Thống nhất trình Quốc hội dự án đầu tư Cảng hàng không quốc tế Gia Bình

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh báo cáo tại phiên họp (Ảnh: Quang Vinh)

Báo cáo tại phiên họp, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh cho biết, Cảng HKQT Nội Bài là cửa ngõ hàng không quốc tế chính của Thủ đô Hà Nội và vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ. Thời gian vừa qua, lượng hành khách thông qua Cảng HKQT Nội Bài tăng trưởng cao hơn so với mức trung bình toàn quốc; tuy nhiên hiện đang khai thác vượt quá công suất thiết kế, đồng thời còn một số hạn chế về chất lượng dịch vụ, tiện ích, công nghệ so với các cảng HKQT trong khu vực. Mặc dù Cảng HKQT Nội Bài đã có nghiên cứu, quy hoạch mở rộng nhưng gặp nhiểu khó khăn do hạn chế về quỹ đất, giải phóng mặt bằng và cần thời gian để hoàn thành.

Trong bối cảnh đó, việc đầu tư xây dựng Cảng HKQT Gia Bình là bước đi chiến lược, mang tính đột phá, góp phần tái cấu trúc mạng lưới hàng không Vùng Thủ đô theo mô hình “trung tâm kép” đã được nhiều đô thị lớn trên thế giới áp dụng thành công như London (Vương quốc Anh), Tokyo (Nhật Bản). Cảng HKQT Gia Bình sẽ giữ vai trò bổ trợ chiến lược cho Nội Bài, phát huy lợi thế về không gian, kết nối và hạ tầng, đồng thời tạo đà phát triển cho các ngành công nghiệp, logistics, thương mại điện tử, du lịch và dịch vụ. Dự án đồng thời có ý nghĩa đặc biệt trong bảo đảm quốc phòng, an ninh và phục vụ các sự kiện đối ngoại quan trọng, đặc biệt là Hội nghị cấp cao APEC năm 2027 (APЕС 2027).

Quy mô đầu tư cấp 4F theo tiêu chuẩn của Tổ chức Hàng không dân dụng Quốc tế (ICAO); đáp ứng nhu cầu khai thác khoảng 30 triệu hành khách/năm và 1,6 triệu tấn hàng hóa/năm giai đoạn đến năm 2030; khoảng 50 triệu hành khách/năm và 2,5 triệu tấn hàng hóa/năm tầm nhìn đến năm 2050. Phương án thiết kế sơ bộ, do Cảng HKQT Gia Bình cách Cảng HKQT Nội Bài khoảng 43 km về phía Đông Nam và nằm trên hướng khởi hành chính của Cảng HKQT Nội Bài nên 2 cảng này nằm chung vùng trời hoạt động bay. Vì vậy, tư vấn và các chuyên gia chuyên ngành quản lý bay đã tuân thủ theo 6 nguyên tắc để thiết kế sơ bộ vùng trời và phương thức bay nhằm bảo đảm khai thác chung vùng trời tối ưu, an toàn và hiệu quả.

Cảng HKQT Gia Bình sẽ được kết nối đồng bộ với hệ thống giao thông cấp quốc gia, cấp vùng, cấp tỉnh; trong đó khu vực Hà Nội được kết nối trực tiếp thông qua tuyến đường bộ cao tốc, đường sắt đô thị và đường sắt quốc gia.

Nhu cầu sử dụng đất khoảng 1.884,93 ha. Sơ bộ phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư dự kiến ảnh hưởng đến khoảng 7.100 hộ gia đình và 118 tổ chức; tổng số mộ cần di dời khoảng 18.800 ngôi mộ.

Dự án đầu tư theo quy định của Luật Đầu tư. Tổng vốn đầu tư khoảng 196.378 tỷ đồng; trong đó giai đoạn 1 khoảng 141.236 tỷ đồng, giai đoạn 2 khoảng 55.142 tỷ đồng. Dự án được đầu tư bằng nguồn vốn của nhà đầu tư, bao gồm vốn chủ sở hữu và vốn huy động hợp pháp. Dự kiến tiến độ thực hiện giai đoạn 1 (từ 2025 - 2030); trong đó từ năm 2025 - 2027 đầu tư xây dựng các công trình cần thiết để phục vụ Hội nghị cấp cao АРЕС 2027. Từ năm 2026 - 2030 hoàn thành xây dựng các công trình còn lại của giai đoạn 1 bảo đảm đồng bộ vận hành, khai thác đáp ứng công suất 30 triệu hành khách/năm và 1,6 triệu tấn hàng hóa/năm. Giai đoạn 2, từ 2031- 2050 hoàn thành các hạng mục công trình đáp ứng công suất 50 triệu hành khách/năm và 2,5 triệu tấn hàng hóa/năm.

Thẩm tra vấn đề trên, Ủy ban Kinh tế và Tài chính nhất trí với sự cần thiết đầu tư Dự án. Song có ý kiến đề nghị bổ sung dự báo nhu cầu vận tải trong giai đoạn tới của Sân bay Gia Bình và việc phân bổ lưu lượng với các cảng hàng không lân cận. Đồng thời, làm rõ tính khả thi và tương thích về kỹ thuật của mô hình khai thác “đa trung tâm hàng không vùng Thủ đô”, nhằm bảo đảm an toàn, hiệu quả và tính đồng bộ trong khai thác.

Về sơ bộ tổng mức đầu tư, nguồn vốn, Ủy ban này đề nghị làm rõ hơn cơ sở tính suất đầu tư Dự án, so sánh suất đầu tư với các dự án sân bay tương đương trong khu vực, điều chỉnh theo giá địa phương để lựa chọn mức chi phí phù hợp, tối ưu. Về nguồn vốn, cần làm rõ khả năng thu xếp khoản vay khoảng 167.000 tỷ đồng, bổ sung tính toán tác động chi phí lãi vay khi chậm tiến độ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.

Qua thảo luận, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất trình Quốc hội cho ý kiến chủ trương đầu tư xây dựng dự án sân bay Gia Bình tại kỳ họp 10.

Việt Thắng