhiên, việc thu thập thông tin theo hình thức trực tuyến, hệ thống hạ tầng công nghệ thông tin phải đáp ứng yêu cầu cao hơn so hình thức thu thập truyền thống bằng phiếu giấy, số lượng lớn các tài khoản truy cập song hạ tầng công nghệ thông tin của ngành thống kê đang dần nâng cấp, trong quá trình triển khai kê khai có thời điểm hệ thống bị quá tải, gián đoạn.
Bên cạnh đó, doanh nghiệp ở Lâm Đồng vừa, nhỏ và siêu nhỏ nên có nhiều doanh nghiệp chưa đảm bảo điều kiện để tham gia cung cấp thông tin trực tuyến trên trang thông tin điện tử web-form. Đặc biệt, với hình thức thu thập thông tin bằng phiếu điện tử trên Webform các doanh nghiệp sẽ tự kê khai thông tin trên bảng hỏi trực tuyến. Để thu thập đầy đủ về số lượng và chất lượng thông tin từ doanh nghiệp là thách thức không nhỏ đối với các điều tra viên của ngành thống kê.
Vì vậy, đòi hỏi điều tra viên cần nắm rất rõ quy trình thu thập thông tin, luồng thông tin và các chỉ tiêu cần thu thập để hướng dẫn, hỗ trợ đảm bảo cho doanh nghiệp cung cấp thông tin tính đầy đủ, chính xác…
Phóng viên:Xin ông cho biết những giải pháp mà Cục Thống kê đưa ra để thực hiện điều tra doanh nghiệp đạt hiệu quả cao nhất?
Cục trưởng Nguyễn Công Thạnh: Để thực hiện điều tra doanh nghiệp đạt hiệu quả cao nhất, tỉnh sẽ đẩy mạnh việc tuyên truyền, phổ biến thông tin về điều tra doanh nghiệp năm 2023; tăng cường cung cấp, chia sẻ thông tin từ dữ liệu quản lý hành chính như dữ liệu thuế, đăng ký kinh doanh; đồng thời, phối hợp các ngành liên quan như: Thuế, kế hoạch cùng triển khai rà soát, xác định rõ địa điểm hoạt động sản xuất kinh doanh, lập danh sách các doanh nghiệp còn hoạt động, tạm ngừng, ngừng chờ phá sản trên địa bàn tỉnh có đến 31/12/2022.
Cùng với đó, Cục Thống kê phối hợp với ngành bưu điện toàn tỉnh, một số đơn vị dịch vụ kế toán có số lượng doanh nghiệp lớn tại các địa phương để triển khai hướng dẫn cách thức, quy trình kê khai thông tin trực tuyến qua web-form đến từng doanh nghiệp/hợp tác xã; quá trình kê khai có sự phối hợp hỗ trợ từ lực lượng điều tra viên.
Đối với, số lượng doanh nghiệp không triển khai được, lực lượng điều tra viên toàn ngành được tập huấn kỹ lưỡng trực tiếp đến các doanh nghiệp để triển khai, hướng dẫn kê khai thông tin. Với những doanh nghiệp không hợp tác cung cấp thông tin và kê khai điều tra, tiến hành tổng hợp báo cáo có hướng xử lý phù hợp.
Điều tra doanh nghiệp năm 2023 là cuộc điều tra phức tạp trong cả lý luận và thực tiễn thực hiện, với nội dung, đơn vị, đối tượng điều tra phức tạp, phạm vi rộng. Song với sự nỗ lực, ý thức trách nhiệm và quyết tâm toàn ngành thống kê Lâm Đồng, điều tra doanh nghiệp năm 2023 trên địa bàn tỉnh sẽ được thực hiện thành công, cung cấp thông tin, dữ liệu tốt nhất phục vụ công tác xây dựng và hoạch định chính sách và chỉ đạo điều hành kinh tế - xã hội của địa phương.
Phóng viên: Xin cám ơn ông!./.
