Xuất khẩu cá tra kỳ vọng phục hồi trong năm 2024

Xuất khẩu cá tra: Kỳ vọng phục hồi năm 2024. Ảnh: TL

Nhiều tín hiệu khả quan năm 2024

Số liệu thống kê mới nhất về xuất khẩu cá tra cho thấy, 11 tháng năm 2023, xuất khẩu cá tra đạt gần 1,7 tỷ USD, giảm 26% so với cùng kỳ năm trước. Bên cạnh đó, giá xuất khẩu trung bình của cá tra cũng giảm ở các thị trường chính, đặc biệt là tại Mỹ và Trung Quốc, đã kéo giá trị xuất khẩu cá tra xuống thấp.

Nhu cầu yếu tại các thị trường là yếu tố khó khăn và thách thức lớn cho xuất khẩu cá tra của Việt Nam trong năm 2023 cộng thêm xu hướng giá xuất khẩu giảm liên tục đã khiến cho không chỉ tổng sản lượng mà cả kim ngạch xuất khẩu cá tra liên tục sụt giảm. Đồng thời, một số quốc gia láng giềng đã phát triển sản xuất cá tra nên giảm nhập khẩu từ Việt Nam...

Các thị trường nhập khẩu cá tra Việt Nam năm 2023 đều có xu hướng giảm, Trung Quốc giảm 21,8%, Hoa Kỳ giảm 53,1%, châu Âu giảm 17,2%... Thị trường Đức, Anh, Brazil, Saudi Arabia tăng trưởng dương nhưng đây là những thị trường chiếm tỉ trọng nhỏ.

Tuy nhiên, theo phân tích của Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thủy sản Việt Nam (Vasep) hiện tại, dù giảm thị phần tại một số thị trường nhưng xuất khẩu cá tra đang có tín hiệu khả quan hơn ở một số thị trường Trung Quốc, Mexico, Canada, Brazil, Anh…

"Ngoài sản phẩm chủ lực là cá tra phi lê thì các sản phẩm phụ như bong bóng cá tra khô, chả cá tra đang được nhiều thị trường quan tâm như Mỹ, Trung Quốc, Malaysia, Singapore" - bà Lê Hằng, Giám đốc Truyền thông Vasep cho biết.

Cụ thể, năm 2024 nhu cầu cá tra của thị trường Trung Quốc vẫn rất lớn, đặc biệt là sản phẩm cá tra chế biến sâu. Mỹ cũng thuộc top đầu các thị trường tiêu thụ nhiều nhất cá tra Việt Nam. Trong những tháng cuối năm, nhu cầu cá tra tại thị trường này sẽ tăng, khuyến khích các doanh nghiệp Mỹ đẩy mạnh nhập khẩu cá tra để phục vụ người tiêu dùng dịp Noel và năm mới.

Tại thị trường châu Âu (EU), nhu cầu về cá tra Việt Nam đã tăng trở lại để chuẩn bị cho mùa lễ hội cuối năm. Việt Nam cũng kỳ vọng thị trường EU sẽ là điểm sáng xuất khẩu những tháng cuối năm nay khi được đánh giá là có nền kinh tế ổn định hơn so với các thị trường trọng điểm khác.

Năm 2024, ngành cá tra vẫn đề ra mục tiêu sản lượng cá tra thương phẩm đạt 1,7 triệu tấn, kim ngạch xuất khẩu đạt 2 tỷ USD. Ảnh: TL

Sẵn sàng các phương án để ứng phó tốt hơn trong bối cảnh thị trường

Theo Cục Thủy sản (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn-NN&PTNT), mặc dù năm 2024 còn nhiều khó khăn thách thức, song ngành cá tra vẫn đề ra mục tiêu sản lượng cá tra thương phẩm đạt 1,7 triệu tấn, kim ngạch xuất khẩu đạt 2 tỷ USD…

Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến cho biết, để đáp ứng mục tiêu này, ngành thủy sản cần sẵn sàng các phương án để ứng phó tốt hơn trong bối cảnh thị trường cạnh tranh ngày càng khó khăn, các quy định, rào cản kỹ thuật của các quốc gia nhập khẩu ngày càng khắt khe.

Theo đó, ngành thủy sản cần thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm như tiếp tục đẩy nhanh tiến độ triển khai các đề án, nhiệm vụ nghiên cứu về chọn tạo các tính trạng cá tra theo nhu cầu thị trường; bảo đảm cung ứng đủ con giống chất lượng cao cho nuôi thương phẩm, hạ giá thành sản xuất. Đặc biệt, kiểm soát chặt chẽ cơ sở sản xuất giống, nhất là các cơ sở ương dưỡng giống cá tra và xử lý nghiêm trường hợp không tuân thủ quy định.

"Phải đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra, đặc biệt là thanh, kiểm tra đột xuất, xử lý nghiêm các vi phạm trong nhập khẩu, sản xuất, lưu thông, sử dụng kháng sinh nguyên liệu, sử dụng thuốc thú y, chế phẩm xử lý cải tạo môi trường" - ông Tiến nhấn mạnh.

Cùng với đó, tiếp tục nâng cao hơn nữa giá trị gia tăng trong quá trình sản xuất cá tra, từ thu hoạch, sơ chế, chế biến, tận dụng các phụ phẩm như đầu, xương… nhằm nâng cao sức cạnh tranh, cho dù hiện nay có nhiều nước có thể nuôi được cá tra.

Theo kết quả khảo sát của Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hiệp quốc (FAO), sản lượng cá tra ước tính đạt 3,13 triệu tấn vào năm 2023 (tăng 0,5% so với sản lượng 3,11 triệu tấn năm 2022), dẫn đầu là Việt Nam với 1,62 triệu tấn, tiếp theo là Ấn Độ, Indonesia, Bangladesh và Trung Quốc. Dự báo sản lượng cá da trơn/cá tra năm 2024 tăng 2,8% so với năm 2023.

Khánh Linh