Tín dụng chính sách xã hội – Điểm tựa nhân văn (Kỳ 1)

Kỳ 1: Cầu nối ý đảng với lòng dân

Từ khi Ban Bí thư ban hành Chỉ thị số 40-CT/TW đã đánh dấu sự lãnh đạo toàn diện của Đảng đối với tín dụng chính sách xã hội, nâng cao vai trò, trách nhiệm của các cấp ủy Đảng đối với công tác giảm nghèo, đảm bảo an sinh xã hội, tập trung được các nguồn lực để thực hiện tín dụng chính sách xã hội, theo hướng đổi mới cách tiếp cận, ban hành các chính sách hỗ trợ có điều kiện. Tại tỉnh Lạng Sơn, tín dụng chính sách xã hội đã giúp cuộc sống người dân ngày càng ấm no, đặc biệt là người nghèo và các đối tượng chính sách có một điểm tựa nhân văn để xây đời sung túc.

Người dân thay đổi cách nghĩ, cách làm

Cứ vào ngày 18 hàng tháng, đồng bào Tày, Nùng, Kinh, Dao, Mông ở xã Trấn Yên, huyện Bắc Sơn lại hồ hởi đến điểm giao dịch Ngân hàng chính sách xã hội tại trụ sở Ủy ban Nhân dân xã. Người đến vay vốn, người đến trả lãi, người đến gửi tiền tiết kiệm. Đồng chí Phạm Bá Phương - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Trấn Yên cho biết: “Trấn Yên là xã đặc biệt khó khăn, có 15 thôn bản, với gần 1.500 hộ dân, trên 90% là đồng bào dân tộc thiểu số. Hơn chục năm trước, người dân vẫn giữ tập quán sản xuất tự cung tự cấp, trồng trọt chăn nuôi nhỏ lẻ, tự phát, tỷ lệ hộ nghèo và cận nghèo năm 2014 còn trên 70%. Tuy nhiên từ khi thực hiện Chỉ thị số 40-CT/TW ngày 22/11/2014 của Ban Bí thư, hàng năm Đảng ủy xã đều đưa nội dung tăng cường sự lãnh đạo hoạt động tín dụng chính sách xã hội vào Nghị quyết lãnh đạo chỉ đạo của Ban Chấp hành Đảng bộ, coi nguồn vốn tín dụng chính sách là nguồn lực quan trọng để thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững”.

Để tìm hiểu rõ hơn về những đổi thay do nguồn vốn tín dụng chính sách đem lại cho người dân xã Trấn Yên, chúng tôi đến thăm gia đình bà Đặng Thị Tam, dân tộc Dao, ở thôn Pá Ó. Vượt qua chặng đường hơn 5km, nhiều đoạn đèo dốc quanh co, ngôi nhà sàn ngói mới đỏ tươi của gia đình bà Tam hiện ra bên sườn đồi, giữa bốn bề là rừng keo xanh ngát. Bà Tam kể: Cách đây 5,6 năm vì nhà ít ruộng, “tháng Ba ngày Tám” là lâm vào cảnh thiếu đói, đất đồi quanh nhà trồng ngô trồng sắn thì không được ăn do khô cằn. Được cán bộ xã tuyên truyền, nhiều nơi trồng cây, trồng rừng có thu nhập cao lại có Ngân hàng chính sách xã hội cho vay vốn ưu đãi, người nghèo được hưởng lãi suất thấp mà không cần thế chấp tài sản. “Tôi bàn với gia đình, vay 100 triệu về mua phân mua giống, trồng gần 3 héc ta cây keo, kết hợp nuôi thêm lợn, gà. Cây keo hợp đất, phát triển tốt, hàng tháng có tiền bán gà, bán lợn để đóng lãi ngân hàng. Cuối năm vừa rồi lứa keo được khai thác tôi đã trả hết tiền ngân hàng và làm được ngôi nhà sàn mới, mua được xe máy đi lại rồi. Giờ thì thoát nghèo rồi. Tôi vui lắm. Gia đình cũng đã làm thủ tục vay tiếp 100 triệu đồng để trồng rừng thay thế, không để đất trống, đồi trọc”.

Mô hình trồng rừng của gia đình bà Đặng Thị Tam

Niềm vui của gia đình bà Tam cũng là niềm vui của nhiều gia đình dân tộc thiểu số ở vùng khó Trấn Yên. Từ chỗ người dân còn e dè, “sợ vay vốn”, “sợ nợ ngân hàng” thì đến nay dư nợ vốn vay Ngân hàng chính sách xã hội đã đạt trên 67 tỷ đồng, tăng hơn 11 lần so với 10 năm trước, với trên 2.800 lượt hộ nghèo đã vay vốn. Hiện, Trấn Yên là xã có dư nợ lớn nhất của tỉnh Lạng Sơn. Trong 3 năm trở lại đây, mỗi năm đều có từ 110 đến 190 hộ thoát nghèo và cận nghèo. Năm 2023, tỷ lệ hộ nghèo của xã còn 33%, cận nghèo là 12%. Điều đáng mừng hơn, khi 100% các hộ có dư nợ đều thực hiện nghĩa vụ trả nợ gốc, nợ lãi đúng kỳ hạn, không phát sinh nợ quá hạn. Các hộ vay sử dụng vốn đúng mục đích, có hiệu quả, chủ yếu để đầu tư trồng rừng, phát triển chăn nuôi. Tuyệt đối không có trường hợp chiếm dụng vốn. Cấp ủy, chính quyền xã kỳ vọng, với những thay đổi trong cách nghĩ, cách làm của người dân và có sự hỗ trợ của tín dụng chính sách sẽ là động lực để công tác giảm nghèo trên địa bàn tiếp tục gặt hái những thành quả bền vững.

Củng cố niềm tin với Đảng

Lạng Sơn là tỉnh miền núi, biên giới. Tỷ lệ hộ dân tộc thiểu số chiếm gần 84% tổng số hộ dân. Ngay sau khi Ban Bí thư Trung ương Đảng ban hành Chỉ thị số 40-CT/TW, Kết luận số 06-KL/TW, Ban Thường vụ Tỉnh ủy Lạng Sơn đã chỉ đạo các cấp ủy, tổ chức đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và tổ chức chính trị - xã hội tổ chức nghiên cứu, học tập, quán triệt. Các cấp ủy Đảng các cấp tổ chức quán triệt nội dung Chỉ thị số 40-CT/TW, Kết luận số 06-KL/TW đến toàn thể đảng viên, cán bộ, công chức, viên chức, đoàn viên, hội viên nhằm nâng cao nhận thức về vai trò của tín dụng chính sách xã hội, góp phần thực hiện có hiệu quả các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về giảm nghèo, tạo việc làm, phát triển nguồn nhân lực, đảm bảo an sinh xã hội, ổn định chính trị và phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.

Trao vốn cho người nghèo

Đồng chí Dương Xuân Huyên - Ủy viên Ban thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực Ủy ban Nhân dân tỉnh, Trưởng ban đại diện Hội đồng quản trị Ngân hàng chính sách xã hội tỉnh Lạng Sơn, cho biết: “Mặc dù là một tỉnh miền núi biên giới còn nhiều khó khăn, nhưng hàng năm Hội đồng Nhân dân, Ủy ban Nhân dân tỉnh, huyện đã cân đối vốn từ ngân sách địa phương ủy thác qua Ngân hàng chính sách xã hội để bổ sung, tạo nguồn lực cho vay đối với hộ nghèovà các đối tượng chính sách khác. Đến nay tổng nguồn vốn ngân sách ủy thác qua Ngân hàng chính sách xã hội đạt 233,7 tỷ đồng (vốn ngân sách cấp tỉnh là 166,1 tỷ đồng, vốn ngân sách huyện là 67,6 tỷ đồng) tăng 198,1 tỷ đồng (tỷ lệ tăng trưởng 555,6%) so với năm 2014; tăng 165,1 tỷ đồng (tỷ lệ tăng trưởng 240,4%) so với năm 2019”.

Bên cạnh việc bố trí nguồn vốn từ ngân sách địa phương, Ủy ban Nhân dân tỉnh Lạng Sơn đã ban hành Văn bản về việc huy động các nguồn vốn để cho vay các chương trình tín dụng chính sách, chỉ đạo các tổ chức, cơ quan, đơn vị thực hiện gửi các quỹ, các nguồn tiền nhàn rỗi vào Ngân hàng chính sách xã hội, phát động đến toàn thể cán bộ, viên chức người lao động, đoàn viên, hội viên, các tầng lớp nhân dân tham gia gửi tiền tiết kiệm vào Ngân hàng chính sách xã hội để tạo lập nguồn vốn cho vay đối với người nghèo và các đối tượng chính sách. Kết quả đến nay số vốn huy động đạt trên 675 tỷ đồng, tăng gần 586 tỷ đồng (tỷ lệ tăng trưởng 651,5%) so với năm 2014.

Lạng Sơn phát động “Tiền gửi tiết kiệm, chung tay vì người nghèo”

Qua 10 năm thực hiện Chỉ thị số 40-CT/TW, năng lực và hiệu quả hoạt động của Ngân hàng chính sách xã hội ngày càng được nâng cao, nguồn vốn cho vay được mở rộng, chất lượng tín dụng ổn định, mang lại hiệu quả lớn về kinh tế, xã hội cho địa phương. Tổng nguồn vốn đến hết tháng 9 năm 2024 là trên 4.600 tỷ đồng, tăng trên 2.700 tỷ đồng (tỷ lệ tăng 143,7%) so với năm 2014; doanh số cho vay trên 14.000 tỷ đồng, tăng trên 10.000 tỷ đồng so với năm 2014.

Đồng chí Hoàng Văn Nghiệm – Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Lạng Sơn cho biết: “Chỉ thị số 40-CT/TW của Ban Bí thư là cầu nối ý Đảng với lòng Dân, góp phần khẳng định đây là chủ trương đúng đắn, sáng tạo, có tính nhân văn sâu sắc và có ý nghĩa quan trọng trong việc thực hiện các chủ trương, chính sách, mục tiêu, nhiệm vụ của Đảng, Nhà nước về tăng trưởng kinh tế đi đôi với thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội, góp phần cải thiện đời sống nhân dân, giảm tỷ lệ hộ nghèo, thu hẹp chênh lệch về mức sống giữa các vùng miền, cộng đồng dân cư, ổn định an ninh, trật tự, an toàn xã hội trên địa bàn tỉnh”.

Hứa Thị Loan