Trẻ hóa ung thư tuyến giáp, người dân cần tầm soát sớm

Chị L.T.K (SN 1984, trú tại Mỹ Đức, TP.Hà Nội) tìm đến khám tại Bệnh viện K bởi khoảng 2 tuần gần đây, chị thường thấy đau tức vùng cổ trước, ăn uống hay bị nghẹn, cảm giác như có vật gì đè lên cổ, dù không sốt, không nôn.

Ung thư tuyến giáp tiếp tục có xu hướng tăng và trẻ hóa, tuy nhiên nếu được phát hiện kịp thời, tỷ lệ điều trị hiệu quả rất cao.

Siêu âm vùng cổ, cùng các xét nghiệm sinh hóa, chị được chỉ định chọc hút tế bào tuyến giáp bằng kim nhỏ. Kết quả khẳng định chị K ung thư tuyến giáp, cần phẫu thuật cắt hoàn toàn tuyến giáp.

Còn trường hợp anh N.V.P (20 tuổi, trú tại Phú Thọ) cùng một người thân bất ngờ phát hiện có ung thư tuyến giáp cho dù không có bất kỳ biểu hiện bất thường nào. Theo lời anh P., vì đang chăm mẹ điều trị ung thư tuyến giáp tại Bệnh viện K nên anh cùng một người thân tranh thủ kiểm tra sức khỏe.

Tuy nhiên, cả hai người bất ngờ khi nhận thông tin từ bác sĩ đều có u tuyến giáp. Kết quả sinh thiết cho thấy, cả hai cùng mắc ung thư tuyến giáp thể nhú và được chỉ định phẫu thuật nội soi cắt thùy tuyến giáp qua đường tiền đình miệng kèm theo nạo vét hạch cổ trung tâm. Như vậy, trong gia đình anh P cùng lúc có 3 người phát hiện bị ung thư tuyến giáp.

Tương tự, là trường hợp chị M.T.M (Hà Nội) đã phát hiện mắc ung thư tuyến giáp thể nhú trong lần khám sức khỏe định kỳ. Chị M. được chỉ định phẫu thuật cắt tuyến giáp và nạo vét hạch cổ.

Sau đó một thời gian, mẹ và em trai của chị đi khám cũng phát hiện ung thư tuyến giáp thể nhú khi chưa có các biểu hiện bất thường. Cả hai được chỉ định phẫu thuật cắt toàn bộ tuyến giáp, vét hạch cổ, uống iod phóng xạ.

TS.Ngô Xuân Quý, Trưởng Khoa Ngoại đầu cổ, Bệnh viện K cho biết, phần lớn bệnh nhân ung thư tuyến giáp đến khám và điều trị tại Bệnh viện K do tình cờ phát hiện hoặc khám sức khỏe định kỳ mà thường không có triệu chứng đặc hiệu.

Tuy nhiên, ở một số trường hợp khác, người bệnh đến viện trong tình trạng khối u, hạch vùng cổ có kích thước lớn, xâm lấn rộng gây chèn ép các cơ quan xung quanh như khí quản, thực quản, dây thần kinh thanh quản quặt ngược gây ra các triệu chứng tương ứng như khó thở, nuốt vướng, khàn tiếng…

Tổ chức GLOBOCAN thống kê ung thư tuyến giáp xếp thứ 9 trong các loại ung thư phổ biến nhất Việt Nam, đây là loại ung thư có tỷ lệ chữa khỏi cao.

Ung thư tuyến giáp được chia ra 4 dạng gồm: ung thư tuyến giáp thể nhú (chiếm tới 80% trường hợp) phát triển chậm, có khả năng chữa khỏi cao và hiếm gây tử vong; ung thư tuyến giáp thể nang (chiếm tới 15%) có khả năng di căn đến xương, phổi và các cơ quan khác; ung thư tuyến giáp thể tủy (chiếm khoảng 2%) thường có liên quan đến tiền sử gia đình; ung thư tuyến giáp không biệt hóa (chiếm khoảng 2%) khó điều trị, phát triển nhanh chóng và thường di căn nhanh sang các cơ quan khác.

Bác sĩ CKI Hà Thị Ngọc Bích, Khoa Nội tiết, Đái tháo đường, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP.HCM, ung thư tuyến giáp là bệnh ác tính phổ biến, chiếm hơn 90% trong tổng số bệnh nhân bị ung thư liên quan đến tuyến nội tiết. Tỷ lệ sống sót sau 10 năm ở người mắc ung thư tuyến giáp thể nhú và thể nang lần lượt là 93% và 85% ở tất cả các giai đoạn bệnh.

Tỷ lệ sống sót sau 10 năm với ung thư tuyến giáp thể tủy là 75%. Ung thư tuyến giáp không biệt hóa cực kỳ hiếm gặp nhưng nguy hiểm, tỷ lệ sống sót sau 1 năm chỉ chiếm 20%.

Bác sĩ Bích giải thích hiện chưa xác định rõ nguyên nhân gây ung thư tuyến giáp. Tuy nhiên, các yếu tố tác động làm tăng nguy cơ mắc ung thư tuyến giáp như môi trường ô nhiễm, thuốc lá, nhiễm vi sinh vật, hóa chất độc hại…

Hầu hết ung thư tuyến giáp không có triệu chứng biểu hiện ở giai đoạn sớm. Thường các khối u tuyến giáp khó có thể tự phát hiện bằng việc nhìn, sờ trừ khi u to nhiều.

Để phòng tránh ung thư tuyến giáp, các bác sĩ của Bệnh viện K khuyến cáo, biện pháp tốt nhất là nâng cao thể lực và kiến thức sức khỏe.

Theo đó, cần xây dựng thói quen ăn uống khoa học: Uống nhiều nước, ăn nhiều rau xanh, hoa quả; hạn chế các thực phẩm chiên, rán, nướng, ướp muối, đồ ăn đóng hộp, chế biến sẵn... bởi đây là những món ăn không tốt cho cơ thể và là yếu tố nguy cơ của nhiều bệnh lý ung thư.

Cùng đó, nên vận động thể lực 30 phút mỗi ngày, vừa giúp cơ thể dẻo dai, tăng cường sức đề kháng, vừa giảm căng thẳng, mệt mỏi. Trang bị kiến thức về ung thư tuyến giáp và các bệnh ung thư khác để chủ động bảo vệ sức khỏe cũng như phát hiện sớm bệnh ác tính.

Do đó, sự phát triển thầm lặng của ung thư tuyến giáp khiến người bệnh chủ quan không đi khám và điều trị kịp thời, nguy cơ di căn tới các cơ quan khác.

Một số khối u ung thư tuyến giáp có thể ảnh hưởng đến chức năng tuyến giáp, chèn ép lên các cơ quan lân cận gây ra các triệu chứng gồm khó thở, khó nuốt, khàn tiếng, mất giọng, sưng đau ở cổ.

Nếu ung thư tuyến giáp di căn sang các vùng khác trên cơ thể người bệnh sẽ có các triệu chứng như mệt mỏi, ăn mất ngon, buồn nôn, ói mửa, sụt cân không lý do.

Để tầm soát phát hiện ung thư tuyến giáp, theo bác sĩ Bích, những người trẻ nên khám sức khỏe tổng quát 1 năm/lần, đặc biệt với những ai có yếu tố nguy cơ cao như có bố mẹ, anh chị em ruột mắc ung thư tuyến giáp hoặc có tiền sử xạ trị vùng cổ trước đó.

Ngoài ra, khi sờ thấy hoặc nhìn thấy có khối xuất hiện vùng cổ hoặc có triệu chứng khàn tiếng, nuốt khó, nuốt vướng… người bệnh nên tới ngay các cơ sở y tế để được thăm khám và tư vấn.

Việc chủ động khám sức khỏe tổng quát, trong đó có khám và siêu âm tuyến giáp, là một trong những biện pháp tầm soát và phát hiện sớm ung thư tuyến giáp.

Phát hiện sớm ung thư tuyến giáp giúp nâng cao kết quả điều trị, phòng ung thư di căn biến chứng nguy hiểm đến tính mạng.

D.Ngân