Công chức, viên chức không được thành lập, góp vốn và quản lý doanh nghiệp
Theo quy định của luật, đối tượng không được thành lập, góp vốn và quản lý doanh nghiệp bao gồm công chức, viên chức theo quy định của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức, trừ trường hợp được thực hiện theo quy định của pháp luật về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.
Tiếp tục Kỳ họp thứ 9, sáng 17/6, với 455/457 đại biểu tham gia biểu quyết tán thành, Quốc hội đã thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Doanh nghiệp.
Theo đó, bổ sung khoản 5a vào sau khoản 5 Điều 8 như sau: “5a. Thu thập, cập nhật, lưu giữ thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp; cung cấp thông tin cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền để xác định chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp khi được yêu cầu”.
Sửa đổi, bổ sung khoản 2 Điều 13, đó là “2. Người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp chịu trách nhiệm cá nhân theo quy định của pháp luật đối với thiệt hại cho doanh nghiệp do vi phạm trách nhiệm quy định tại khoản 1 điều này".
Các đại biểu biểu quyết thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Doanh nghiệp.
Sửa đổi, bổ sung khoản 4 và khoản 5 Điều 16 như sau:
“4. Kê khai giả mạo, kê khai không trung thực, kê khai không chính xác nội dung hồ sơ đăng ký doanh nghiệp và nội dung hồ sơ đăng ký thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp.
5. Kê khai khống vốn điều lệ thông qua hành vi không góp đủ số vốn điều lệ như đã đăng ký mà không thực hiện đăng ký điều chỉnh vốn điều lệ theo quy định của pháp luật; cố ý định giá tài sản góp vốn không đúng giá trị”.
Luật cũng sửa đổi, bổ sung một số điểm, khoản của Điều 17 như sau:
a) Sửa đổi, bổ sung điểm b khoản 2 “b) Cán bộ, công chức, viên chức theo quy định của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức, trừ trường hợp được thực hiện theo quy định của pháp luật về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia;”;
b) Sửa đổi, bổ sung điểm e khoản 2: “e) Người đang bị truy cứu trách nhiệm hình sự, bị tạm giam, đang chấp hành hình phạt tù, đang chấp hành biện pháp xử lý hành chính tại cơ sở cai nghiện bắt buộc, cơ sở giáo dục bắt buộc hoặc đang bị Tòa án cấm đảm nhiệm chức vụ, cấm hành nghề hoặc làm công việc nhất định; các trường hợp khác theo quy định của Luật Phá sản, Luật Phòng, chống tham nhũng;”;
c) Sửa đổi, bổ sung điểm b khoản 3: “b) Đối tượng không được góp vốn vào doanh nghiệp theo quy định của Luật Cán bộ, công chức, Luật Viên chức, Luật Phòng, chống tham nhũng, trừ trường hợp được thực hiện theo quy định của pháp luật về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia”…
Trước đó, trình bày Báo cáo việc tiếp thu, giải trình ý kiến của đại biểu Quốc hội đối với dự án Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Doanh nghiệp, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết, về các quy định liên quan đến “chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp", Thường trực Ủy ban Kinh tế và Tài chính và nhiều đại biểu Quốc hội tán thành quy định khái niệm “chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp" theo hướng khái quát, quy định nguyên tắc chung.
Chính phủ tiếp thu ý kiến của các đại biểu Quốc hội đối với các góp ý mang tính kỹ thuật về trách nhiệm thu thập, lưu giữ, cung cấp thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp của doanh nghiệp và nội dung quy định giao Chính phủ hướng dẫn cụ thể về tiêu chí để xác định chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp, chế tài xử lý vi phạm khi không cung cấp thông tin theo quy định...
Bộ trưởng Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng phát biểu tiếp thu, giải trình.
Đối với một số ý kiến đề nghị bổ sung điều khoản chuyển tiếp quy định về thời hạn cụ thể doanh nghiệp đã thành lập trước thời điểm luật này có hiệu lực thi hành phải bổ sung thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp, Chính phủ tiếp thu và sửa đổi theo hướng việc bổ sung thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp được thực hiện đồng thời tại thời điểm doanh nghiệp thực hiện thủ tục đăng ký thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp.
Dự thảo luật không quy định thời hạn cụ thể doanh nghiệp đã thành lập trước thời điểm Luật này có hiệu lực phải cung cấp thông tin về chủ sở hữu hưởng lợi của doanh nghiệp cho cơ quan đăng ký kinh doanh.
Về bổ sung đối tượng viên chức được tham gia thành lập, quản lý doanh nghiệp, tiếp thu ý kiến của một số đại biểu Quốc hội đề nghị rà soát để bảo đảm các quy định về đối tượng thành lập, góp vốn và quản lý doanh nghiệp tại Luật Doanh nghiệp đồng bộ, thống nhất với Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo và Nghị quyết số 193/2025/QH15.
Theo đó, dự thảo luật đã sửa đổi điểm b khoản 2 và điểm b khoản 3 Điều 17 Luật Doanh nghiệp theo hướng quy định đối tượng không được thành lập, góp vốn và quản lý doanh nghiệp bao gồm công chức, viên chức theo quy định của Luật Cán bộ, công chức và Luật Viên chức, trừ trường hợp được thực hiện theo quy định của pháp luật về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.
Bộ trưởng Nguyễn Văn Thắng cũng báo cáo về nội dung quy định phát hành trái phiếu riêng lẻ của công ty chưa đại chúng. Về nội dung này, tại Tờ trình số 286/TTr-CP và trong quá trình giải trình ý kiến của đại biểu, Chính phủ đã làm rõ sự cần thiết phải quy định nội dung này và đề xuất giữ nguyên quy định tại dự thảo luật. Tại Thông báo số 2001/TB-VPQH, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã nhất trí bổ sung tại dự thảo luật quy định về hệ số nợ phải trả trên vốn chủ sở hữu là một trong các điều kiện phát hành trái phiếu riêng lẻ của công ty không phải là công ty đại chúng nhằm tăng năng lực về tài chính đối với doanh nghiệp phát hành. Việc này giúp hạn chế những rủi ro thanh toán trái phiếu doanh nghiệp đối với cả doanh nghiệp phát hành và nhà đầu tư. Nội dung khác là về quy định tăng cường quản lý nhà nước trong kiểm tra, giám sát và chia sẻ dữ liệu của các cơ quan trung ương và địa phương.
Một số đại biểu Quốc hội đề nghị rà soát quy định trách nhiệm của UBND cấp tỉnh đảm bảo phù hợp với Luật Tổ chức Chính quyền địa phương, đảm bảo công khai, minh bạch, tuân thủ nguyên tắc hoạt động thanh tra, kiểm tra đã được quy định tại Nghị quyết số 198/2025/QH15 của Quốc hội.
Chính phủ tiếp thu ý kiến của Ủy ban Kinh tế và Tài chính và một số đại biểu Quốc hội để hoàn thiện dự thảo luật nhằm làm rõ trách nhiệm của UBND cấp tỉnh trong việc tổ chức đăng ký doanh nghiệp, ban hành quy trình kiểm tra nội dung đăng ký kinh doanh trên địa bàn.
Từ đó bảo đảm công khai, minh bạch, phù hợp chủ trương “thực hiện chuyển mạnh từ tiền kiểm sang hậu kiểm gắn với tăng cường kiểm tra, giám sát” nêu tại Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân, phù hợp với Luật Tổ chức Chính quyền địa phương.
