Bộ Xây dựng hướng dẫn các tỉnh, thành phố sắp xếp đơn vị hành chính đô thị cấp huyện, cấp xã
Bộ Xây dựng vừa ban hành Văn bản 3572/BXD-PTĐT ngày 09/08/2023 hướng dẫn UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương rà soát quy hoạch đô thị, quy hoạch nông thôn và đánh giá phân loại đô thị để thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính (ĐVHC) đô thị cấp huyện, cấp xã.
Quy hoạch đô thị cấp huyện, xã phù hợp với quy hoạch cấp trên
Một trong các nhiệm vụ quan trọng trong thời gian tới là kiểm tra, rà soát và đánh giá phân loại đô thị theo tiêu chí, tiêu chuẩn của loại đô thị tương ứng đối với các đô thị cấp huyện, cấp xã hình thành sau sắp xếp giai đoạn 2019 – 2021.
Căn cứ theo các Nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2019 - 2021 và quy định tại khoản 2 Điều 2 Quyết định số 241/QĐ-TTg ngày 24/02/2021 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt kế hoạch phân loại đô thị toàn quốc giai đoạn 2021 - 2030, UBND cấp tỉnh cần chỉ đạo rà soát, điều chỉnh hoặc lập mới quy hoạch đô thị, chương trình phát triển đô thị tại đô thị cấp huyện, cấp xã hình thành sau sắp xếp. Quy hoạch điều chỉnh hoặc lập mới phải bảo đảm kết nối và phù hợp với quy hoạch cấp quốc gia, quy hoạch vùng, quy hoạch tỉnh, quy hoạch đô thị, quy hoạch nông thôn, và các quy hoạch khác có liên quan.
Địa phương cần bố trí nguồn lực ưu tiên đầu tư, phấn đấu đến năm 2024, các đơn vị hành chính đô thị hình thành sau sắp xếp giai đoạn 2019 - 2021 được phân loại, đánh giá đạt tiêu chí của loại đô thị tương ứng theo quy định của pháp luật.
Trường hợp đô thị được hình thành sau sắp xếp đủ điều kiện để đề nghị công nhận loại đô thị theo quy định của pháp luật thì địa phương tổ chức lập đề án phân loại đô thị, trình cơ quan có thẩm quyền thẩm định, công nhận loại đô thị theo quy định. Trường hợp đô thị được hình thành sau sắp xếp chưa đủ điều kiện để thực hiện phân loại đô thị lại thì tổ chức rà soát sơ bộ việc đáp ứng các tiêu chí phân loại đô thị theo nội dung quy định tại khoản 2, 3, 4, 5 Điều 13 Nghị quyết số 26/2022/UBTVQH15 ngày 21/9/2022 về phân loại đô thị.
UBND các tỉnh cần tổng hợp, báo cáo tình hình đáp ứng các tiêu chí phân loại đô thị đối với các đơn vị hành chính đô thị cấp huyện, cấp xã được hình thành sau sắp xếp giai đoạn 2019 - 2021, gửi Bộ Xây dựng trước ngày 30/09/2024 để tổng hợp, báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội trong quý IV/2024.
Đẩy nhanh rà soát quy hoạch đô thị để sắp xếp đơn vị hành chính giai đoạn 2023 – 2025
Đối với nhiệm vụ rà soát quy hoạch đô thị để thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính đô thị cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 – 2025, Bộ Xây dựng lưu ý các tỉnh, thành phố cần xem xét, cân nhắc kỹ các yêu cầu của cả hai giai đoạn 2023 - 2025, 2026 - 2030 và các tiêu chuẩn quy định tại khoản 3, Điều 4 Nghị quyết 35/2023/UBTVQH15 ngày 12/7/2023 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 – 2030.
Việc sắp xếp đơn vị hành chính đô thị cấp huyện, cấp xã sẽ được chia thành 4 trường hợp. Thứ nhất là trường hợp sắp xếp đơn vị hành chính đô thị cấp huyện, cấp xã dẫn đến điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính không trùng với phạm vi đô thị hiện có của thành phố, thị xã, thị trấn, nhưng không mở rộng phạm vi nội thành, nội thị của thành phố, thị xã.
Trường hợp thứ hai là sắp xếp đơn vị hành chính đô thị cấp huyện, cấp xã làm mở rộng phạm vi nội thành, nội thị, nhưng không điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính toàn đô thị của thành phố, thị xã.
Trường hợp thứ ba là sắp xếp đơn vị hành chính đô thị cấp huyện, cấp xã dẫn đến điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính không trùng với phạm vi đô thị hiện có của thành phố, thị xã vừa điều chỉnh phạm vi nội thành, nội thị của thành phố, thị xã.
Trong cả 3 trường hợp nêu trên, UBND cấp tỉnh theo thẩm quyền chỉ đạo nghiên cứu, đề xuất điều chỉnh, hoặc lập mới quy hoạch chung đô thị theo quy định của pháp luật về quy hoạch đô thị và tổ chức thực hiện theo quyết định của cấp có thẩm quyền để thực hiện đánh giá, công nhận loại đô thị, kết quả rà soát tiêu chí phân loại đô thị.
Phạm vi lập mới hoặc điều chỉnh quy hoạch chung đô thị cần phù hợp với phạm vi được xác định tại phương án tổng thể sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã của tỉnh và các cơ sở, căn cứ khác theo quy định pháp luật quy hoạch, quy hoạch đô thị, nông thôn.
Khu vực nội thành, nội thị dự kiến mở rộng hoặc thành lập mới của các đơn vị hành chính đô thị phải phù hợp quy hoạch chung đô thị theo hướng dẫn tại điểm a khoản này và quy hoạch phân khu, quy hoạch chi tiết được duyệt để đánh giá, công nhận trình độ phát triển cơ sở hạ tầng đô thị.
Trường hợp thành phố, thị xã thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính đô thị, nhưng không mở rộng nội thành, nội thị và không điều chỉnh địa giới đơn vị hành chính toàn đô thị thì áp dụng quy định tại Điều 31 Nghị quyết số 1211/2016/UBTVQH13 được sửa đổi bổ sung một số điều tại Nghị quyết số 27/2023/UBTVQH15 ngày 21/09/2022 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.
Việc điều chỉnh, hoặc lập mới quy hoạch xây dựng nông thôn đối với các đơn vị hành chính ở nông thôn thực hiện theo quy định của pháp luật về xây dựng.
Đến năm 2025, các đô thị phải hoàn thiện tiêu chuẩn về trình độ phát triển cơ sở hạ tầng
Về phân loại đô thị, đánh giá trình độ phát triển cơ sở hạ tầng đô thị đối với quận, phường khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính đô thị, UBND cấp tỉnh cần rà soát, điều chỉnh hoặc lập mới chương trình phát triển đô thị theo quy định tại Điều 3a, Nghị định số 11/2013/NĐ-CP được sửa đổi, bổ sung tại khoản 3 Điều 4 Nghị định số 35/2023/NĐ-CP ngày 20/6/2023 của Chính phủ về sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước của Bộ Xây dựng.
Việc đánh giá, công nhận loại đô thị, đánh giá, công nhận trình độ phát triển cơ sở hạ tầng đô thị khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính đô thị thực hiện theo quy định tại Nghị quyết về phân loại đô thị.
UBND cấp tỉnh phải chỉ đạo đầu tư, phát triển đô thị và tổ chức thực hiện chương trình phát triển đô thị sau khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã. Đến năm 2025 phải bảo đảm các đô thị loại đặc biệt, loại I, loại II và loại III hoàn thiện các tiêu chuẩn của tiêu chí phân loại đô thị về trình độ phát triển cơ sở hạ tầng và kiến trúc cảnh quan đô thị theo quy định tại khoản 4 Điều 3 Nghị quyết 26/2022/UBTVQH15 ngày 21/9/2022.