Xe điện sẽ cắt giảm 5 triệu thùng dầu/ngày vào năm 2030

Đây là nhận định được đưa ra trong báo cáo Triển vọng xe điện toàn cầu 2025 do Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) công bố.

Theo đó, sự phát triển thần tốc của xe điện trên toàn thế giới đang tạo ra một làn sóng thay đổi chưa từng có với ngành công nghiệp dầu mỏ. Đến cuối năm 2024, thế giới ghi nhận gần 58 triệu xe điện đang lưu thông – gấp hơn ba lần so với năm 2021 và chiếm khoảng 4% tổng số xe con toàn cầu.

Đến cuối năm 2024, thế giới ghi nhận gần 58 triệu xe điện đang lưu thông. (Ảnh: Carbon Credit)

Tại Trung Quốc, cứ 10 xe thì có 1 chiếc là xe điện. Ở châu Âu, tỷ lệ này là 1/20 nhưng đang tăng nhanh. Riêng tại Anh, thị trường ô tô lớn thứ hai châu Âu, xe điện chiếm gần 30% doanh số xe mới năm 2024, nhờ các quy định khí thải nghiêm ngặt. Na Uy tiếp tục dẫn đầu thế giới với tỷ lệ xe điện mới đạt 88%, thêm 3% là xe hybrid sạc điện. Đan Mạch cũng chứng kiến bước đột phá với gần 100.000 xe điện được bán ra, chiếm 56% xe mới trong năm 2024.

Doanh số bán xe điện trong giai đoạn từ 2014 – 2024. (Nguồn: IEA)

Theo IEA, chỉ riêng trong năm 2024, xe điện giúp thế giới giảm hơn 1,3 triệu thùng dầu/ngày – tăng tới 30% so với năm 2023. Con số này tương đương với toàn bộ lượng dầu Nhật Bản đang sử dụng cho giao thông vận tải.

Phần lớn mức thay thế đến từ xe con và xe van nhỏ, vốn chiếm 80% lượng dầu được “rút” khỏi thị trường bởi EV. Đến năm 2030, tỷ lệ này sẽ giảm còn 77% khi xe tải và xe buýt điện phát triển mạnh hơn, với khả năng thay thế gần 1 triệu thùng/ngày nhờ tiến bộ về pin và hạ tầng sạc nhanh.

Tuy nhiên, thành công của xe điện cũng kéo theo những thách thức tài khóa. Thuế nhiên liệu, vốn là nguồn thu lớn để đầu tư cho hạ tầng giao thông tại nhiều quốc gia, đang giảm sút nghiêm trọng. Theo ước tính, năm 2022, thế giới thất thu khoảng 9 tỷ USD tiền thuế nhiên liệu do sự chuyển dịch sang xe điện.

Mỹ: Rò rỉ 180 triệu gallon dầu mỗi năm

Còn tại Mỹ, theo thống kê, người dân nước này làm rò rỉ đến 180 triệu gallon dầu đã qua sử dụng mỗi năm vào các hồ, suối và sông ngòi. Dầu động cơ cũ đang trở thành nguồn ô nhiễm lớn nhất trong hệ thống nước ngọt của nước này.

Bên cạnh đó, tại thành phố Kirkland, bang Washington (Mỹ), giới chức địa phương ước tính mỗi năm có tới 7 triệu quạt dầu nhớt và các sản phẩm dầu mỏ từ xe cộ bị rò rỉ, sau cùng chảy xuống vùng biển Puget Sound. Trên quy mô toàn quốc, tình hình còn nghiêm trọng hơn rất nhiều.

Đáng lo ngại hơn, dầu nhớt đã qua sử dụng còn được bang California xếp vào danh sách cảnh báo ung thư, với các bằng chứng cho thấy việc tiếp xúc lâu dài, đặc biệt là với dầu chưa được xử lý đúng cách, có thể làm tăng nguy cơ ung thư ở người.

Bên cạnh đó, xe điện hoàn toàn không cần dầu động cơ để vận hành. Một số mẫu xe có sử dụng lượng nhỏ dầu hộp số (transmission fluid), nhưng loại chất này ít cần thay thế và không gây ô nhiễm như dầu động cơ truyền thống.

Theo các nhà sản xuất như Hyundai hay Kia, dầu hộp số trong EV chỉ cần thay sau khoảng 100.000 dặm, trong khi dầu động cơ xe truyền thống phải thay định kỳ sau 3.000–5.000 dặm (với dầu thường) hoặc 5.000–10.000 dặm (với dầu tổng hợp). Điều này giúp giảm đáng kể nguy cơ rò rỉ, ô nhiễm, đồng thời tiết kiệm chi phí bảo dưỡng cho người dùng.

Thanh Trà