Chất tạo nạc trong thịt lợn nguy hiểm đến mức nào?
Thịt đỏ tươi, nhiều nạc, ít mỡ có thể là 'cái bẫy' chứa chất tạo nạc, gây hại nghiêm trọng cho sức khỏe.
Bác sĩ ơi, làm sao đi chợ chọn được đúng thịt lợn không chất tạo nạc, và nếu không may ăn phải thịt lợn có chất tạo nạc ảnh hưởng sức khỏe thế nào?
Trả lời
Chất tạo nạc thực chất là các hóa chất thuộc nhóm Beta-agonist. Đây là loại được dùng trong y học để điều trị liên hô hấp như hen suyễn, bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính… nhờ tác dụng làm giãn cơ trơn phế quản, giúp người bệnh dễ thở hơn.
Các hoạt chất phổ biến bị lạm dụng trong chăn nuôi bao gồm: Salbutamol, Clenbuterol, Ractopamine Trong chăn nuôi, chúng bị lạm dụng vì có tác dụng phụ là thúc đẩy quá trình chuyển hóa, biến mỡ thành cơ, làm tăng khối lượng nạc, giảm mỡ và giúp thịt có màu đỏ tươi hơn.
Các chất này bị cấm sử dụng trong chăn nuôi ở Việt Nam và nhiều quốc gia trên thế giới vì gây ra những tác hại nghiêm trọng cho sức khỏe người tiêu dùng. Khi ăn phải thịt có tồn dư các chất này, cơ thể người sẽ hấp thụ và tích lũy, dẫn đến nguy cơ ngộ độc và nhiều bệnh lý nguy hiểm.
Tác hại khi ăn phải chất tạo nạc
Việc ăn phải thịt chứa tồn dư chất tạo nạc có thể gây ra các ảnh hưởng cấp tính và mãn tính:
Ảnh hưởng cấp tính (khi ăn phải lượng lớn): Người tiêu dùng có thể bị ngộ độc với các triệu chứng như nhức đầu, run tay chân, buồn nôn, tim đập nhanh, hồi hộp, tăng hoặc hạ huyết áp, và rối loạn tiêu hóa. Trong trường hợp ngộ độc nặng, có thể nguy hiểm đến tính mạng.
Ảnh hưởng mạn tính (khi tích tụ lâu ngày): Nếu thường xuyên ăn phải thịt có tồn dư chất tạo nạc, dù ở hàm lượng thấp, các chất này sẽ tích lũy trong cơ thể. Về lâu dài, chúng có thể gây tổn hại cho hệ thần kinh, hệ tuần hoàn và hệ hô hấp. Đặc biệt có thể làm tăng nguy cơ ung thư.
Nếu bạn nghi ngờ đã ăn phải thịt chứa chất tạo nạc và xuất hiện các triệu chứng như run tay, tim đập nhanh, buồn nôn.
Nên:
- Ngừng ăn, uống nhiều nước;
- Nếu các triệu chứng nhẹ, hãy nghỉ ngơi và theo dõi;
- Nếu các triệu chứng trở nên nghiêm trọng (tim đập rất nhanh, khó thở, choáng váng), cần đến ngay bệnh viện hoặc cơ sở y tế gần nhất để được xử lý kịp thời. Không nên tự ý dùng thuốc.
Các chất thuộc nhóm Beta-agonist thường khá bền với nhiệt. Việc đun nấu thông thường như luộc, xào, nướng, chiên không thể phá hủy hay loại bỏ được chúng. Do đó, biện pháp duy nhất để bảo vệ sức khỏe là không tiêu thụ thịt bị nhiễm các chất này.
Nhận biết và chọn mua thịt lợn an toàn
Để nhận biết thịt lợn an toàn, người tiêu dùng có thể dựa vào một số đặc điểm phân biệt khá rõ ràng.
Thịt lợn nghi chứa chất tạo nạc thường có màu đỏ sẫm và tươi một cách bất thường, với bề mặt sáng bóng. Đặc điểm nổi bật là lớp mỡ rất mỏng, thường dưới 1 cm, và phần nạc dễ dàng tách rời khỏi phần mỡ.
Về kết cấu, thớ thịt thường to và ngắn; khi dùng tay ấn vào, thịt có độ đàn hồi kém, cảm giác nhão và đôi khi tiết ra dịch nhớt. Khi chế biến, loại thịt này có xu hướng ra nhiều nước, làm nước luộc bị đục, và khi ăn sẽ thấy khô, thô, thiếu đi vị ngọt và mùi thơm đặc trưng.
Ngược lại, thịt lợn an toàn được nuôi theo cách thông thường sẽ có màu hồng nhạt tự nhiên. Lớp mỡ dày hơn, khoảng từ 1.5 đến 2 cm, có màu trắng sáng và dính chặt vào phần nạc. Thớ thịt đều và có độ đàn hồi tốt, khi ấn tay vào sẽ không để lại vết lõm hay cảm giác dính.
Trong quá trình chế biến, thịt sẽ săn lại, tỏa ra mùi thơm hấp dẫn và mang vị ngọt, béo tự nhiên của thịt.Cách tốt nhất để mua thịt an toàn là lựa chọn những nhà cung cấp uy tín, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, có chứng nhận an toàn thực phẩm (như VietGAP) tại các siêu thị, cửa hàng thực phẩm sạch đáng tin cậy.
Các xét nghiệm nào có thể phát hiện chất tạo nạc tồn dư
Hiện nay có 1 số test nhanh chuyên dụng có thể sàng lọc ban đầu. Các kit này có thể phát hiện Salbutamol, Clenbuterol, Ractopamine.
Tại phòng thí nghiệm chuyên sâu có Các phương pháp như ELISA, sắc ký lỏng hiệu năng cao (HPLC), hoặc sắc ký khí/lỏng ghép khối phổ (GC-MS, LC-MS) cho kết quả chính xác và định lượng được hàm lượng tồn dư
ThS.BS ĐẶNG NGỌC HÙNG, Viện Trưởng Viện Nghiên cứu và Tư vấn dinh dưỡng
Nguồn PLO: https://plo.vn/chat-tao-nac-trong-thit-lon-nguy-hiem-den-muc-nao-post865416.html